در بیش از یک دهه گذشته شاهد فعالیت سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی در زمینه فروش پایان‌نامه، مدارک تحصیلی، پروپوزال نویسی و ... هستیم. در حالی که وزیران علوم و تحقیقات در دوره‌های مختلف، نمایندگان مجلس، مسئولان دانشگاه‌ها و دیگر دستاندرکاران امر هر گونه مدرک فروشی را خلاف قانون و جرم دانسته‌اند. بر اساس هشدارهای پلیس به شهروندان فروش و خرید مدرک تحصیلی جرم است و به‌دلیل داشتن تبعات قانونی، مردم هرگز از مدارک تحصیلی جعلی استفاده نکنند و مواردی را که می‌بینند برای برخورد به پلیس گزارش کنند. این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که انگار برای برخی از افراد در دست داشتن کاغذی به عنوان مدرک از علم‌آموزی با ارزش‌تر است، غافل از اینکه هر یک از مدارک استعلام شده و صحت و سقم آن مشخص است. در این باره به سراغ محمد عابدی، مدیر کل دانش‌ آموختگان دانشگاه آزاد اسلامی رفتیم و مسائلی همچون بکارگیری سامانه آموزشیار برای سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی، دستگیری ۳۲۰ جاعل مدرک در یکسال اخیر، روند شناسایی مدارک جعلی دانشگاه آزاد اسلامی، ارسال دانشنامه فارغ‌التحصیلان ظرف دو هفته‌،حذف صدور مدرک موقت در۳ واحد دانشگاهی و ... از جمله موضوعات مورد اشاره مدیر کل دانش‌آموختگان دانشگاه آزاد اسلامی  در گفت و گو با خبرنگار ایسکانیوز را در ادامه می‌خوانید.

  آماری از تعداد فارغ التحصیلان در دانشگاه آزاد اسلامی در مقاطع مختلف وجود دارد؟ در سال‌های اخیر از میزان جذب دانشجو در دانشگاه‌ها کاسته شده است، با این تفاسیر وضعیت فارغ‌التحصیلان چگونه است؟
تعداد فارغ‌التحصیلان دانشگاهی روند نزولی را نشان می‌دهد. به عبارت دیگر میزان وروی و خروجی دانشجویان دانشگاه هم گواه روند نزولی تعداد دانشجویان است. تعداد فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در دانشگاه ثبت می‌شود. فرآینده فارغ‌التحصیلی دانشجویان در دانشگاه آزاد اسلامی در روند بررسی، تایید مدرک و ثبت مدرک در اداره دانش آموختگان طی شده و مدرک دانش آموخته در سامانه دانشگاه آزاد اسلامی ثبت می‌شود. بنابراین بسیاری از فارغ‌التحصیلان در واحدهای دانشگاهی تحصیل و پرونده تحصیلی دانشجویی به اداره دانش‌آموختگان دانشگاه آزاد اسلامی ارسال می‌شود که بررسی شده و به دلیل مشکلات آموزشی عودت داده و فرد دانش آموخته محسوب‌ نمی‌شود. با این تفاسیر از این نوع دانشجویان در اداره دانش‌آموختگان دانشگاه آزاد اسلامی اطلاعاتی دریافت نمی‌شود. بنابراین در واحد دانشگاهی به‌دلیل مشکلات موجود سعی شده فاصله کاهش داده شود. برای مثال در گذشته مدرک موقت در اختیار دانشجو قرار داده می‌شد و مدرک به اداره دانش‌آموختگان دانشگاه آزاد اسلامی ارسال نمی‌شد و فقط مدرک موقت برای اداره و نهاد مربوطه ارسال می‌شد.

۶ و نیم میلیون فارغ‌التحصیل ثبت شده در سامانه دانشگاه آزاد اسلامی
   دانشگاه  آزاد اسلامی چه تعداد فارغ التحصیل دارد؟
بر اساس آخرین بررسی‌های انجام شده حدود ۶ میلیون و ۵۰۰ فارغ‌التحصیل در سامانه به ثبت رسیده است. نکته دیگر اینکه شاید ۷ میلیون و ۵۰۰ فارغ‌التحصیل وجود داشته باشد. هرچند در سامانه  ۶ میلیون و۵۰۰ نفر ثبت شده باشند.

 یکی از مشکلات فایل‌ها و بایگانی مدارک فارغ التحصیلان است. برای بایگانی الکترونیکی مدارک دانشجویان چه اقداماتی انجام شده است؟
شاهد وجود حجم قابل توجهی پرونده در واحدهای مختلف و ادارات مرکزی هستیم. این مقوله نیازمند بکارگیری اسکنرهای پیشرفته است. در روزهای اخیر هم جلسات متعدد در این باره برگزار شد. هم‌اکنون سازمان مرکزی به انبار بزرگی از مدارک مختلف تبدیل شده است. هیات علمی، اداره کل دانش آموختگان و سازمان سنجش به بایگانی بزرگی برای نگهداری اسناد تبدیل شده است. در این اقدام باید تمامی مدارک اسکن و در سیستم وارد شود.

دانشنامه فارغ‌التحصیلان ظرف دو هفته‌ ارسال می‌شود
بارها در سخنرانی‌ها به حذف چرخه فیزیکی صدور دانشنامه اشاره کردید، قرار بود این چرخه به شکل فیزیکی حذف شود. درضمن یکی از ایرادات هم مقوله زمان‌دار نبودن صدور دانش‌نامه است. بارها گفته شده که این روند در اداره زمان‌بر و فارغ‌التحصیل درگیر دریافت مدرک دانشنامه هستند.
اداره کل دانش آموختگان باید پرونده آموزشی را در اداره واحدها تکمیل و برای بخش دانش آموختگان دانشگاهی ارسال و پرونده تکمیل شده را نظارت کرده و بعد مدرک موقت را به دانشجو داده و پرونده به سازمان مرکزی ارسال می‌شد. این روند در واحدهای مختلف دانشگاهی زمان‌های متعدد را به خود اختصاص داده است. برای مثال در این زمینه قرار شد یک پرسش‌نامه برای همکاران ارسال و فرآینده صدور دانش‌نامه بررسی شود. بسیاری از اینها طی دو هفته ارسال شده و میزان قابل توجهی از دانشجویان به سرعت مدرک خود را اخذ می‌کنند. به عبارت دیگر در روند صدور دانشنامه فرآینده ارسال مدارک در واحدهای دانشگاهی نیازمند صرف زمان طولانی است. موضوع دیگر ارسال مدارک برای واحدهای علوم پزشکی و علوم تحقیقات زمان‌بر است. بر اساس مصوبه تمامی واحدهای علوم تحقیقات کشور مدارک را برای تایید به علوم تحقیقات تهران ارسال می‌کنند. در واحدهای علوم پزشکی هم دانشجویان دارای طرح از شرایط متفاوتی برخوردار هستند. در این فرآیند فعالیت واحد دانشگاهی، روند ارسال مدارک به سازمان مرکزی و برعکس  نیازمند صرف زمان است. در واحدهای دانشگاهی تهران عمدتا در هفته دو تا سه بار واحدها مرسوله دارند. از سوی دیگر تعداد عمده‌ای از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی در تهران ساکن هستند. روند صدور مدرک موقت حذف می‌شود. در فرآیند جدید ارائه  مدارک دانشگاه آزاد اسلامی به شکل الکترونیکی انجام می‌شود. یکی از اهداف سامانه آموزشیار صدور مدارک، ریزنمرات و استعلام مدارک به شکل الکترونیک است. این فرآیند در بخش قابل ملاحظه‌ای انجام می‌شود. هنوز سامانه آموزشیار مورد بررسی قرار گرفته با برطرف‌سازی ایرادت برای سازمان مرکزی بخش ایرادت تهیه می‌کنیم. در اواسط ماه آینده در سه واحد قزوین، اسلامشهر و تهران غرب حذف مدرک موقت به دستور ریاست دانشگاه آزاد اسلامی انجام می‌شود، چون صدور مدرک موقت یکی از اقدامات غیرضروری است. برای مثال در برخی مواقع صدور دانشنامه  ۶ ماه تا یکسال طول می‌کشد. در اداره کل دانش‌آموختگان دانشگاه آزاد اسلامی روند بررسی مدارک دو هفته طول می‌کشد.

• سامانه آموزشیار در بخش فارغ‌التحصیلی چه خدماتی ارائه می‌دهد و چه وظایفی دارد؟

هنوز خدمات این سامانه با نرم‌افزار قبلی انجام می‌شود. بکارگیری سامانه آموزشیار برای سازمان مرکزی نیازمند تدوین برنامه جدید است. در فرآیند جدید مدارک دانشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی به شکل الکترونیکی صادر و این سامانه در ارسال الکترونیکی مدارک، ریزه نمرات و استعلام الکترونیکی موثر است.

امکان جعل مدرک در دانشگاه آزاد اسلامی وجود ندارد
جعل مدرک یا دانشنامه‌ها با عنوان مدرک دانشگاه آزاد اسلامی در اخبار حوادث مشاهده می‌شود. با چرخی در فضای مجازی شاهد تبلیغات سوء در این زمینه هستیم. با این تفاسیر امکان جعل مدرک با ایجاد سامانه آموزشیاروجود دارد؟ در این سامانه یا صدور دانشنامه‌ها چه مکانیزم‌های امنیتی لحاظ شده است؟
امکان جعل مدارک در دانشگاه آزاد اسلامی وجود ندارد. امکان جعل در شرایطی وجود دارد که فرآیند در واحد دانشگاهی به شکل مصنوعی انجام می‌شود. دانشجو با ورود به دانشگاه آزاد اسلامی در کنکور شرکت کرده و سند پذیرش برایش ایجاد می‌شود. پذیرش دانشجو از طریق بدون کنکور هم با شرایط خاص همراه است. برای مثال برای ایجاد یک واحد دانشگاهی قوانین از سوی وزارت علوم باید رعایت و امکان ایجاد مجوز برایش فراهم شود. در گام دوم هم برای ورود دانشجویان از طریق کنکور یا بدون کنکور می‌تواند در رشته مورد نظر تحصیل کند. جعل مدرک به این سادگی اتفاق نمی‌افتد و امکان اینکه تمامی شرایط برای جعل مدرک در دانشگاه فراهم باشد وجود ندارد. نمی‌گویم چنین اتفاقی نیافته بلکه می‌خواهم این دیدگاه را تصریح کنم. برای مثال باید ترم به ترم برای دانشجو آزمون برگزار و نمرات در سامانه ثبت شود، فرد در یکسال نمراتش تجمیع و مشخص می‌شود. برای مثال در این روند بارگذاری نمرات دانشجویان به شکل ترم به ترم انجام می‌شود و در صورت بارگذاری یکباره نمرات به شکل مصنوعی کارشکنی‌ها مشخص می‌شود. بنابراین جعل مدرک به سهولت انجام نمی‌شود و فرآینده نظارتی دانشگاه آزاد پیچیده است. اگر بر اساس قوانین دانشجو جابجا شود باید در سامانه معاونت دانشجویی ثبت شود. تخصیص مدرک خام در دانشگاه آزاد اسلامی فرآیند پیچیده دارد. صدور مدرک به همراه کد در شرکت تحت نظارت امنیتی ثبت می‌شود. با این تفاسیر وقتی مدرک دانشگاهی فرد در واحد قزوین ثبت می‌شود دیگر امکان سوءاستفاده از آن وجود ندارد. هرگونه تقلب و کارشکنی در این شرایط در سامانه نمایان می‌شود. کلیه مدارک دانشگاه آزاد حسابرسی شده است. بنابراین کد هر واحد دانشگاهی و مدرک آن مشخص و قابل پیگیری است. در سامانه استعلام کد مفقودی‌ها نیز قابل پیگیری است. با این تفاسیر امکان جعل برای واحد دانشگاهی وجود ندارد. مدارک جعلی موجود در فضای مجازی اصلا ربطی به دانشگاه آزاد ندارد. این مدارک برای اشخاصی بدون نیاز به استعلام مناسب است. شایان ذکر است، یکی از اقدامات این سازمان شناسایی مدارک جعلی است. بسیاری از جعل‌ها در ملاک‌های امنیتی مشخص می‌شود. تاکنون واحد دانشگاهی در زمینه جعل مدرک فعال نبوده است. باز تاکید می‌کنم که تمامی مدارک دانشگاه آزاد اسلامی ثبت شده و امکان بررسی و پیگیری آن وجود دارد. برای مثال برای بررسی تعداد مدارک مفقود شده هم امکان کشف مدرک مورد نظر وجود دارد. فرآیند جعل در صدور مدرک دانشگاه آزاد اسلامی وجود ندارد، مگر اینکه یک واحد دانشگاهی بخواهد به شکل مصنوعی اقدام کنند. مدارک موجود در بازار با نام دانشگاه آزاد اسلامی ربطی به این دانشگاه ندارد. تاکنون هیچ واحد دانشگاهی در مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی برای صدور مدرک جعلی همکاری نکرده است. در فرآیند حسابرسی تعداد مدارک مشکل‌دار مشخص شده و در گام دوم حسابرسی تکلیف این مدارک مشخص می‌شود.
حضور ۳۲۰ جاعل در اداره کل دانش آموختگان دانشگاه آزاد اسلامی در یکسال اخیر
  درباره آمار مدارک جعلی توضیح دهید؟
در یکسال اخیر حدود ۳۲۰ جاعل به این سازمان برای اخذ تاییدیه مراجعه کرده و شناسایی شدند. برای اخذ مدرک سالیانه روند حسابرسی انجام می‌شود. به‌طور قطع کدهای تاییدیه در ارسال مدرک امکان هرگونه جعل را مشخص می‌کنند.

در اصل تولید مدرک را شاهد هستیم. هیچ یک ازواحدهای دانشگاهی در تولید مدارک جعلی یا مصنوعی همکاری نکرده‌اند. امکان تخلف در هر سیستمی وجود دارد، اما به صدور مدرک امکان جعل وجود ندارد.
  برخی از مشکلات سیستمی برطرف شده اما بخشی از نارسایی‌ها به دلیل عملکرد کارشناسان و نیروی انسانی بروز می‌کند راهکار شما چیست؟
هم‌اکنون سیستم آموزشیار از طریق سیستم بروز کرده و نیروی انسانی دخالتی دراین قضیه ندارد. باز تاکید می‌کنم به رغم تبلیغات در فضای مجازی امکان جعل مدرک دانشگاه آزاد اسلامی وجود ندارد. فرآینده آموزشی طی شده شناسه‌دار و امکان جعل آن وجود ندارد. در سامانه امکان استعلام و شناسایی هرگونه جعل مشخص می‌شود.

برخی افراد بدنبال دریافت مدرک به‌دلیل جوسازی‌های موجود
 با توجه به حواشی زیادی که در فضای مجازی برای مدارک دانشگاهی ایجاد می‌شود آیا احتمال جعل و تخلف مدرک موقت وجود دارد؟
مدرک موقت حذف می‌شود. در روند حسابرسی مشخص شد که چه تعداد مدرک موقت صادر و چه تعداد پرونده در واحدهای دانشگاهی است. مدرک موقت هم کد دارد و قبل از حسابرسی این اتفاقات افتاده است. سامانه و بارگذاری با کد انجام می‌شود. برخی افراد بدنبال دریافت مدرک بدون تحصیل به‌دلیل جو موجود هستند. موضوع دریافت مدرک تقلبی وقتی بروز می‌کند که بتوان راحت تقلب کرد. بنابراین فردی که از دانشگاه آزاد اسلامی مدرک بگیرید با استعلام مدرکش مشخص می‌شود. از سال ۸۵ روند حسابرسی انجام و تا سال ۹۸ کلیه مدارک اخذ شده در واحدهای دانشگاهی اسنادش موجود است. در این اقدام به واحدها دستور داده شد تا تکلیف مدارک موقت را مشخص کنند. کلیه مدارک واحدهای دانشگاهی دارای اسناد هستند. مدرک موقت یک فرایند است. تمامی مدارک بر اساس خوداظهاری است. در گام دوم هم اقدامات بررسی و تصمیمات بالادستی گرفته می‌شود.
برخی از افراد در صدا و سیما و مجامع مختلف مدرک دانشگاه آزاد اسلامی را زیر سوال می‌برند برای ارتقای مدرک دانشگاه آزاد اسلامی چه اقداماتی انجام می‌شود؟
  بسیاری از فارغ‌التحصیلان دانشگاه آزاد اسلامی در صنایع مختلف در خارج از کشور فعالیت می‌کنند. آمارگیری و متصدی در دانشگاه آزاد اسلامی وجود ندارد. دانشگاه آزاد اسلامی از ظرفیت مناسبی برخوردار است. بسیاری از مسئولان کشور جزو دانش‌آموختگان دانشگاه آزاد اسلامی هستند. در واقع این نوع طرز فکر برای ایجاد رقابت بین دانشگاه‌ها بروز کرده است.
صدور مدرک  برای دانشجویان غیرایرانی به سرعت انجام می‌شود
 روند صدور مدرک دانشجویان غیرایرانی چگونه انجام می‌شود؟
بر اساس دستور مقام قضائی وزارت علوم و تحقیقات مدارک این افراد به زبان فارسی و صدور مدرک دانشجویان غیرایرانی با سرعت انجام می‌شود. بر اساس قانون روند فعالیت برای دانشجویان غیرایرانی باید به سرعت انجام شود. بر اساس دستورالعمل دیوان عدالت اداری مدارک دانشجویان غیر ایرانی به زبان فارسی صادر می‌شود. بر اساس قانون باید کار این افراد در واحد دانشگاهی و سازمان مرکزی تسریع می‌شود. زبان رسمی کشور فارسی است و افراد در صورت تمایل به مدرک دوزبانه می‌توانند ترجمه کنند.
 آیا امکان صدور مدرک مشترک با دانشگاه‌های دیگر کشورها وجود دارد؟
برخی از دانشگاه‌ها بدون توجه به جایگاه‌های حقیقی و حقوقی هماهنگی با دانشگاه تصمیماتی را اتخاذ کرده و منجر به بروز برخی اتفاقات می‌شود. برای مثال دانشگاه علوم پزشکی فلوشیب دندان ایجاد کرده و دانشجویان فارغ‌التحصیل حائز مدرک فلوشیپ فرآیند آموزش و ارائه مدرک مشخص است. در شرایط کنونی صدور مدرک مشترک با دیگر کشورها تعریف نشده است.
 به عنوان سئوال پایانی درباره زمان دقیق صدور دانشنامه توضیح دهید؟
در این فرآینده دو تا سه هفته یا ۱۰ تا ۲۰ روز فرآیند صدور دانشنامه طول می‌کشد. برای مثال دانشگاه تهران مرکز با حجم بالایی از دانشجویی به انجام فعالیت می‌پردازند، اما اقدامات به شکل الکترونیک بسیاری از فرآیندها را حذف و سرعت می‌بخشد.
انتهای پیام/