به گزارش خبرنگار بین الملل ایسکانیوز، در حالی که اجلاس سالانه گروه هفت در کانادا در جریان است، فضای حاکم بر این نشست نهتنها حاکی از همگرایی قدرتهای بزرگ اقتصادی نیست، بلکه بیش از هر زمان دیگر نشانههایی از شکافهای سیاسی، امنیتی و حتی شخصی میان رهبران حاضر را به نمایش میگذارد.
گروه هفت شامل کانادا، ایالات متحده، فرانسه، ایتالیا، ژاپن، آلمان و بریتانیا است. اتحادیه اروپا و همچنین سایر سران کشورهایی که عضو گروه هفت نیستند اما توسط کارنی -نخست وزیر کانادا- دعوت شدهاند، نیز در این نشست شرکت میکنند. اینها شامل روسای کشورهای هند، اوکراین، برزیل، آفریقای جنوبی، کره جنوبی، استرالیا، مکزیک و امارات متحده عربی میشوند. اجتناب از تعرفهها همچنان در اولویت خواهد بود.
کارنی تصمیم گرفته است که رسم سالانه صدور یک بیانیه مشترک طولانی یا همان ابلاغیه در پایان اجلاس را که امانوئل مکرون -رئیس جمهور فرانسه- در اجلاس گروه هفت در فرانسه در سال ۲۰۱۹ انجام داد، کنار بگذارد.
تحلیلگران معتقدند این دوره از نشست، بهجای آنکه نمادی از انسجام جهان غرب در برابر بحرانهای بینالمللی باشد، صحنهای از رقابتهای ژئوپلیتیک، اختلافات تجاری و برخوردهای شخصی، بهویژه با محوریت دونالد ترامپ است.
ترامپ، بازیگر اصلی و غیرقابل پیشبینی
دونالد ترامپ که با شعار «آمریکا را دوباره بزرگ کنیم» و ظاهر نمایشی در نشست حاضر شده، از همان آغاز حضور خود، توجه رسانهها و افکار عمومی را به خود جلب کرده است. حضور او با استقبال نمادین چهار نماینده پارلمان همراه بود، اما در پشت صحنه، نگرانیهایی جدی درباره رفتارهای غیرمنتظره او وجود دارد.
ژان کرتین -نخستوزیر پیشین کانادا - در مورد ترامپ گفت: «او معمولا قلدر است. اگر ترامپ تصمیم گرفته باشد برای مطرح شدن در اخبار، نمایشی اجرا کند، کاری دیوانهوار انجام خواهد داد. بگذارید این کار را بکند و به حرف زدن عادیاش ادامه دهد.
واکنش نخستوزیر کانادا که با شعار مقابله با رویکرد تهاجمی ترامپ به قدرت رسیده، نیز نشانگر تغییر لحن اتاوا در قبال واشنگتن است.
اجلاس چندجانبه یا اختلافات دوجانبه؟
برنامه نشست شامل موضوعاتی متنوع اما پرمناقشه است: از خطر درگیری نظامی بین ایران و اسرائیل گرفته تا آینده جنگ اوکراین و تعرفههای تجاری آمریکا. هر یک از این پروندهها منافع متضادی برای کشورهای عضو به همراه دارد.
در حالی که زلنسکی -رئیسجمهور اوکراین- امیدوار است بتواند با ترامپ در این نشست دیدار داشته باشد تلاش دارد او را برای حمایت نظامی و سیاسی آمریکا از کییف ترغیب کند، دیگر اعضا نیز نگران عقبنشینی مجدد آمریکا از تعهدات بینالمللی هستند.
همزمان، موضوعات اقتصادی نیز بهویژه در حوزه تعرفهها، تنشهای شدیدی را در دل گروه ۷ ایجاد کرده است.
نمونه ای از اختلافات در این گروه را میتوان بین کانادا و آمریکا دانست. درخواست های ترامپ برای تبدیل کانادا به پنجاه و یکمین ایالت آمریکا ، کاناداییها را خشمگین کرده است و مارک کارنی، نخست وزیر کانادا، که با وعده مقابله با افزایش تجاوزگریهای رئیس جمهور آمریکا به این سمت رسید، اکنون میزبان اجلاس گروه هفت است.
کارنی این هفته اظهار داشت که واشنگتن دیگر نقش غالبی در صحنه جهانی ندارد و برای دسترسی به بازارهای خود تعرفههایی وضع میکند و مشارکت خود در امنیت جمعی را کاهش میدهد.
همچنین اگرچه آمریکا و بریتانیا اخیرا از دستیابی به توافقی برای کاهش تعرفههای فولاد، خودرو و آلومینیوم خبر دادهاند، اما اجرایی شدن این توافق همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد.
تردیدها درباره وفاداری دولت ترامپ به تعهداتش باعث شده تا اتاوا از استارمر -نخستوزیر بریتانیا- به دلیل مماشات با ترامپ انتقاد کند.
در واقع تلاشهای استارمر برای جلب نظر ترامپ، او را در موقعیت نامناسبی با کانادا، مستعمره سابق بریتانیا، متحد نزدیک و عضو مشترکالمنافع، قرار داده است. استارمر همچنین به دلیل عدم رسیدگی به تمایل اعلام شده ترامپ برای تبدیل کانادا به ایالت پنجاه و یکم، مورد انتقاد - به ویژه از سوی کاناداییها - قرار گرفته است.
استارمر در پاسخ به این سوال که آیا به ترامپ گفته است که تهدیدات ایالت پنجاه و یکم را متوقف کند، به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: «من وارد جزئیات دقیق مکالماتی که داشتهام نمیشوم، اما بگذارید کاملا واضح بگویم: کانادا یک کشور مستقل و دارای حاکمیت ملی و عضوی بسیار ارزشمند از کشورهای مشترکالمنافع است.
مقامات آلمانی نیز مشتاق بودند که با این پیشنهاد که این اجلاس یک رویداد «شش در برابر یک» خواهد بود، مخالفت کنند و خاطرنشان کردند که کشورهای گروه هفت در مورد مسائل مختلف، اختلافات زیادی در تأکید بر یکدیگر دارند.
فرانسه نیز تلاش کرده است با نمایشهای ژئوپلیتیکی، جایگاه خود را در برابر فشارهای آمریکا تثبیت کند. سفر امانوئل مکرون به گرینلند ـ منطقهای که ترامپ در گذشته خواستار خرید آن شده بود ـ که قبل از توقف در کانادا انجام گرفت، حامل پیامی صریح برای واشنگتن بود: اروپا در برابر سیاستهای توسعهطلبانه ترامپ سکوت نخواهد کرد. مکرون در اظهاراتی تأکید کرد که گرینلند «نه فروخته میشود، و نه گرفته میشود» و در عین حال از اظهارنظر مستقیم درباره احتمال رویارویی نظامی با آمریکا خودداری کرد.
همزمان، فرانسه تلاش دارد خود را به عنوان رهبر جهان غرب در غیاب نقش فعال آمریکا بازتعریف کند. میزبانی از نشستهای امنیتی اروپایی با محوریت اوکراین، نشانهای از این جاهطلبی سیاسی در بحبوحه شکافهای فزاینده بینالمللی است.
حضور رهبران کشورهایی غیرعضو، همچون هند، برزیل، کره جنوبی، امارات، مکزیک و آفریقای جنوبی، بهظاهر قرار است بر گستره چندجانبهگرایی این اجلاس بیفزاید، اما در عمل، نگرانیها از تبدیل این نشست به مجموعهای از گفتوگوهای دوجانبه برای مهار ترامپ بیشتر شده است.
در واقع اجلاس امسال گروه ۷ بیش از آنکه نماد وحدت و همافزایی قدرتهای بزرگ باشد، آیینهای از تنشها و تنوع درونی بین بازیگران این گروه است. رفتارهای ترامپ، اختلافات تجاری، جنگهای نیابتی و جاهطلبیهای ژئوپلیتیکی، همه موجب شدهاند تا گروهی که زمانی ادعای هدایت اقتصاد و امنیت جهانی را داشت، امروز بیشتر به مجمعی برای مدیریت تنشهای داخلی خود بدل شود.
اگرچه بیانیهای رسمی منتشر نخواهد شد، اما پیام نشست بهروشنی در اختلافات آشکار میان رهبران قابل مشاهده است: جهان غرب، بیش از همیشه نیازمند بازتعریف رهبری، انسجام و اهداف مشترک است.
خبرنگار: ماری ملکی
انتهای پیام/
نظر شما