مریم‌ سادات قریشی خوراسگانی در گفت‌وگو با ایسکانیوز، با بیان این که پردیس‌های خودگردان دانشگاهی حدودا ۱۰ سال پیش با هدف رفع کسری بودجه دانشگاه‌های مادر ایجاد شدند، اظهار کرد: امروز باید از مدیران آموزش عالی بپرسیم آیا تاسیس پردیس‌ها به عنوان منابع تامین مالی و بازوی حمایتی دانشگاه‌ها، راهکار مناسب و موثری بوده است؟

عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا (س) با اشاره به این که پردیس‌های خودگران در سه بعد مورد مطالعه ساختاری، کارکردی و محیطی آسیب‌زا هستند، افزود: بر اساس پژوهشی که بنده و همکارانم در مورد پردیس‌ها انجام دادیم؛ ۷۵ درصد صاحب‌نظران آموزش عالی و ۲۵ درصد مدیران پردیس‌ها معتقدند که مکانیسم‌های بازار بر پردیس‌ها سایه انداخته است.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: دانشجویان برای پردیس‌ها صرفا مشتری هستند و باید برای دانشگاه آورده مالی داشته باشند. به همین دلیل، پردیس‌های دانشگاهی بیش از آن که به خدمت‌رسانی به دانشجو بیندیشند، به کسب سود و منفعت حاصل از آن می‌اندیشند.

قریشی با تصریح بر این که غلبه روحیه بازاری و اقتصادی و نگاه به دانشجو به عنوان مشتری در پردیس‌ها، موجب شده فرهنگ و ارزش‌های دانشگاهی و جامعه در پردیس‌ها رنگ باخته و به حاشیه برود، گفت: نبود زیرساخت‌های اقتصادی در کشور، تحریم‌ها، کمبود منابع مالی دانشگاه و مواردی از این دست نقش مهمی در ایجاد و افزایش پردیس‌ها دارند.

عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا با تاکید بر این که شرایط اقتصادی کشور، کاهش توان مالی-اقتصادی مردم در جامعه مستقیما در کاهش و افزایش دانشجوی پردیس تاثیرگذار خواهد بود، یادآور شد: به طوری که نبود زیرساخت‌های اقتصادی در کشور موجب کاهش توان مالی مردم شده و مردم برای صرفه‌جویی در هزینه‌های خود مجبور به حذف هزینه‌های تحصیل در دانشگاه‌های پولی از جمله پردیس خودگردان هستند. در چنین موقعیتی پردیس‌ها با کاهش دانشجو مواجه خواهند شد.

وی تورم را یکی دیگر از عوامل موثر در ایجاد و افزایش پردیس‌ها دانست و گفت: بیش از ۷۰ درصد مدیران پردیس‌ها معتقد بودند که رکود اقتصادی و تورم در کشور، به کاهش بودجه دولت و در نتیجه کاهش بودجه دولتی دانشگاه‌ها منجر شده است. بنابراین دانشگاه‌ها از راه‌های مختلف مجبور به تامین مالی خود هستند.

قریشی تصریح کرد: یکی دیگر از آسیب‌های پردیس‌های دانشگاهی این است که هدف اصلی آن کسب درآمد است و توجه چندانی به کارکردهای اصلی دانشگاه از جمله آموزش، پژوهش و کسب فضیلت نمی‌شود. این پژوهش، موید آن است که ۵۷ درصد از صاحب‌نظران آموزش عالی و ۴۳ درصد از مدیران پردیس معتقدند که پردیس‌های خودگردان صرفا به محلی برای کسب درآمد و تامین مالی دانشگاه‌های مادر تبدیل شده است.

عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا با بیان این که افزایش شهریه‌ پردیس‌ها و فشار ناشی از آن به جامعه، کاهش تقاضا را در بلندمدت به دنبال خواهد داشت ،اظهار کرد: همچنین ورود فارغ‌التحصیلان بی‌کیفیت و جذب نشدن آن‌ها در بازار کار، زمینه شکل‌گیری ارزش‌گذاری پایین نسبت به پردیس به طور خاص و ایجاد بدبینی نسبت به مدارک دانشگاهی و لطمه به اعتبار دانشگاه‌های مادر به طور عام را به همراه داشته است.

وی در پایان تاکید کرد: البته پژوهشی که انجام شد علاوه بر آسیب‌های کارکردی و ساختاری به بررسی آسیب‌های محیطی پردیس‌های خودگردان در ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و فراملی هم پرداخته است. نتایج این پژوهش در این بعد نشان داد که بیشترین آسیب‌های محیطی پردیس‌های خودگردان مربوط به آسیب‌های اجتماعی و مواردی از جمله عدم توجه به تقاضای بازار کار، ایجاد فرصت‌های نابرابر آموزشی، بی‌عدالتی اجتماعی و ویژگی فردی دانشجویان است. 

لازم به ذکر است که شیوه تاسیس پردیس‌های خودگردان دانشگاهی با یک مقدمه، در ۶ ماده در جلسه اول مردادماه ۱۳۹۰ شورای گسترش آموزش عالی به تصویب رسید و از تاریخ تصویب با اخذ مجوز از شورای یاد شده قابل اجرا بوده است؛ اما امروز و پس از حدود ۱۰ سال از تاسیس به نظر می‌رسد در انجام رسالت خود چندان موفق نبوده‌اند. به طوریکه دانشگاه‌ها همچنان با بحران‌های مالی جدی مواجه هستند. 

انتهای پیام/