به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از همدان، تامین آب در مناطق روستایی استان همدان طی سال‌های اخیر به یکی از مهم‌ترین چالش‌های زیربنایی و اجتماعی تبدیل شده است. این مشکل در روستاهای مختلف استان از جمله کبودراهنگ، فامنین و جوکار با شدت‌های متفاوت بروز کرده و زندگی روزمره مردم را تحت تأثیر قرار داده است. کبودراهنگ که به‌عنوان یکی از شهرستان‌های پرجمعیت استان شناخته می‌شود، با وجود نزدیکی به مرکز استان، همچنان با کمبود منابع آبی پایدار مواجه است.

نبود شبکه آبرسانی مدرن و کافی، فرسودگی خطوط انتقال آب و نوسانات بارش‌ها موجب شده است که روستاهای این منطقه در فصول گرم سال با خشکسالی و کم‌آبی مواجه شوند. فامنین نیز که دارای بخش‌های گسترده روستایی است، با مشکلات مشابهی دست به گریبان است. نبود منابع آبی سطحی قابل استفاده و وابستگی شدید به چاه‌های عمیق و قنات‌ها که اغلب دچار افت سطح آب زیرزمینی شده‌اند، شرایط را بحرانی‌تر کرده است.

روستای جوکار در نزدیکی شهرستان بهار یکی دیگر از نقاطی است که کمبود آب آشامیدنی و کشاورزی، زندگی اهالی را به‌شدت تحت فشار قرار داده است. تحلیل‌های اولیه نشان می‌دهد که این چالش‌ها نتیجه ترکیبی از عوامل محیطی مانند تغییرات اقلیمی و کاهش نزولات جوی، ضعف در مدیریت منابع آب و نبود برنامه‌های توسعه پایدار در حوزه آب‌رسانی روستایی است.

بر اساس آمارهای رسمی شرکت آب و فاضلاب روستایی استان همدان، حدود ۲۵ درصد از جمعیت روستایی این استان به شبکه آب سالم و پایدار دسترسی کامل ندارند که نشان‌دهنده عمق مشکل و ضرورت توجه بیشتر مسئولان است. این وضعیت نه تنها زندگی روزمره مردم را مختل کرده بلکه توان کشاورزی و تولیدات محلی را نیز کاهش داده و در نهایت به مهاجرت‌های روستایی به شهرها دامن زده است.

با این وجود، گزارش‌های میدانی از مناطق مذکور حاکی از تلاش‌های مردمی و سازمان‌های غیردولتی برای تأمین حداقلی آب شرب و آبیاری کشاورزی است که البته این اقدامات مقطعی بوده و نیازمند راهکارهای اساسی و مدیریتی جامع است. ادامه این روند بدون اصلاحات جدی در زیرساخت‌ها و مدیریت منابع آبی، می‌تواند پیامدهای بلندمدتی بر ثبات اجتماعی و اقتصادی روستاهای همدان داشته باشد.

چالش‌های تامین آب در روستاهای استان همدان به ویژه در مناطقی چون کبودراهنگ، فامنین و جوکار نه تنها محدود به کمبود منابع آبی نیست بلکه مسائل مدیریتی و ضعف زیرساخت‌ها نیز بر آن افزوده است. در شهرستان کبودراهنگ، با توجه به جمعیت قابل توجه روستایی، فرسودگی خطوط انتقال آب و عدم نوسازی سیستم‌های آبرسانی موجب افت فشار و قطعی‌های مکرر آب شده است. همچنین، تغییرات اقلیمی و کاهش بارش‌های سالانه شرایط را بحرانی‌تر کرده و بسیاری از چاه‌های عمیق به دلایل خشکسالی و کاهش سطح آب زیرزمینی با افت شدید مواجه‌اند.

در فامنین، مشکل اصلی به ضعف در شبکه توزیع و عدم تعادل بین عرضه و تقاضای آب برمی‌گردد. ساختارهای قدیمی و ناکارآمد توزیع آب باعث شده بخش قابل توجهی از آب به هدر برود و در نتیجه دسترسی روستاییان به آب سالم با محدودیت روبرو شود. این مسأله به خصوص در فصل‌های گرم سال با شدت بیشتری بروز می‌کند و بسیاری از خانوارها ناچار به استفاده از منابع غیرمطمئن یا آب‌پاشی از چاه‌های غیرمجاز می‌شوند.

روستای جوکار، واقع در شهرستان بهار، نمونه بارز دیگر از ناکافی بودن خدمات آب‌رسانی است. مردم این منطقه بارها نسبت به افت کیفیت آب و کمبود آن اعتراض کرده‌اند و این موضوع مشکلات بهداشتی و اقتصادی برایشان به همراه داشته است.

کشاورزان این منطقه نیز با کاهش دسترسی به آب، امکان کشت و کار را از دست داده و این موضوع منجر به کاهش درآمد و افزایش مهاجرت روستاییان شده است. از نگاه کارشناسان، عدم سرمایه‌گذاری کافی در بخش آب‌رسانی روستایی و نبود برنامه‌های جامع مدیریت منابع آب در استان از مهم‌ترین دلایل ادامه بحران است. با توجه به اهمیت موضوع، نیاز به تدوین سیاست‌های بلندمدت، افزایش بودجه‌های عمرانی و ارتقاء بهره‌وری سیستم‌های موجود بیش از پیش احساس می‌شود.

همچنین، مشارکت فعال مردم در مدیریت مصرف و بهره‌برداری از منابع آب و استفاده از فناوری‌های نوین آبیاری و تصفیه آب می‌تواند در کاهش اثرات بحران نقش مؤثری ایفا کند. در نهایت، پیگیری مستمر و شفافیت در اجرای طرح‌های بهبود وضعیت آب‌رسانی می‌تواند اعتماد عمومی را جلب کرده و مسیر توسعه پایدار روستاهای همدان را هموار سازد.

خبرنگار: نازنین مولایی منظر

انتهای خبر/