به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از قم، هم‌زمان با آغاز فصل تابستان، بار دیگر مسئله اوقات فراغت نوجوانان و کودکان به یکی از موضوعات محوری خانواده‌ها، مدارس و نهادهای فرهنگی بدل شده است. در این میان، اعلام اختصاص ۷۰ رشته آموزشی توسط اداره‌کل آموزش و پرورش قم برای غنی‌سازی این فرصت طلایی، اقدامی است که می‌تواند نقش بسزایی در هدایت انرژی دانش‌آموزان به‌سوی فعالیت‌های سازنده ایفا کند.
سرپرست معاونت پرورشی و فرهنگی آموزش‌وپرورش قم اعلام کرده که این برنامه‌ها در قالب رشته‌های آموزشی، مهارتی، هنری فرهنگی و ورزشی به اجرا در می‌آید. نگاهی به ترکیب این رشته‌ها، نشان می‌دهد که مسئولان تلاش کرده‌اند با طراحی یک بسته متنوع، هم‌نیازهای مهارتی آینده دانش‌آموزان را در نظر بگیرند و هم فضایی برای رشد خلاقیت و نشاط آنان فراهم کنند.
قم به‌عنوان یکی از استان‌هایی که دارای بافت مذهبی و فرهنگی ویژه‌ای است، در سال‌های گذشته با چالش‌هایی نظیر کمبود فضاهای تفریحی استاندارد و دسترسی نابرابر به کلاس‌های آموزشی مواجه بوده است. بر همین اساس، ارائه این تعداد رشته آموزشی اگر با پوشش جغرافیایی و اقشار متنوع همراه باشد، می‌تواند نابرابری موجود در دسترسی به امکانات تابستانی را تا حدی کاهش دهد.
علاوه بر این، تجربه سال‌های گذشته نیز نشان داده که در فصل تابستان، بسیاری از دانش‌آموزان در غیاب برنامه‌ریزی مشخص، ساعات زیادی را در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانند که لزوماً محتوای مناسبی برای رشد شخصیتی و ذهنی آنان ندارد. از این رو، طراحی برنامه‌های متنوع توسط نهاد رسمی آموزش‌وپرورش، می‌تواند جایگزین مطلوبی برای این وضعیت فراهم آورد، به‌شرط آنکه این رشته‌ها با نیاز، ذائقه و شرایط فرهنگی خانواده‌های قمی هماهنگ باشد.
اداره‌کل آموزش و پرورش استان قم در حالی از ارائه ۷۰ رشته آموزشی برای غنی‌سازی اوقات فراغت دانش‌آموزان خبر داده که سال‌های گذشته، برخی از طرح‌های تابستانی با انتقاداتی از سوی خانواده‌ها و کارشناسان آموزشی مواجه شده بود؛ از جمله نبود تنوع در سرفصل‌ها، کیفیت پایین برخی دوره‌ها، نبود نظارت کافی بر مدرسان، یا دسترسی محدود برای دانش‌آموزان مناطق کم‌برخوردار. با توجه به این سابقه، کیفیت اجرای این طرح در تابستان ۱۴۰۴ از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
از منظر اجتماعی وجود چنین برنامه‌هایی می‌تواند تا حدی از آسیب‌های احتمالی ناشی از رها بودن دانش‌آموزان در تابستان بکاهد. افزایش احتمال درگیری نوجوانان با رفتارهای پرخطر، اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای و افت تحصیلی از پیامدهای شناخته‌شده‌ی اوقات فراغت بدون برنامه است. بنابراین، نهادهای دولتی موظف‌اند برنامه‌هایی طراحی کنند که نه‌تنها جنبه‌ی سرگرمی داشته باشند بلکه مهارت‌آموز نیز باشند.
اما مسئله اصلی در قم به خصوص در مناطق کمتر توسعه‌یافته‌ای همچون حاشیه شهر در دسترس بودن این رشته‌ها برای همه‌ی دانش‌آموزان است. اگر این طرح تنها در مناطق مرکزی و مدارس خاص اجرا شود، عملاً نمی‌تواند به یک برنامه عمومی برای همه دانش‌آموزان قمی بدل شود. این در حالی است که عدالت آموزشی از شعارهای همیشگی آموزش‌وپرورش بوده است.
نحوه‌ی مشارکت نهادهای دیگر همچون کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، شهرداری، سازمان بسیج دانش‌آموزی و حتی مساجد در اجرای این برنامه‌هاست. اگر این ظرفیت‌ها به درستی تجمیع نشود ۷۰ رشته آموزشی نیز ممکن است به برنامه‌ای جزیره‌ای پرهزینه و کم‌اثر تبدیل شود. این امر نه‌تنها رضایت خانواده‌ها را کاهش می‌دهد بلکه موجب اتلاف منابع و فرسایش اعتماد عمومی خواهد شد.
از سوی دیگر، باید دید محتوای این رشته‌ها با نیازهای امروز نوجوانان و اقتضائات آینده‌محور سازگار است یا نه. به‌طور مثال، آموزش مهارت‌های نرم، سواد رسانه‌ای، تفکر انتقادی، زبان‌های خارجی، برنامه‌نویسی، کارآفرینی و حتی هوش مصنوعی از موضوعاتی است که کمتر در طرح‌های سنتی مورد توجه بوده اما امروز ضرورت دارند.
خبرنگار: سیدمیلاد محسنی
انتهای پیام/
نظر شما