به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از کرمان، کویر لوت، این پهنه اسرارآمیز و گسترده که بخش وسیعی از آن در استان کرمان قرار گرفته، سالهاست که همچون گنجی زیر شنها پنهان مانده است. با وجود اینکه لوت از منظر جاذبههای طبیعی، شگفتیهای زمینشناسی، آسمان پرستاره و سکوت مطلق شبهایش یکی از بینظیرترین مناطق گردشگری دنیا به شمار میآید، اما سهم آن از سفره گردشگری ایران، چیزی نزدیک به صفر است.
این در حالی است که کویر لوت تنها بیابان ثبت جهانی ایران در یونسکو است و رکورد بالاترین دمای ثبتشده در کره زمین را نیز در اختیار دارد؛ ویژگیهایی که میتوانستند آن را به یکی از قطبهای اصلی توریسم ماجراجویانه و علمی در منطقه تبدیل کنند.
اما نبود زیرساختهای مناسب، کمبود تبلیغات هدفمند، و عدم توجه به ظرفیتهای محلی باعث شده تا این فرصت طلایی، سالها از نگاه سرمایهگذاران و گردشگران داخلی و خارجی پنهان بماند. آنچه امروز نصیب لوت شده، فقط گاهی حضور پراکنده تورهای محدود داخلی است؛ در حالی که میتوانست با طراحی کمپهای کویری استاندارد، مسیرهای سافاری اصولی، فستیوالهای نجومی و معرفی علمی شگفتیهای زمینشناسی، به یکی از برندهای گردشگری جهانی تبدیل شود.
کویر لوت در دل خود داستانهای هزارسالهای از طبیعت، تاریخ و تمدن دارد؛ از کلوتهای افسانهای شهداد گرفته تا رودهای شور زیرزمینی، از سکوت سحرانگیز شبهایش تا بادهایی که هزاران سال در شکل دادن به چهره این سرزمین نقش داشتهاند. اینها فقط بخشی از گنجینههایی هستند که هنوز به درستی روایت نشدهاند. درحالیکه بسیاری از کشورهای دنیا با کوچکترین ویژگی طبیعی یا تاریخی، برند گردشگری میسازند، لوت ما هنوز در پیچ و خم معرفی ابتدایی گیر کرده است.
بر اساس آمار رسمی وزارت میراث فرهنگی، سالانه کمتر از ۵۰ هزار نفر بازدیدکننده داخلی و خارجی وارد مناطق اطراف لوت میشوند؛ عددی بسیار ناچیز نسبت به ظرفیتهای فوقالعاده این منطقه. نبود مسیرهای دسترسی امن، فقدان امکانات اقامتی استاندارد و عدم بستههای تبلیغاتی قوی، لوت را به یک مقصد فراموش شده در میان گردشگران بدل کرده است. جالبتر اینکه در همین سالها، تقاضای جهانی برای گردشگری کویری، به ویژه در بین علاقهمندان به اکوتوریسم و توریسم ماجراجویانه، به شدت افزایش یافته ولی لوت نتوانسته سهمی از این بازار پررونق بگیرد.
کویر لوت فقط یک چشمانداز زیبا نیست؛ یک فرصت اقتصادی کمنظیر است که اگر درست به آن نگاه شود، میتواند چرخ اقتصاد محلی و حتی استانی را به حرکت درآورد. ایجاد کمپهای کویری مدرن، برگزاری تورهای سافاری، راهاندازی اقامتگاههای بومگردی با استاندارد جهانی و برگزاری جشنوارههای نجومی، از جمله پروژههایی هستند که میتوانند لوت را به مقصد گردشگران داخلی و خارجی تبدیل کنند.
تجربه کشورهای صاحب کویر مثل مغرب و تونس نشان میدهد که گردشگری بیابانی، با وجود سختیهایش، سودآوری بسیار بالایی دارد؛ به خصوص برای گردشگران اروپایی و آسیایی که به دنبال ماجراجویی در طبیعت بکر هستند. سرمایهگذاری در کویر لوت، به معنای ایجاد صدها فرصت شغلی مستقیم و غیرمستقیم، توسعه صنایع دستی منطقه، رونق حملونقل محلی و افزایش درآمدهای ارزی از طریق جذب گردشگران خارجی خواهد بود. بر اساس ارزیابیهای مقدماتی، فقط در فاز اول توسعه گردشگری در لوت، امکان ایجاد بیش از ۱۲۰۰ فرصت شغلی پایدار پیشبینی شده است.
با وجود ظرفیتهای بینظیر کویر لوت، چند مانع جدی تاکنون اجازه نداده این منطقه به جایگاه واقعی خود برسد. یکی از مهمترین چالشها، ضعف شدید زیرساختهای گردشگری است؛ راههای دسترسی سخت، نبود سیستم حملونقل مناسب، کمبود امکانات رفاهی در مناطق نزدیک به کویر، و نبود اقامتگاههای ایمن و استاندارد، گردشگران را از انتخاب لوت منصرف میکند.
از سوی دیگر، عدم آموزش و تربیت نیروی انسانی متخصص در حوزه اکوتوریسم و مدیریت بیابان، باعث شده تا حتی تورهای موجود هم نتوانند تجربهای حرفهای و جذاب برای گردشگران فراهم کنند. نبود طرح جامع بازاریابی و تبلیغات مؤثر، چه در سطح ملی و چه بینالمللی، یکی دیگر از نقاط ضعف اساسی است؛ به طوری که بسیاری از گردشگران خارجی حتی نام لوت را نشنیدهاند یا از ثبت جهانی آن بیخبرند.
علاوه بر این، حساسیتهای محیطزیستی نیز یکی از چالشهای مهم است. اگر توسعه گردشگری بدون توجه به اصول پایداری انجام شود، لطمههای جبرانناپذیری به این اکوسیستم شکننده وارد خواهد شد؛ موضوعی که نیازمند برنامهریزی دقیق، مطالعات جامع و اجرای مسئولانه پروژههای گردشگری است.
برای استفاده از تمامی ظرفیتهای کویر لوت در زمینه گردشگری، نیاز به برنامهریزی و اقداماتی فوری است. اولین گام در این مسیر، ارتقاء زیرساختهای گردشگری است. ایجاد و بهبود جادههای دسترسی، ساخت کمپهای کویری استاندارد، فراهم کردن حملونقل مناسب برای گردشگران و ساخت اقامتگاههای بومگردی، از اولویتهای اصلی به شمار میآید. این اقدامات باید همراه با حفظ و نگهداری از محیطزیست انجام شوند تا گردشگری پایدار در لوت محقق شود.
دومین گام، برگزاری کمپینهای تبلیغاتی جامع و هدفمند در داخل و خارج از کشور است. استفاده از رسانهها، شبکههای اجتماعی و برگزاری فستیوالهای گردشگری میتواند جاذب گردشگرانی باشد که به دنبال تجربههای خاص و ماجراجویانه هستند. باید به گردشگران این پیام را داد که کویر لوت، یکی از مقاصد گردشگری منحصربهفرد جهان است.
نهایتاً، آموزش و تربیت نیروی انسانی متخصص در حوزه مدیریت گردشگری کویری و آشنایی با اصول اکوتوریسم میتواند در بهبود کیفیت خدمات و تجربیات گردشگران مؤثر باشد. با ایجاد و تقویت این زیرساختها و تغییر رویکردها، لوت میتواند به یکی از مقاصد اصلی گردشگری کشور و حتی منطقه تبدیل شود.
خبرنگار: زهرا اسکندری
انتهای پیام/
نظر شما