نقش دانشگاهیان در مدیریت بحران و بازسازی ایران پس از حملات اسرائیل

در پی حملات بی‌سابقه رژیم صهیونیستی به زیرساخت‌های علمی کشور، دانشگاه‌ها و نهادهای آموزشی ایران وارد مرحله‌ای تازه از مسئولیت‌پذیری ملی شده‌اند. اکنون، انتظار عمومی از دانشگاهیان تنها تولید علم نیست، بلکه ایفای نقش در بازسازی کشور، تقویت همبستگی اجتماعی و روشنگری جهانی است.

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، پس از حملات اسرائیل به مراکز علمی ایران که به شهادت شماری از دانشمندان برجسته و تخریب برخی خوابگاه‌ها و مراکز آموزشی انجامید، جامعه دانشگاهی کشور با این پرسش بنیادین مواجه شد که در زمان بحران، وظیفه ما چیست؟

بر اساس گزارش‌ها، بیش از ۱۴ دانشمند ایرانی در ده روز نخست حملات به شهادت رسیدند و برخی مراکز علمی مانند دانشگاه امام حسین(ع)، سازمان پژوهش‌های نوآوری دفاعی (سپند) و خوابگاه‌های دانشجویی آسیب دیدند. ایسکانیوز در گزارش حملات رژیم صهیونیستی به مراکز علمی ایران به بررسی موسسات علمی که مورد حمله اسرائیل قرار گرفتند، پرداخت.

اگرچه زیرساخت‌ها در اولویت بازسازی دولت قرار گرفته‌اند، اما نقش نرم‌افزاری دانشگاهیان، از بازسازی اعتماد اجتماعی تا مشارکت در دیپلماسی علمی، اهمیت مضاعفی یافته است. مرتضی احمدی‌فر دبیر شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی همدان، ترور دانشمندان هسته‌ای را بخشی از پروژه نظام‌یافته استکبار برای مهار پیشرفت علمی ایران دانست و گفت: هر قطره خون این عزیزان نهال مقاومت را در دل این سرزمین آبیاری می‌کند. ایسکانیوز در گزارش پروژه خنثی‌سازی توسعه علمی ایران توسط رژیم صهیونیستی به بررسی اهداف اسرائیل در حمله به مراکز علمی و دانشمندان ایرانی پرداخت.

بازتعریف نقش دانشگاه در شرایط جنگ و پساجنگ

مقصود فراستخواه عضو هیئت علمی موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی معتقد است که دانشگاهیان باید نخست ایمنی فیزیکی و روانی دانشجویان، اساتید و کارکنان را در اولویت قرار دهند. در ادامه ایجاد پل‌های ارتباطی میان استاد و دانشجو برای حفظ روحیه علمی در شرایط غیرعادی ضروری است. به طوری که مدیران دانشگاهی باید با کارکنان، اعضای هیئت‌علمی و از همه مهم‌تر دانشجویان ارتباط داشته باشند و کارکنان دانشگاه‌ها مسائل دانشجویان را دنبال کنند و پلتفرم‌هایی فراهم شود و مدام اطلاعیه‌های لازم را به نشانی افراد بفرستند و دانشجویان را از شرایط آگاه کنند. همچنین اگر احیاناً در این حوادث بخشی از کارکنان، دانشجویان و یا اساتید لطمه دیدند و در حمله‌های ددمنشانه آسیب دیدند، به خانواده‌های آن‌ها رسیدگی شود و احیاناً روند درمان آن‌ها پیگیری شود و پشتیبانی‌های مختلف انجام گیرد تا آن‌ها مجدد بتوانند فعالیت‌های خود را از سر بگیرند. بنابراین دانشگاهیان و به طور خاص مدیران دانشگاهی در سطوح کلان باید این مسائل را پیگیری کنند.

وی با بیان این که دانشگاه به‌عنوان نهاد اجتماعی موظف است به نیازها و دردهای مردم پاسخ دهد، خاطرنشان کرد که فعال‌سازی دیپلماسی علمی برای اطلاع‌رسانی به نهادهای بین‌المللی درباره تجاوزهای نظامی یک راهکار موثر است.

فراستخواه یادآور شد که باید نقش دانشگاه‌ها در جنگ بازتعریف شود. به عبارت دیگر، دانشگاه‌های باید به جای پرداختن به آموزش صرف به نقش‌آفرینی در دفاع و مدیریت بحران توجه کنند.

با توجه به اهمیت بازتعریف نقش دانشگاه در شرایط جنگ و پساجنگ، لازم است هر نهاد آموزش عالی بررسی کند که چگونه می‌تواند در این شرایط مددرسان جامعه باشد.

همکاری وزارت علوم با دانشجویان در شرایط جنگ؛ از تعویق امتحانات تا خروج از کشور بدون مهر رسمی

حسین سیمایی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با تأکید بر نقش کلیدی دانشگاه‌ها در شرایط حساس کشور، گفت: شعار ما «دانشگاه در خدمت جنگ» است، اما تعبیر دقیق‌تر آن، دانشگاه در خدمت دفاع ملی است؛ چرا که این جنگ به ما تحمیل شد، همان‌گونه که در دوران هشت سال دفاع مقدس شاهد آن بودیم. در آن دوران، دانشگاهیان در ساخت پل‌ها، ارائه خدمات مهندسی و پزشکی در جبهه‌ها نقش بی‌بدیلی ایفا کردند. امروز نیز دانشگاه در خدمت دفاع قرار دارد و دانشگاهیان خود را متعهد به مردم و کشور می‌دانند.

وی افزود: دانشجو نیازمند آرامش و امید است. ما نباید فشار بیشتری بر دوش او و خانواده‌اش بگذاریم. دانشگاه‌ها در این شرایط سخت، تمام‌قد در کنار مردم هستند. در این راستا، وزارت علوم با دانشجویان همکاری‌هایی انجام داد. برای مثال تصمیم گرفتیم که امتحانات پایان‌ترم تا شهریور به تعویق بیفتد. بر اساس بخشنامه جدید همه دانشگاه‌ها، اعم از دولتی و غیردولتی، موظف هستند برای دانشجویانی که نتوانستند در امتحان شرکت کنند، آزمون مجدد برگزار کنند. همچنین دفاع پایان‌نامه‌ها و مصاحبه‌های دکتری به صورت مجازی برگزار خواهد شد. تاریخ فارغ‌التحصیلی دانشجویان نیز تمدید می‌شود و جزئیات آن متعاقباً اعلام خواهد شد.

سیمایی با بیان این که اگر استاد یا کارمندی خانه‌اش غیرقابل سکونت شده باشد، دانشگاه مربوطه موظف است فوراً برای اسکان او اقدام کند، گفت: همچنین با دانشجویان خارجی همکاری لازم انجام شد. برخی دانشجویان خارجی مایل به ترک کشور بودند که خروج آنان نیازمند مهر سازمان امور دانشجویان بر پاسپورت‌شان بود. با هماهنگی صورت‌گرفته با پلیس مرزی، امکان خروج بدون نیاز به مهر فراهم شد و این خروج نیز جزو سهمیه مجاز سالانه آنان محسوب نمی‌شود. همچنین دانشگاه‌ها موظف شده‌اند مجدداً برای این دسته از دانشجویان آزمون برگزار کنند.

خدمات سازمان امور دانشجویان بدون وقفه و خلل انجام شد

سعید حبیبا رئیس سازمان امور دانشجویان در این زمینه گفت: تمامی خدمات سازمان امور دانشجویان اعم از امور رفاهی، بورسیه، اعزام به خارج، نقل‌وانتقالات، و سایر امور مرتبط با دانشجویان، به‌موقع و بدون وقفه انجام شد و هیچ خللی در ارائه خدمات به وجود نیامد. همه خدمات سازمان امور دانشجویان در دوران جنگ دوازده روزه به صورت مستمر در این سازمان بی وقفه، با دقت، سرعت و نظم کامل ارائه شده است و همچنان با قوت ادامه دارد. در شرایطی که منطقه درگیر تنش‌ها و بحران‌های متعددی از جمله جنگ‌های منطقه‌ای و جهانی بود، نقش نهادهای علمی و آموزشی در حفظ آرامش فکری و توسعه انسانی بیش از پیش اهمیت داشت.

وی افزود: در سازمان امور دانشجویان، هیچ اولویتی بالاتر از خدمت‌رسانی دقیق، مسئولانه و شفاف به دانشجویان کشور وجود ندارد به همین منظور در دوران دفاع از کشور عزیزمان ما با تمام توان در کنار جامعه دانشگاهی ایستادیم تا حتی در روزهای بحرانی، چراغ علم و دانش خاموش نشود.

وظیفه رساندن صدای مظلومیت مردم ایران به مجامع بین‌المللی

ماندانا تیشه یار معاون پژوهشی دانشگاه علامه طباطبائی در روزهای آغازین جنگ به مسئولیت اجتماعی دانشگاهیان در زمان جنگ اشاره کرد و گفت: استادان و دانشجویان رشته های علوم انسانی و اجتماعی به ویژه در این اوضاع و احوال وظیفه ای دوچندان در قبال شهروندان بر دوش دارند. جامعه ما نیازمند آن است که بداند چگونه بر هراس ناشی از ورود ناگهانی به معرکه جنگ گذر کند و در شرایط بحرانی، تاب آوری کرده و رفتارهای درست از خود نشان دهد. خانواده هایمان نیاز دارند تا بدانند چگونه کودکان و نوجوانان خود را از آسیب های روحی و روانی ناشی از حملات هوایی دور نگه دارند.

وی افزود: جلب پشتیبانی آزادگان جهان، به ویژه استادان و دانشجویان دیگر کشورها، رساندن صدای مظلومیت مردمان کشورمان به مجامع بین المللی و کوشش برای ملزم ساختن دشمن به پایبندی به حقوق و قوانین بین المللی و پایان بخشیدن به این جنگ خانمانسوز، وظیفه دانشگاهیان این سرزمین است.

دانشگاه در ایران فقط یک نهاد آموزشی نیست؛ بلکه یکی از ارکان هویتی، علمی و امنیتی کشور به‌شمار می‌رود. حملات اخیر رژیم صهیونیستی و شهادت دانشمندان، با هدف مختل‌سازی این بنیادهای نرم صورت گرفته است. اما آن‌گونه که بیانیه‌ها، تحلیل‌ها و اظهارنظرهای رسمی نشان می‌دهند، دانشگاهیان ایرانی آماده‌اند در کنار مردم، به بازسازی کشور کمک کنند.

در این مسیر، ایمنی فیزیکی، انسجام اجتماعی، دیپلماسی علمی، آموزش بحران و تربیت نسل آینده نخبگان، مهم‌ترین مأموریت‌های پیش‌روی دانشگاه‌ها هستند؛ مأموریت‌هایی که تحقق آن، تنها با مشارکت همه‌جانبه استادان، دانشجویان و دولت ممکن است.

انتهای پیام/

کد خبر: 1272556

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 0 + 0 =