میراث ماندگار شهید طهرانچی؛ از توسعه علمی تا احیای هویت انسانی دانشگاه

شهادت دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس فقید دانشگاه آزاد اسلامی، نه تنها فقدانی برای جامعه علمی بلکه نمادی از مدیریت متعهد و الهام‌بخش بود که با رویکردی تمدن‌ساز، میراثی عمیق از علم و ایمان برجای گذاشت.

به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از تهران، در روزگاری که نشانه‌های مدیریت متعهد و اخلاق‌مدار در برخی عرصه‌ها کم‌رنگ شده بود، شهید دکتر محمدمهدی طهرانچی از دل علم، ایمان و تجربه برخاست. او در قامت یک مدیر، معلم و عالم در رأس دانشگاه آزاد اسلامی، نقشی ایفا کرد که فراتر از مسئولیت‌های اداری بود. دکتر طهرانچی نه تنها دانشگاه را صرفاً یک بنگاه آموزشی نمی‌دید بلکه آن را بستر تحقق تمدن ایرانی-اسلامی درک می‌کرد و این دیدگاه، تغییر پارادایمی عمیقی در نهاد آموزش عالی کشور ایجاد کرد.

فقدان او نه تنها برای خانواده بزرگ دانشگاه آزاد اسلامی که برای جامعه علمی، فرهنگی و حتی سیاسی ایران یک ضایعه سنگین و جبران‌ناپذیر است. اما آنچه این غم را اندکی تسکین می‌دهد، میراث ارزشمند و ماندگاری است که او بر جای گذاشت. این میراث به بلندای قامت ساختمان‌های علمی و به ژرفای اندیشه‌های تحول‌خواهانه در تربیت دانشجویان متعهد بوده که امروز در روحیه جاری دانشگاه آزاد اسلامی قابل لمس است.

دکتر محمدمهدی طهرانچی پیش از آنکه یک مدیر باشد، استاد و پژوهشگر برجسته حوزه فیزیک بود. او دانش‌آموخته مکتب اسلام و استاد دانشگاه شهید بهشتی بود که ده‌ها مقاله علمی در معتبرترین نشریات جهان به چاپ رساند و هرگز علم و دانش را جدا از ایمان نخواست. این ویژگی بارز در تمام دوران ریاست وی بر دانشگاه آزاد اسلامی به چشم می‌آمد. دکتر طهرانچی از معدود مدیرانی بود که توانست نگاه فکری خود را در ساختارهای پیچیده و گاه ایستا و بوروکراتیک دانشگاهی پیاده کند

دیدگاه مدیریتی وی از همان ابتدا بر پایه هویت تمدنی ایران اسلامی استوار بود و بر این باور بود که نظام تحصیلات عالیه نباید صرفاً ادامه‌ای از سنت آکادمیک مدرن غربی باشد بلکه فرصتی برای حرکت به سوی دانشگاه تمدن‌ساز است. این تفکر عمیق و راهبردی، نقشی اساسی در بازتعریف مأموریت دانشگاه آزاد ایفا کرد و آن را از یک مرکز صرفاً آموزشی به نهادی پویا و مولد دانش و فناوری سوق داد. این تحول، در سایه تقویت شرکت‌های دانش‌بنیان، نهادهای پژوهشی و تعامل فعال با اصحاب صنعت شکل گرفت.

در دوران مدیریت شهید طهرانچی، بسیاری از واحدهای دانشگاهی به مراکز نوآوری مجهز شدند. صندوق‌های حمایت از پژوهش و ایده‌پردازی دانشجویان تأسیس گردید و دانشگاه آزاد اسلامی توانست جایگاه خود را در نقشه علمی و فناوری کشور بیش از پیش تثبیت کند. آمارهای موجود نشان می‌دهد که در این دوره، تعداد اختراعات ثبت‌شده و مقالات علمی منتشر شده توسط اعضای هیأت علمی و دانشجویان دانشگاه آزاد رشد قابل توجهی داشته است که گواه بر این رویکرد تحولی است. اما آنچه این تغییر را بیش از پیش معنادار می‌کرد، گفتمان شخص شهید بود؛ گفتمانی که از عمق ایمان برخاسته بود و بر دلسوزی و تعهد تکیه داشت. این گفتمان نه تنها در سخنرانی‌ها بلکه در تصمیمات عملی او نیز نمود پیدا می‌کرد.

در کنار بعد علمی، دکتر طهرانچی وجهی از مدیریت را با خود داشت که کمتر در فضای آکادمیک ایران دیده شده است. این وجوه شامل شجاعت در تصمیم‌گیری، وفاداری به ارزش‌های انقلاب اسلامی، روحیه شهادت‌طلبی و اهتمام جدی به عدالت آموزشی بود. ثمره چنین روحیه‌ای، درگیر نشدن با فریب و هیاهوی سیاسی یا منافع زودگذر و ترسیم مسیرهایی در خدمت منافع بلندمدت کشور بود.

او با جدیت در برابر تجاری‌سازی افسارگسیخته آموزش عالی ایستادگی کرد، به نظم‌بخشی روند جذب هیأت علمی پرداخت و پذیرش دانشجو را ساماندهی کرد.این تصمیمات ریشه در درک عمیق او از رسالت دانشگاه به عنوان یک نهاد فرهنگی و تمدنی داشت نه صرفاً یک مؤسسه انتفاعی. این اقدامات، علی‌رغم فشارهای بیرونی، با هدف حفظ کیفیت و رسالت دانشگاه به عنوان نهادی تربیتی و علمی صورت گرفت.

یکی دیگر از هوشمندی‌های این شهید بزرگوار، درک او از سرمایه اصلی دانشگاه بود. سیستم تصمیم‌گیری و مدیریت در آن دوران به روشنی دریافتند که مهم‌ترین سرمایه، نه ساختمان و تجهیزات، بلکه سرمایه انسانی است. بر پایه این شناخت، تلاش‌های گسترده‌ای در حوزه‌های مختلف مرتبط با منابع انسانی صورت گرفت.

این تلاش‌ها شامل بهبود وضعیت رفاهی و معیشتی اساتید که ستون فقرات آموزش عالی هستند، ارتقای سطح علمی و فرهنگی دانشجویان با ارائه برنامه‌های غنی‌سازی و فرصت‌های پژوهشی، توجه ویژه به فعالیت‌های فرهنگی و معرفتی در کنار آموزش‌های تخصصی، باز تنظیم رابطه استاد و دانشجو بر مبنای احترام و تعامل سازنده و در نهایت احیای کرامت نیروی انسانی شاغل در ارگان دانشگاه آزاد اسلامی بود. بی‌اغراق می‌توان ادعا کرد که این رفتار و رویکرد، روح تازه‌ای در کالبد دانشگاه‌های آزاد سراسر کشور دمید و آن را از رکود و روزمرگی خارج ساخت.

شهادت دکتر طهرانچی گرچه غم‌انگیز و ناگهانی بود ولی با ماهیت مسیر زندگی‌شان سازگار به نظر می‌رسید. ایشان هیچ‌گاه از تهدیدات نهراسیدند و همواره خود را سرباز جبهه علم و ایمان می‌دانستند. این سبک زیستن که نهایتاً به امر والای شهادت انجامید، خود گواهی بر صداقت و یگانگی روح و عمل اوست. جامعه علمی ایران امروز تنها یک مدیر و استاد را از دست نداده، بلکه الگوی عملی‌ای از زیست متعهدانه و مؤمنانه را از کف داده است. با این حال، آموزه‌ها و راه وی در هزاران دانشجو، استاد و پژوهشگر که دل در گرو تحول و تعالی میهن‌مان دارند، ادامه پیدا خواهد کرد و نام او در تاریخ آموزش عالی ایران جاودان خواهد ماند.

خبرنگار: محمدعلی ایروانیان

انتهای پیام/

کد خبر: 1272499

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 0 + 0 =