به گزارش خبرنگار علم و فناوری ایسکانیوز؛ ماسک، که بنیانگذار و مدیرعامل اسپیس ایکس است، نقش محوری در دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، دارد و تلاش بسیاری برای کاهش اندازه، هزینهها و ظرفیت دولت فدرال و تأثیرگذاری بر تغییرات نظارتی از طریق وزارت بهرهوری دولت (DOGE) کرده است. ماسک که مرتباً پیشبینیهای تهاجمی و نادرستی برای شرکتهایش ارائه میدهد، در سال ۲۰۲۰ گفت که «بسیار مطمئن» است که اسپیسایکس تا سال ۲۰۲۶ انسان را روی مریخ فرود خواهد آورد.
با نگاهی اجمالی بر بودجههای ۲۰۲۶ دونالد ترامپ به نظر میرسد که ماسک کاملا به هدفش رسیده است و حسابی قاپ ترامپ را دزدیده است.
پیشنهاد بودجه ۲۰۲۶ دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، با کاهش بودجه ناسا همراه بود و این حذف بخش های کلیدی طرح سفر و اکتشاف ماه این آژانس را در پی داشت. اما جالب اینجاست که این بودجه دستور کار متمرکز بر سفر و اکتشاف روی مریخ را تقویت می کند که توسط ایلان ماسک، مدیرعامل میلیاردر اسپیسایکس مطرح شده است.
طرح کلی بودجه پیشنهادی ترامپ برای سال ۲۰۲۶ که روز جمعه منتشر شد، سیستم پرتاب فضایی (SLS) ناسا را لغو می کند. این سیستم پرتاب که بودجه زیادی برای آن صرف شده است، یک موشک غولپیکر ساخته شده توسط بوئینگ و نورثروپ گرومن است. به غیر از این، بودجه مربوط به کپسول خدمه «اوریون» ساخته شده توسط شرکت «لاکهید مارتین» هم که سومین ماموریت خودش را تحت برنامه «آرتمیس» به انجام رساند، کنسل خواهد شد.
براساس این پیشنهاد بودجه ۲۴/۸ میلیارد دلاری فعلی ناسا با کاهش ۲۴ درصدی همراه خواهد شد که همانطور که گفتیم لغو برنامه های علمی را در پی خواهد داشت و این در حالی است که هزاران محقق از سرتاسر جهان در این برنامه فعالیت می کردند و این کاهش بودجه این افراد را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
این امر نه تنها قراردادهای فعالی را که سالها در واشنگتن توسط مجموعهای از پیمانکاران ناسا حفظ شده بود، لغو خواهد کرد، بلکه ماموریتها و برنامههایی را که متحدان ایالات متحده در آنها نقشهای کلیدی ایفا میکنند، مانند آژانس فضایی اروپا، کانادا و ژاپن، نیز کنسل خواهد کرد.
تقریباً تمام بخشهای ناسا با کاهش شدید بودجه مواجه هستند، به جز بخش اکتشافات انسانی آن، که در آن، دولت پیشنهاد افزایش یک میلیارد دلاری برای «برنامههای متمرکز بر اکتشافات مریخ» را داده است. این امر نشاندهنده تجدید نظر اساسی در طرح آرتمیس است که به سمت دیدگاه مدیرعامل اسپیس ایکس، ماسک، برای ارسال انسان به سیاره سرخ متمایل است.
خلاصهای از بودجه کاخ سفید، سیستم پرتاب فضایی ناسا و اوریون را بسیار گران توصیف کرده است و گفته که بسیار فراتر از بودجه آنها بوده است. منتقدان این کاهش بودجه را - از جمله کاهش ۴۷ درصدی بودجه علمی ناسا- «گامی تاریخی به عقب» برای تلاشهای فضایی کشور خواندند.
برنامه آرتمیس که توسط دولت اول ترامپ آغاز شد، با هدف بازگرداندن انسانها به ماه قبل از رسیدن فضانوردان چینی به آنجا، در سال ۲۰۳۰ کلید میخورد. آرتمیس با در نظر گرفتن سطح ماه به عنوان بستری آزمایشی برای ماموریتهای بعدی مریخ، به تلاشی چند میلیارد دلاری در خط مقدم یک مسابقه فضایی جهانی نوظهور تبدیل شده است که دهها شرکت خصوصی و کشور را درگیر میکند.
گزارش تخصیص بودجه که روز جمعه در وبسایت ناسا منتشر شد، میگوید که این تغییر، بودجه ناسا را بر «شکست دادن چین در بازگشت به ماه و قرار دادن اولین انسان در مریخ» متمرکز میکند.
ناسا در بلاتکلیفی
دولت جدید ترامپ بر رساندن انسانها به مریخ، مقصد مورد نظر ماسک -مشاور در حال کنارهگیری رئیس جمهور که ۲۵۰ میلیون دلار برای کمپین ترامپ برای بازگشت به کاخ سفید هزینه کرده بود- متمرکز شده است.
موشک «استارشیپ» اسپیسایکس، غول چندمنظورهای که در مرکز چشمانداز مریخ ماسک قرار دارد، قرار است در سال ۲۰۲۷ فضانوردان ناسا را به عنوان یکی از چندین وسیله نقلیه درگیر در این برنامه، مانند ۲ موشک SLS و اوریون روی ماه فرود آورد. این ۲ تا موشک با هم برای خارج کردن فضانوردان از زمین کار میکنند.
در خلاصه بودجه آمده است: بودجه، موشک سیستم پرتاب فضایی (SLS) که به شدت گران و با تأخیر ساخته شده و کپسول اوریون را پس از سه پرواز از رده خارج میکند. این خلاصه به قیمت هر پرتاب SLS که چهار میلیارد دلار آب میخورد، اشاره دارد. هزینه توسعه این موشک که از سال ۲۰۱۰ تقریباً ۲۳ میلیارد دلار بوده، «۱۴۰ درصد بیشتر از بودجه» بوده است.
در این خلاصه آمده است: بودجه، برنامهای را برای جایگزینی پروازهای SLS و اوریون به ماه با سیستمهای تجاری مقرونبه صرفهتر تامین مالی میکند که از ماموریتهای قمری بعدی جاهطلبانهتر پشتیبانی میکنند.
«انجمن سیارهای»، یک سازمان سیاست فضایی که توسط دانشمند مشهور «بیل نای» تأسیس شده است، با اشاره به کاهش کلی بودجه ترامپ گفت: این کاهش پیشنهادی، گامی تاریخی به عقب برای رهبری آمریکا در علوم فضایی، اکتشاف و نوآوری خواهد بود.
در طرح بودجه، دستور کار ماموریت موازی ماه و مریخ ذکر شده بود که به نظر میرسد برای متعادل کردن فشار شدید کنگره و صنعت فضایی برای حفظ برنامه ماه و درخواستهای حلقه ماسک برای اولویتبندی برنامه مریخ است.
این در حالی است که بعد از استعفای «بیل نلسون» از ریاست ناسا، ترامپ یکی از دوستان ماسک را به نام «جارد ایزاکمن» را به عنوان رئیس جدید پیشنهاد داد.
جارد آیزاکمن یک کارآفرین ۴۱ ساله است که در سال ۱۹۹۹ زمانی که فقط ۱۶ سال داشت، اولین شرکتش را با نام Shift۴ Payments تاسیس کرد. او یک خلبان باتجربه جت است و با توجه به تجربهاش در دهه ۲۰۱۰ یک شرکت پیمانکاری دفاعی را نیز به نام «دراکن اینترنشنال» را تاسیس و اداره کرد که به آموزش نیروی هوایی کمک میکرد. به طور کلی، آیزاکمن در سالهای اخیر به دلیل تمرکزش بر فضا توجه بینالمللی را به خود جلب کرده است.
او به همراه سه خدمه از اقشار مختلف در سال ۲۰۲۱ سه روز را در یک کپسول «دراگون» شرکت اسپیسایکس تحت عنوان ماموریت «اینسپیریشن ۴» و با سرمایهگذاری خود آیزاکمن پرواز کرد. این اولین پرواز فضایی با خدمه کامل غیرنظامیان - یا فضانوردان غیردولتی - بود که تا به حال به مدار زمین رفت.
انتظار میرفت جارد ایزاکمن اواخر این ماه رأی سنا را برای تصدی سمت مدیر ناسا دریافت کند، ولی هنوز هیچی کاملا قطعی به نظر نمیرسد. نامزدی او روز چهارشنبه از کمیته بازرگانی سنا به مرحله نهایی رسید.
خوشبینی رئیس ناسا
ناسا با اعلام خبر تخصیص بودجههای این آژانس اعلام کرد که باید نیروی کار، خدمات فناوری اطلاعات، عملیات مرکز ناسا، نگهداری تأسیسات و فعالیتهای ساختمانی و انطباق با محیط زیست خود را «سادهسازی» کند و چندین ماموریت «غیرقابل پرداخت» را خاتمه دهد، در حالی که ماموریتهای علمی را به دلیل «مسئولیت مالی» کاهش میدهد.
البته «جانت پترو»، سرپرست موقت ناسا، خیلی سعی دارد که نگاه خوشبینانهای به برنامه جدید ترامپ داشته باشد. او روز جمعه در ایمیلی به تمام کارمندان آژانس گفت که بودجه پیشنهادی کم، نشاندهنده حمایت دولت از ماموریت ما است و زمینه را برای دستاوردهای بزرگ بعدی ما فراهم میکند.
طبق این یادداشت، پترو از کارمندان ناسا خواست که «پشتکار داشته باشند، انعطافپذیر باشند و به نظم و انضباطی که برای انجام کارهایی که قبلاً هرگز انجام نشده است - به ویژه در یک محیط محدود - تکیه کنند». او اذعان کرد که بودجه «نیازمند انتخابهای سختی» است و برخی از «فعالیتهای» ناسا کاهش خواهد یافت.
در سند موجود در وبسایت ناسا آمده است که این سازمان بیش از هفت میلیارد دلار برای اکتشاف ماه اختصاص داده و یک میلیارد دلار سرمایهگذاری جدید برای برنامههای متمرکز بر مریخ معرفی میکند.
پترو نیز در یادداشت خود تأکید کرد که تحت بودجه اختیاری، ناسا موشک SLS (سیستم پرتاب فضایی)، فضاپیمای اوریون و برنامههای گیتوی را بازنشسته خواهد کرد.
بیشتر بخوانید:
رفیق ایلان ماسک رئیس جدید ناسا میشود
همچنین به گفته وبسایت آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا، این امر به هزینههای هوانوردی سبز و برنامه بازگشت نمونه مریخ (MSR) آن پایان میدهد، که به دنبال استفاده از موشکها و سیستمهای رباتیک برای «جمعآوری و ارسال نمونههایی از سنگها، خاکها و جو مریخ به زمین برای تجزیه و تحلیل دقیق شیمیایی و فیزیکی» بود.
برخی از بزرگترین کاهشها در ناسا، در صورت تصویب بودجه، بخشهای علوم فضایی، علوم زمین و پشتیبانی ماموریت آژانس فضایی را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
پترو در ایمیل خود به کل آژانس، از هیچ پیمانکار هوافضا و دفاعی خاصی نام نبرد. با این حال، اسپیسایکس و بلو اوریجین در موقعیتی قرار دارند که در غیاب SLS به پرتابها ادامه دهند. بوئینگ در حال حاضر پیمانکار اصلی هدایت برنامه SLS است.
او نوشت: این اولین باری نیست که از ناسا خواسته میشود خود را وفق دهد و توانایی شما در ارائه خدمات، حتی تحت فشار، چیزی است که ناسا را متمایز میکند.
قراردادهای چند میلیارد دلاری در معرض خطر
لاکهید مارتین قراردادی برای ساخت کپسولهای خدمه اوریون برای آرتمیس هشت دارد که حداقل چهار میلیارد دلار ارزش دارد و با احتمال فسخ مواجه است.
«کرک شیرمن»، معاون اکتشافات فضایی انسانی لاکهید، روز پنجشنبه قبل از اعلام طرح بودجه اعلام کرد: این شرکت در حال حاضر در حال ساخت فضاپیمای اوریون برای آرتمیس چهار است.
شیرمن گفت: ما در تلاشیم تا تولید کار خود را برای آرتمیس سه، چهار و پنج و فراتر از آن تسریع کنیم و ناسا با ما همکاری کرده و ما را به ادامه این کار تشویق کرده است.
این بودجه، ایستگاه «گیتوی»، یک ایستگاه تحقیقاتی و نقطه انتقال بین فضاپیماهای پرتاب شده از زمین و فرودگرهایی که به سطح ماه فرود میآیند، را لغو میکند. گیتوی برای مدارگردی در نزدیکی ماه طراحی شده بود و قرار بود در آرتمیس چهار به صورت اولیه مستقر شود.
شرکت نورثروپ گرومن که قرارداد جدیدی را امضا کرده است؛ قراردادی ۹۳۵ میلیون دلاری با ناسا برای ارائه ماژول گیتوی که ماه گذشته توسط پیمانکار فرعی «تالس آلنیا اسپیس» تحویل داده شد. پروندههای اوراق بهادار نشان میدهد که نورثروپ تقریباً ۱۰۰ میلیون دلار از این برنامه هزینه دریافت کرده است.
اینکه ناسای ترامپ پس از ماموریت آرتمیس سه چه ماموریت های قمری را برنامهریزی میکند، مشخص نبود، ولی با این حال موشکهای ساخته شده توسط اسپیسایکس و «بلو اوریجین»، شرکت «جف بزوس»، ترجیح ناسا برای این کار بود. بلو اوریجین هماکنون در حال ساخت یک ماهنشین است که قرار است در ماموریتهای بعدی آرتمیس استفاده شود.
سال گذشته، ناسا و ژاپن توافقنامهای را برای گنجاندن فضانوردان ژاپنی در ماموریت آتی آرتمیس امضا کردند، گامی مهم در اتحاد ایالات متحده و ژاپن که اولین فضانورد آسیایی را روی یک جرم آسمانی دیگر قرار میدهد.
ناسا اعلام کرد که اجزای گیتوی که قبلاً ساخته شدهاند را میتوان برای ماموریتهای دیگر تغییر کاربری داد و از شرکای بینالمللی دعوت میشود تا به این تلاشهای جدید بپیوندند.
انتهای پیام/
نظر شما