به گزارش خبرنگار بین الملل ایسکانیوز، در حالی که اوکراین تمایلی به دادن امتیاز ارضی در توافق آتش بس با روسیه ندارد، منابع خبری از جمله سی‌ان‌ان معتقدند که دولت دونالد ترامپ حاضر است تسلط روسیه بر کریمه را به رسمیت بشناسد.
بیشتر بخوانید:
ترامپ می‌خواهد مانع نزدیک شدن روسیه به رقبای آمریکا شود / امکان بازگشت روابط مسکو با غرب به قبل از 2022 وجود دارد؟
گزارش حاکی از این است که دولت دونالد ترامپ در حال بررسی امکان به رسمیت شناختن کنترل روسیه بر شبه‌جزیره کریمه به‌عنوان بخشی از یک توافق صلح گسترده با اوکراین است. بر اساس گزارشی از بلومبرگ، ایالات متحده آمادگی دارد تا کنترل روسیه بر کریمه را به رسمیت بشناسد، مشروط بر اینکه مسکو در سایر زمینه‌ها مانند توقف حملات به زیرساخت‌های اوکراین و پذیرش نظارت بین‌المللی بر مناطق اشغالی امتیازاتی بدهد.
این رویکرد با واکنش‌های منفی از سوی اوکراین و متحدان اروپایی مواجه شده است. زلنسکی -رئیس‌جمهور اوکراین- این اقدام را تهدیدی برای تمامیت ارضی کشورش دانسته و تأکید کرده که هرگونه توافقی باید شامل بازگشت کامل کریمه به اوکراین باشد.
اهمیت کریمه
شبه‌جزیره کریمه از نظر ژئوپلیتیکی، اقتصادی و فرهنگی برای اوکراین اهمیت بسیار بالایی دارد. این منطقه در ساحل دریای سیاه واقع شده و دارای موقعیتی راهبردی است. بندر سواستوپل در کریمه یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های دریایی در دریای سیاه است که برای کنترل آب‌های منطقه اهمیت حیاتی دارد. حضور این بندر، نه‌تنها برای اوکراین اهمیت دفاعی داشت، بلکه امکان دسترسی به آب‌های آزاد را نیز فراهم می‌کند.
همچنین کریمه از نظر صنایع گردشگری، کشاورزی و منابع طبیعی (از جمله منابع گاز در دریای سیاه) برای اوکراین یک منطقه کلیدی بود. پیش از اشغال، این منطقه یکی از مقاصد گردشگری داخلی پرطرفدار در اوکراین بود و درآمد قابل توجهی برای اقتصاد محلی ایجاد می‌کرد.
علاوه بر آن اوکراین خود را مدافع حق تاتارهای مسلمان ساکن در کریمه می‌داند. از دست دادن کریمه برای اوکراین به معنای شکاف در تمامیت ارضی و کاهش مشروعیت حاکمیت دولت اوکراین و الگویی خطرناک برای سایر مناطق جدایی طلب می‌تواند باشد.
در مقابل، روسیه، کریمه را منطقه‌ای با اهمیت تاریخی، فرهنگی و راهبردی حیاتی تلقی می‌کند. این منطقه تا سال ۱۹۵۴ بخشی از جمهوری فدراتیو روسیه بود و تنها در دوران اتحاد جماهیر شوروی به اوکراین واگذار شد. پس از فروپاشی شوروی، بسیاری از نخبگان سیاسی و نظامی روس کریمه را بخشی از «سرزمین‌های ازدست‌رفته» دانسته و خواستار بازگرداندن آن بودند.
بندر سواستوپل برای روسیه هم مهم است. این بندر نه‌تنها پایگاه اصلی ناوگان دریای سیاه محسوب می‌شود، بلکه نقطه‌ای کلیدی برای گسترش نفوذ دریایی و حضور نظامی روسیه در دریای مدیترانه، خاورمیانه و شمال آفریقا به‌شمار می‌رود. از این منظر، کنترل کریمه بخشی از راهبرد ژئوپلیتیکی روسیه برای رقابت با ناتو و حفظ توازن قدرت در منطقه است.
بحران بر سر کریمه در سال ۲۰۱۴ با سرنگونی دولت طرفدار روسیه در اوکراین آغاز شد. روسیه بدر این سال کنترل کریمه را به‌دست گرفت و همه‌پرسی‌ای را در آنجا برگزار کرد که به گفته مقامات روس، منجر به رأی مثبت اکثریت جمعیت برای الحاق به فدراسیون روسیه شد.
این اقدام از سوی اوکراین و اکثریت کشورهای جهان غیرقانونی و نقض آشکار حقوق بین‌الملل تلقی شد. جامعه بین‌الملل بر این باور است که همه‌پرسی در شرایط اشغال نظامی برگزار شده و ناقض اصل عدم تغییر مرزها از طریق زور در نظام حقوقی بین‌الملل است.
از آن زمان، اختلافات میان روسیه و اوکراین بر سر کریمه در ابعاد مختلف ادامه یافته است؛ از جمله نظامی‌سازی شبه‌جزیره، نقض حقوق بشر اقلیت تتار، و افزایش تنش‌های امنیتی در دریای سیاه. کریمه اکنون به نماد منازعه حاکمیت و هویت ملی میان دو کشور تبدیل شده و نقشی محوری در شکل‌گیری و تداوم جنگ‌های چندساله، به‌ویژه بحران‌های پس از ۲۰۲۲، ایفا کرده است.
دلایل احتمالی ترامپ برای حمایت از الحاق کریمه
تصمیم احتمالی ترامپ برای موافقت با الحاق با توجه به اینکه این تصمیم، در تضاد با مواضع قبلی ایالات متحده در مخالفت با الحاق کریمه است، می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. ترامپ احتمالا این اقدام را به‌عنوان راهی برای پایان دادن به جنگ اوکراین می‌بیند؛ جنگی که هزینه‌های مالی، انسانی و دیپلماتیک زیادی را به ایالات متحده تحمیل کرده است.
علاوه بر این، به رسمیت شناختن کریمه می‌تواند به ترامپ امکان دهد تا مذاکرات دیپلماتیک گسترده‌تری با روسیه در زمینه‌های امنیتی، اقتصادی و کنترل سلاح‌ها آغاز کند و روابط ایالات متحده و روسیه را بهبود بخشد.
همچنین مملکن است ترامپ به این نتیجه رسیده باشد که به رسمیت شناختن کریمه نه‌تنها به کاهش درگیری‌های نظامی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند روابط ایالات متحده با روسیه را به‌عنوان یک متحد استراتژیک در مقابله با تهدیدات جهانی، به‌ویژه در رقابت با چین، تقویت کند.
به علاوه این اقدام می‌تواند به ترامپ کمک کند تا برای خود در داخل کشور محبوبیت کسب کرده و به طرفدارانش نشان دهد که توانسته است به کاهش درگیری‌های نظامی خارجی و بهبود روابط با روسیه دست یابد. از سوی دیگر، این تغییر سیاست می‌تواند فشارهایی بر اتحادیه اروپا وارد کند و ترامپ ممکن است از آن به‌عنوان ابزاری برای تقویت موقعیت دیپلماتیک ایالات متحده در مذاکرات جهانی بهره‌برداری کند.
به‌طور کلی می‌توان گفت به رسمیت شناختن کریمه توسط ترامپ ممکن است تلاشی برای بازتعریف استراتژی‌های آمریکا در قبال روسیه و بحران اوکراین با هدف کاهش تنش‌ها و دستیابی به منافع استراتژیک در سطح جهانی باشد. در همین حال، تحلیلگران معتقدند که این پیشنهاد ممکن است تلاشی از سوی دولت ترامپ برای تسریع در پایان دادن به جنگ باشد، اما خطر تضعیف موضع اوکراین و ایجاد شکاف در اتحاد غرب را نیز به همراه دارد. همچنین، این اقدام می‌تواند به‌عنوان تغییر قابل‌توجهی در سیاست خارجی ایالات متحده نسبت به بحران اوکراین تلقی شود اما هنوز مشخص نیست که ترامپ دقیقا در ازای دادن چنین امتیاز بزرگی به روسیه چه چیزی از همتای روس خود می‌خواهد؟
خبرنگار: ماری ملکی
انتهای پیام/
نظر شما