اسفندیار نظری استاد دانشگاه و کارشناس آموزش و پرورش در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز در پاسخ به این سوال که آموزش و پرورش باید در عصر هوش مصنوعی چطور عمل کند، گفت: معلم در عصر هوش مصنوعی نقش مهمی را بازی می‌کند و با رعایت چهار اصل آموزش می‌تواند، به رشد دانش‌آموزان کمک کند. این چهار اصل خلاقیت، گفت‌وگو، کار گروهی و تفکر انتقادی هستند. در این عصر بسیاری از مشاغل از بین می‌روند اما آنچه در آموزش هیچ گاه حذف نمی‌شود، نقش معلم است.
بیشتر بخوانید
کمبود مدارس استثنایی در کشور و ترک تحصیل دانش‌آموزانی با نیازهای ویژه
وی افزود: معلمان باید در این عصر کنار آمدن با تغییرات را بیاموزند؛ در سال‌های آینده تغییر به ثانیه می‌رسد و از امروز سیاست‌گذاران آموزش باید روی تقویت این چهار اصل در معلمان کار کنند.
نظری عنوان کرد: جایی که آموزش قوی باشد، ریسک سرمایه‌گذاری پایین است. دانش‌آموز نباید هویت خود را از دست بدهد و این هم وظیفه معلم است. یکی از ویژگی‌های مهمی که معلمان این عصر باید داشته باشند، زمان‌شناسی است. معلم باید بتواند گذشته را خوب انتقال دهد، ویژگی‌های حال را به درستی بسنجد و آینده درخشانی را برای دانش‌آموز ترسیم کند.
استاد دانشگاه با بیان اینکه مدرسه باید جامعه‌پذیری و مسئولیت را به دانش‌آموز بیاموزد، عنوان کرد: در تربیت اجتماعی کودک برای ورود به جامعه آماده می‌شود اما امروزه بچه‌های ما هنوز نمی‌دانند که در فضای خارج از خانه باید چطور برخورد کنند؟ در جامعه‌پذیری، کودک نظم، ایثارگری و نوع‌دوستی را می‌آموزد. خانواده هم در توسعه این ویژگی‌ها نقش مهمی دارند. اغلب والدین از کودک انتظار دارند که آرام و تسلیم خواسته‌ها باشد و در این شرایط کودک ارتباط اجتماعی را نمی‌آموزد.
کارشناس آموزش و پرورش با اشاره به اینکه امروزه ما دغدغده ورود بیش از اندازه دانش‌آموزان به فضای مجازی را داریم، توضیح داد: این موضوع باعث کم‌خوابی، کم اشتهایی و نوعی از خودزدگی شده است. این مسئله نگرانی‌هایی را به ویژه در دوره ابتدایی به وجود آورده است. در چین که جمعیت زیادی دارد، ۷۵ درصد کودکان در هفته تنها سه ساعت از بازی‌های کامپیوتری استفاده می‌کنند اما در کشور ما بیشترین زمان کودکان در فضای مجازی سپری می‌شود. ورود بیش از اندازه به فضای مجازی باعث شده تا خلاقیت در دانش‌آموزان کاهش پیدا کرده و اختلالات روانی بیشتر شود.
وی با انتقاد از ورود معلمان به فضای بلاگری اظهار کرد: ورود معلمان به فضای مجازی این روزها به سمت بلاگری رفته است. حوزه بلاگری بیشتر جنبه اقتصادی و جذب مخاطب دارد درحالی که معلم رهبر آموزشی است و نمی‌تواند بلاگر باشد. در بلاگری افراد به دنبال سود و منفعت هستند اما معلمی با این فضا قرابتی ندارد. تولید محتوا در حوزه بلاگری در راستای جذب مخاطب است و ورود معلمان به این فضا باعث شده تا فیلم‌هایی که بیشتر محتوای طنز دارند از فضای کلاس و دانش‌آموزان منتشر شود و این دست محتواها جز جذب مخاطب هدف دیگری ندارند. این درحالی است که معلمان می‌توانند از فرصت‌های ایجاد شده در عرصه هوش مصنوعی برای تولید محتوای آموزشی با هدف جامعه‌پذیر کردن دانش‌آموزان استفاده کنند.
نظری افزود: دوره ابتدایی زمان شخصیت‌بخشی در دانش‌آموز است و ما در مدرسه می‌خواهیم با تربیت، رفتار پایدار در وی به وجود بیاوریم. برای رسیدن به این هدف تولید محتوا جایگاه ویژه‌ای دارد اما با شیوه‌ای که برخی معلمان در فضای مجازی در پیش گرفته‌اند، دانش‌آموز به تمسخر گرفته می‌شود. پیشنهاد من به معلمان جدید دوره ابتدایی این است که از به اشتراک‌گذاشتن فضای کلاس و تولید محتوایی که جنبه تمسخر دانش‌آموز دارد، خودداری کنند.
استاد دانشگاه معتقد است که اگر معلمان آموزش دیده و ماهر باشند، به شخصیت‌های تاثیرگذار برای دانش‌آموزان تبدیل می‌شوند. وی درخصوص نحوه صحیح استفاده از تکنولوژی در حوزه آموزش توضیح داد: استفاده از تجهیزات و تولید محتوای آموزشی می‌تواند به پیشرفت دانش‌آموزان کمک کند اما اینکه معلم در کسوت بلاگری ظاهر شود و در کلاس مدام به فکر تولید محتوای مخاطب‌پسند باشد، نه تنها کمکی به آموزش نخواهد بود بلکه دانش‌آموزان هم به تقلید از معلم وارد این فضا شده و بیشترین زمان خود را صرف بلاگری در فضای مجازی خواهند کرد. ورود دانش‌آموزان به این فضا باعث افزایش آسیب‌های اجتماعی خواهد شد.
کارشناس آموزش و پرورش عنوان کرد: حضور بیش از اندازه دانش‌آموزان به فضای مجازی باعث افزایش افسردگی در این گروه سنی می‌شود. امروزه موضوع معلم در خانه مطرح شده و گفته می‌شود که به جای مدرسه‌سازی از آموزش آنلاین استفاده کنیم اما آیا این آموزش به افزایش شوق و شادی، تقویت مهارت‌های ارتباطی و خلاقیت هم کمک می‌کند؟
استاد دانشگاه بیان کرد: معلم می‌تواند با تولید محتوای مفید در عصر هوش مصنوعی دانش‌آموز را با طبیعت و ویژگی‌های جامعه آشنا کند تا دانش‌آموز توسعه قابل توجهی در دانش، مهارت زندگی و مهارت شغلی داشته باشد. این توسعه زمانی رخ می‌دهد که معلمان به ویژگی‌ها جهان امروز آگاهی داشته باشند و بدانند که چطور از تکنولوژی برای افزایش کیفیت تدریس استفاده کنند.
وی ادامه داد: ما سالانه ۱۱ میلیارد ساعت صرف آموزش معلمان و دانش‌آموزان می‌کنیم، سوال اینجاست که در عصر امروز که در ۱۵ ثانیه به کمک اینترنت می‌توان به اطلاعات بسیاری دست یافت، چند درصد از این ۱۱ میلیارد ساعت صرف یادگیری ضروری‌ترین مهارت‌های قرن ۲۱ می‌شود؟ از جمله این مهارت‌ها توسعه خلاقیت، آموزش کار گروهی و مهارت‌های اجتماعی اشاره کرد. در قرن ۲۱ مهم‌ترین وظیفه مدرسه ایجاد شوق یادگیری است. چند ساعت از این ۱۱ ساعت به ارتقای نشاط، سلامت جسمی و روحی و افزایش اعتماد به نفس اختصاص دارد؟
نظری اعتقاد دارد که ما در قرن ۲۱ به دانش‌آموزانی نیاز داریم که بتوانند با الگوبرداری از معلمان جامعه زیباتری بسازند. وی در این خصوص عنوان کرد: امیرکبیر می‌گوید هیچ جامعه‌ای فراتر از اندیشه معلمانش رشد نخواهد کرد بنابراین ما وظیفه داریم که در راستای ارتقای معلمان حرکت کنیم نه اینکه جایگاه معلمی را به بلاگری تقلیل دهیم.
کارشناس آموزش و پرروش با بیان اینکه وظیفه آموزش و پرورش ایجاد فضای امن همراه با انگیزه برای معلمان است، مطرح کرد: در این زمینه باید دوره‌های ضمن خدمت مناسب طراحی کند. از جهتی گروه‌های آموزشی در ادارات باید تقویت شوند اما به دلیل کمبود معلم موضوع گروه‌های آموزشی جدی گرفته نمی‌شود. تقویت دانشگاه فرهنگیان هم باید در دستور کار قرار گیرد. علاوه بر این آموزش و پرورش باید از مسائل جناحی و سیاسی دوری کند. بچه‌ها باید در مدرسه زندگی کردن را یاد بگیرند.
انتهای پیام /
نظر شما