به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از همدان، لیلا اسکندری پایدار، استاد ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی همدان در گفت‌وگو اختصاصی با ایسکانیوز به تأکید بر نقش نثر فارسی در تکوین هویت فرهنگی و ادبی ایران پرداخت و گفت: نثر فارسی از قرون اولیه اسلامی تا دوره معاصر، نقشی محوری در انتقال مفاهیم اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی ایفا کرده و آثار بزرگان ادب فارسی همچون سعدی، جامی و دهخدا، سهم چشم‌گیری در نهادینه‌سازی ارزش‌های انسانی داشته‌اند.

وی در ادامه افزود: نثر فارسی به ویژه در دوران صفویه و قاجاریه، به اوج تأثیرگذاری خود رسید و آثاری مانند گلستان سعدی با زبانی ساده و روان، مفاهیم پیچیده اخلاقی را به شکلی هنرمندانه برای مخاطب بیان کرده‌اند؛ مفاهیمی که هنوز هم قابلیت الهام‌بخشی در دنیای پرتنش امروز را دارند.

اسکندری پایدار با اشاره به حکایت مشهور «بنی‌آدم اعضای یک پیکرند» از گلستان سعدی اظهار کرد: این حکایت نه تنها از منظر بلاغت و زیبایی‌شناسی، بلکه به دلیل پیام جهان‌شمول انسانی‌اش، شایسته بازخوانی در جهان امروز است. او افزود: در شرایطی که جهان با گسست‌های سیاسی، طبقاتی و نژادی روبروست، نگاه انسانی سعدی که بر هم‌سرنوشتی نوع بشر تأکید دارد، بیش از هر زمان دیگری مورد نیاز است.

استاد ادبیات فارسی دانشگاه آزاد همدان، مهم‌ترین پیام آثار سعدی برای نسل امروز را میانه‌روی، مدارا، کرامت انسانی و حسن خلق دانست و خاطرنشان کرد: اخلاق در آثار سعدی، امری پیوسته با زندگی و تعامل با دیگری است، نه مجموعه‌ای از احکام خشک. این نگرش، همچنان می‌تواند پاسخی برای بحران‌های اخلاقی دنیای امروز باشد.

وی با اشاره به لزوم هم‌سو کردن سنت ادبیات کلاسیک با ابزارهای معاصر تصریح کرد: نسل امروز، نسلی تصویری و دیجیتال است و برای انتقال مفاهیم ادبی باید از قالب‌هایی چون پادکست، روایت‌های تصویری و زبان روز استفاده کرد. در این مسیر، معلمان، هنرمندان و حتی پلتفرم‌های مجازی می‌توانند نقش واسطه فرهنگی و مفسر را ایفا کنند تا ارتباط میان متن و مخاطب برقرار شود.

اسکندری در ادامه، نثر فارسی را بر خلاف شعر، دارای بیانی مستقیم و اجتماعی دانست و گفت: نثر، میراثی زنده است که همچنان قابلیت بازتاب مسائل معاصر را دارد و به عنوان ابزاری برای انتقال هویت ملی و فرهنگی ایران، نقش مهمی در پایداری زبان فارسی داشته است.

او در بیان ویژگی‌های نثر گلستان سعدی گفت: سادگی، روانی، ساختار حکایت‌محور، استفاده از طنز و نقد اجتماعی و ترکیب هنرمندانه نظم و نثر، از جمله عواملی هستند که این اثر را ماندگار کرده‌اند. سعدی با بیانی شیرین و قابل فهم، مفاهیمی چون انسان‌دوستی، انصاف، مدارا و پرهیز از افراط را مطرح می‌کند و توانسته است در هر زمان و مکانی، مخاطب را تحت‌تأثیر قرار دهد.

وی همچنین به تفاوت‌های نثر کلاسیک و نثر معاصر اشاره کرد و افزود: نثر امروز ساده‌تر، کوتاه‌تر و متأثر از فناوری‌های نوین است. این تحول، برخاسته از نیازهای فرهنگی و ارتباطی جامعه است و می‌توان آن را مثبت ارزیابی کرد؛ چراکه ضمن حفظ پیوند با گذشته، به‌روز شده و پاسخ‌گوی مسائل جامعه مدرن است.

اسکندری در ادامه، چالش‌های پیش‌روی ادبیات فارسی را کاهش توجه به آثار کلاسیک، کم‌رنگ شدن فرهنگ کتاب‌خوانی و فاصله گرفتن نسل جوان از منابع اصیل دانست و پیشنهاد کرد: باید با بازآفرینی مدرن آثار کلاسیک، ترجمه‌های روزآمد، استفاده از رسانه‌های دیجیتال، تولید محتوا در قالب پادکست، روایت‌های نمایشی و آموزش خلاق، این گنجینه را حفظ و بازتعریف کرد.

وی در پایان با توصیه به دانشجویان برای بهره‌گیری از آموزه‌های گلستان سعدی گفت: حکایت «بنی‌آدم اعضای یک پیکرند» همچنان می‌تواند چراغ راهی برای مواجهه با چالش‌هایی چون بی‌اعتمادی، تفرقه و انزوای اجتماعی باشد. سعدی با این پیام جاودانه، انسانیت و همدلی را به عنوان اساسی‌ترین ارزش‌ انسانی یادآور می‌شود.

خبرنگار: مبینا شریفی

انتهای پیام/