به گزارش گروه فرهنگی ایسکانیوز، امروز ۳۰ آذر برابر با ۲۱ دسامبر تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

مناسبت ها:

شب یلدا

شب یَلدا یا شب چلّه یکی از جشن‌های کهن ایرانی است.در این جشن، طی شدن بلندترین شب سال و به دنبال آن بلندتر شدن طول روزها در نیم‌کرهٔ شمالی، که مصادف با انقلاب زمستانی است، گرامی داشته می‌شود. یلدا به زمان بین غروب آفتاب از ۳۰ آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول ماه دی (نخستین روز زمستان) گفته‌می‌شود. خانواده‌های ایرانی در شب یلدا، معمولاً شامی فاخر و همچنین انواع میوه‌ها و رایجتر از همه هندوانه را مهیا و دور هم صرف میکنند. پس از صرف تناولات، قصه‌گویی پیرترها برای دیگر اعضای فامیل و همچنین فال‌گیری با دیوان حافظ رایج است.

«یلدا» برگرفته از واژهٔ سریانی ܝܠܕܐ به معنای «زایش» و «تولد» است. ابوریحان بیرونی از این جشن با نام «میلاد اکبر» نام برده و منظور از آن را «میلاد خورشید» دانسته‌است. در آثارالباقیه بیرونی، ص ۲۵۵، از روز اول دی ماه، با عنوان «خور» نیز یاد شده‌است و در قانون مسعودی نسخه موزه بریتانیا در لندن، «خُره روز» ثبت شده، اگرچه در برخی منابع دیگر «خرم روز» نامیده شده است.

چلّه، دو موقعیت گاه‌شمارانه در طول یک سال خورشیدی با کارکردهای فرهنگ عامه، یکی در آغاز تابستان (تیرماه) و دیگری در آغاز زمستان (دی ماه)، هریک متشکل از دو بخش بزرگ (چهل روز) و کوچک (بیست روز) است. واژه چلّه برگرفته از چهل (معین، ذیل واژه) و مخفف «چهله» و صرفاً نشان‌دهنده گذشت یک دوره زمانی معین (و نه الزاماً چهل روزه) است.

چله و جشن‌هایی که در این شب برگزار می‌شود، یک سنت باستانی است. مردم روزگاران دور و گذشته، که کشاورزی، بنیان زندگی آنان را تشکیل می‌داد و در طول سال با سپری شدن فصل‌ها و تضادهای طبیعی خوی داشتند، بر اثر تجربه و گذشت زمان توانستند کارها و فعالیت‌های خود را با گردش خورشید و تغییر فصول و بلندی و کوتاهی روز و شب و جهت و حرکت و قرار ستارگان تنظیم کنند.

آنان ملاحظه می‌کردند که در بعضی ایام و فصول روزها بسیار بلند می‌شود و در نتیجه در آن روزها، از روشنی و نور خورشید بیشتر می‌توانستند استفاده کنند. این اعتقاد پدید آمد که نور و روشنایی و تابش خورشید نماد نیک و موافق بوده و با تاریکی و ظلمت شب در نبرد و کشمکش‌اند. مردم دوران باستان و از جمله اقوام آریایی، از هند و ایرانی - هند و اروپایی، دریافتند که کوتاه‌ترین روزها، آخرین روز پاییز و شب اول زمستان است و بلافاصله پس از آن روزها به تدریج بلندتر و شب‌ها کوتاهتر می‌شوند، از همین رو آنرا شب زایش خورشید نامیده و آنرا آغاز سال قرار دادند. بدین‌سان در دوران کهن فرهنگ اوستایی، سال با فصل سرد شروع می‌شد و در اوستا، واژه Sareda, Saredha «سَرِدَ» یا «سَرِذَ» که مفهوم «سال» را افاده می‌کند، خود به معنای «سرد» است و این به معنی بشارت پیروزی اورمزد بر اهریمن و روشنی بر تاریکی است. در برهان قاطع ذیل واژه «یلدا» چنین آمده است:

« یلدا شب اول زمستان و شب آخر پاییز است که اول جَدی و آخر قوس باشد و آن درازترین شب‌هاست در تمام سال و در آن شب و یا نزدیک به آن شب، آفتاب به برج جدی تحویل می‌کند و گویند آن شب به‌غایت شوم و نامبارک می‌باشد و بعضی گفته‌اند شب یلدا یازدهم جدی است. تاریکی نماینده اهریمن بود و چون در طولانی‌ترین شب سال، تاریکی اهریمنی بیشتر می‌پاید، این شب برای ایرانیان نحس بود و چون فرا می‌رسید، آتش می‌افروختند تا تاریکی و عاملان اهریمنی و شیطانی نابود شده و بگریزند، مردم گرد هم جمع شده و شب را با خوردن، نوشیدن، شادی و پایکوبی و گفتگو به سر می‌آوردند و خوانی ویژه می‌گستردند، هرآنچه میوه تازه فصل که نگاهداری شده بود و میوه‌های خشک در سفره می‌نهادند. سفره شب یلدا، «میَزد» Myazd نام داشت و شامل میوه‌های تر و خشک، نیز آجیل یا به اصطلاح زرتشتیان، «لُرک» Lork که از لوازم این جشن و ولیمه بود، به افتخار و ویژگی «اورمزد» و «مهر» یا خورشید برگزار می‌شد. در آیین‌های ایران باستان برای هر مراسم جشن و سرور آیینی، خوانی می‌گستردند که بر آن افزون بر آلات و ادوات نیایش، مانند آتشدان، عطردان، بخوردان، برسم و غیره، برآورده‌ها و فراورده‌های خوردنی فصل و خوراک‌های گوناگون، خوراک مقدس مانند «می‌زد» نیز نهاده می‌شد.»

رویدادها:

۲۳۳ - روزی که آیین زرتشت دین رسمی ایران شد

۲۱ دسامبر ۲۳۳ میلادی و در شب یلدا، اردشیر پاپکان در مراسمی به این مناسبت، آیین زرتشت را دین رسمی ایرانیان اعلام داشت و خواست که همه آتشکده های خاموش روشن شوند، مجموعه اوستا (آموزش های زرتشت) تکمیل و در دسترس قرارگیرد. [بلاش یکم، شاه اشکانی در نیمه دوم قرن یکم میلادی دستور جمع آوری آموزشهای زرتشت را در یک مجموعه داده بود که تا زمان اردشیر این کار پایان نیافته بود]. این نخستین بار بود که ایران دارای دین رسمی می شد. اردشیر در این مراسم همچنین تاکید کرد که ایرانیان باید زادروز خودرا جشن بگیرند تا گذشت زمان را از یاد نبرند و نیکی کنند. وی گفته بود که نیکان ما ـ جشن تولد را مرسوم داشتند تا بستگان جمع شوند و اتحاد فامیل سست نشود. روز یلدا هم زادروز خورشید است. [یلدا = میلاد = زادروز یک واژه آرامی ـ سریانی است]. هرودوت در کتاب یکم خود نوشته است که پارس ها زادروز خودرا جشن می گیرند و در این روز لباس نو می پوشند، مهمانی می دهند و شادی می کنند. مولف برهان قاطع، ماکس مولر، کریستنسن، مری بویس و تقریبا همه شرقشناسان ابداع جشن زادروز را به ایرانیان نسبت داده اند که بعدا از طریق روم به اروپا انتقال یافت.

۲۱ ش - سرنگونی سلسله ساسانی با قتل یزدگرد سوم

به دنبال شکست یزدگرد سوم آخرین پادشاه سلسله ساسانی از سپاه اسلام در نهاوند، این سلسله پس از ۴۱۶ سال حکومت، منقرض شد و مسلمانان، ایران را فتح کردند. سپاه اسلام با آن که نفرات و تجهیزات بسیار کمتری از ارتش ایران داشت، اما به خاطر روحیه بالا و ایمان محکم، در نبردهای پیاپی که چند سال طول کشید، ارتش ساسانی را شکست داد که آخرین آنها، جنگ نهاوند بود. با سقوط سلسله ساسانیان، ایرانیان که از ظلم و فساد پادشاهان ناراضی بودند، به خاطر ارزش‏ها و اصول متعالی اسلام همچون یگانه‏پرستی، عدالت و برابری، به این دین گراییدند و به تدریج، خود، در گسترش آن کوشیدند.

۱۹۰۵ - روزی که مظفرالدین شاه خواستهای سران انقلاب مشروطیت را پذیرفت

۲۱ دسامبر سال ۱۹۰۵ (سی ام آذرماه ۱۲۸۴) انقلاب مشروطیت ایران به پیروزی نهایی نزدیک شد، زیرا در این روز مظفرالدین شاه با خواست چهارگانه متحصنین در قم و شهرری و ... که شمار آنان به بیش از ده هزارتن رسیده بود موافقت کرد و دستور داد که کالسکه های سلطنتی و درشکه های موجود در تهران برای باز گرداندن متحصنین به شهرری فرستاده شوند و در تهران با عین الدوله رئیس الوزراء برای اجرای خواستهای خود مذاکره کنند.

این مذاکرات ماه بعد (ژانویه سال ۱۹۰۶ ) به صدور فرمان تاسیس عدالتخانه (مجلس شورا) انجامید.

انقلاب مشروطیت با گران شدن قند و شکر به علت جنگ ژاپن و روسیه در خاور دور، آغاز شده بود و روی بهای سایر اجناس تاثیر گذاشته بود، زیرا که علاء الدوله حاکم تهران بدون توجه به علت گرانی که از خارج تحمیل شده بود چند تاجر از جمله سید هاشم قندی را فلک کرده بود که بازاریان به روحانیون متوسل شدند و اعتراض و اعتصاب و تحصن آغاز شد. البته منکر دست انگلیسی ها هم در این کار نمی توان شد، زیرا که سران حکومت قاجارها تمایل بیشتری به روسیه، رقیب استعماری انگلستان، داشتند و .... در این میان روحانیون با فروش زمین مجاور امامزاده سید ولی با اجازه شیخ فضل الله نوری به بانک روس مخالفت کرده و مردم با تخریب عمارتی که در آن زمین در حال احداث بود جرات بیشتری برای اعتراض کردن به دست آورده و بر دامنه اعتراضات و اعتصابات افزوده شده بود.

۱۹۵۳ - سه سال زندان مجازات میهندوستی دکتر مصدق!

۲۱ دسامبر سال۱۹۵۳ (۳۰ آذر ۱۳۳۲ هجری خورشیدی) رای محکمه نظامی تهران که شب پیش از آن دکتر محمد مصدق را به سه سال زندان مجرد محکوم کرده بود انتشار یافت. اتهام وی ضدیت با نظام سلطنتی، سرپیچی از قبول فرمان شاه و دستور سرکوبی کودتاگران در روزهای ۲۵ تا ۲۸ مرداد بود!. در همان جلسه اعلام شده بود که سرتیپ ریاحی نیز به دو سال زندان تادیبی محکوم شده است.

دکتر مصدق در طول محاکمه حتی یک بار دادستان محکمه را، به عنوان آقای دادستان خطاب نکرد، و همواره او را «این مرد!» مورد اشاره قرار می داد. وی در آخرین دفاع خود هم یک بار دیگر گفته بود که طبق قانون اساسی، رئیس دولت ایران تنها با رای عدم اعتماد مجلس می تواند برکنار شود و لذا برکنار کردن او یک کودتا بوده، وی نخست وزیر قانونی کشور است و این کودتاگران هستند که باید برکرسی اتهام بنشینند، نه او .

اصحاب نظر پس از انتشار این رای ضمن انتقاد از آن گفته بودند که مفهوم دیگر این حکم این است که هر دولت حاکم باید بنشیند و دست روی دست بگذارد که یک گروه هرکار دلش خواست بکند از جمله دست به کودتا بر ضد دولت منتخب مردم بزند. مردم دولت انتخاب می کنند که امنیت و قانون رعایت شود.

این حکم چهار ماه پس از کودتا صادر شده بود. دکتر مصدق که خود را ازآغاز محاکمه "نخست وزیر" معرفی کرده و صلاجیت محکمه را رد کرده بود خواسته بود کهطبق قانون وقت پرونده به دیوان کشور که جای رسیدگی به اتهامات وارده به نخست وزیر و وزیران است ارجاع شود، ولی اعضای محکمه این درخواست قانونی را رد کردند ولی بعدا آن را به منزله تقاضای تجدید نظر تلقی و پرونده را به محکمه تجدیدنظر نظامی فرستاده بودند! و این محکمه هم مجازات سه سال زندان برای رهبر یک ملت را که گناهی جز میهندوستی و خدمت به هموطنان مرتکب نشده بود تایید کرد. تازه به این هم اکتفا نشد و دکتر مصدق پس از تحمل این زندان به احمدآباد تبعید شد و تا پایان عمر در این تبعید غیر قانونی باقی ماند!. دولت وقت پس از فوت هم اجازه نداد که ملت در آخرین وداع با رهبر خود شرکت جوید و .... مفهوم این عمل این است که از جسد بی جان مصدق هم می ترسید، چه رسد به ذکر نامش.

دولت وقت همزمان با انتشار حکم محکمه، برای ارعاب مردم و بازداری آنان از اعتراض و تظاهرات خیابانی اعلام کرده بود که سرتیپ تیمور بختیار فرمانده لشکر زرهی تهران فرماندار نظامی پایتخت شده است. اعلام نام تیمور بختیار که شهرت خشونت و قلدری داشت باعث ترس و نگرانی مردم شد. دولت در عین حال برای جلب نظر کارمندان دولت و انحراف حواس آنان اعلام کرده بود که کار تقسیم زمین های نارمک میان کارمندان از همان روز آغاز شده و در آنجا برایشان شهرکی مدرن ساخته خواهد شد. به علاوه، وعده تجدید نظر در دریافتی کارکنان دولت و شهرداری ها و افزایش آن و نیز برگزاری یک انتخابات آزاد (با وجود حکومت نظامی!) را برای دو هفته بعد داده بود و روزنامه ها را مجبور به بزرگ جلوه دادن کمک های نقدی بلاعوض آمریکا کرده بود که ظاهرا نوید بهبود وضع اقتصاد را بدهد.

۲۰۱۳ - انتقال غیرقانونی ۸۷‌ میلیارد «یورو» از ایران به ترکیه توسط رضا ضراب!

به گزارش خبرگزاری تسنیم، رسانه‌های ترکیه‌ خبر داده اند که ۱۷دسامبر ۲۰۱۳ یک تاجر ایرانی به نام «ر.ض» به اتهام قاچاق پول در آن کشور بازداشت شده است. به این فرد، اتهاماتی از قبیل مانی لاندری (اصطلاحا؛ پولشویی)، نقل و انتقال غیرقانونی مقادیر زیادی پول از ایران به ترکیه، قاچاق شمش طلا، تهیه مدارک جعلی و ارتشاء وارد آمده است.

طبق این گزارش ها، «ر.ض» که پس از کسب تابعیت ترکیه، نام‌خانوادگی خودرا تغییر داده متهم است که در انتقال ۸۷‌ میلیارد یورو ـ پول ـ از ایران به ترکیه از طریق شرکت‌هایش که در فاصله سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۲ تاسیس شده‌اند، اقدام کرده بود. این فرد علاوه بر تابعیت ترکیه، دارای تابعیت جمهوری آذربایجان است.

رضا ضراب Reza Zarrab، رضا آذری ضراب Reza Azari Zarrab و رضا صرّاف Reza Sarraf متولد ۱۹۸۴ در باکو و اصالتا ایرانی (ایرانی تبار) معرفی شده که در زمینه سرمایه گذاری، معاملات پول و بورس تجربه و مطالعات دارد و بویژه در دوبی تجربه اندوخته و در آنجا دارای دفتر است. از سال ۲۰۰۸ به فعالیت بازرگانی در ترکیه دست زده و در این کشور دارای خانه، دفتر و تاسیسات است و در اینجا با Ebru Gundesh خواننده ترک ازدواج کرده، دارای فرزند شده و شهرت یافته است. تعقیب قضایی رضا در چارچوب رسیدگی به فساد اداری در دستگاه دولتی ترکیه که منجر به بازداشت شماری از مقامات و معاریف و کنارگیری برخی دیگر شده است صورت گرفت.

۱۲۷۷ - ماری کوری و پیر کوری، رادیوم را کشف کردند.

۱۲۹۰ - سالار الدوله با یک نیروی نظامی وارد کرمانشاه شد، تا با برکنار کردن احمد شاه نوجوان، سلطنت ایران را به دست آورد.

۱۳۰۱ - ترز وان، یک بانوی آمریکایی، در جلسه دادگاه اعتراف کرد که در طول عمر خود تا آن زمان، ۶۲ بار شوهر کرده بود و با این اعتراف، نام خود را وارد تاریخ اجتماعی کرد، زیرا که ۶۲ بار ازدواج برای یک زن سابقه نداشته‌است.

۱۳۲۰ - آدولف هیتلر که با اظهار نظر منفی پاره‌ای از ژنرالهایش در تصمیماتش به حملات نظامی رو به رو شده بود، شخصاً فرماندهی کل نیروهای مسلح آلمان را به دست گرفت، تا با اعتراضی مواجه نشود.

۱۳۴۱ - لوئیس واشاکانسکی، اولین انسانی که تحت عمل پیوند قلب، قرار گرفت، ۱۸ روز بعد از عمل، در این روز در شهر کیپ تاون کشور آفریقای جنوبی درگذشت.

۱۳۳۷ - شارل دوگل، با ۵/۷۸ درصد آرا، به عنوان رئیس جمهور کشور فرانسه انتخاب شد.

۲۰۱۲ - شایعه پایان جهان در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲

پدیده ۲۰۱۲ به مجموعه‌ای از تفکرات و اعتقادات آخرالزمانی گفته می‌شود که شامل مجموعه‌ای از تغییرات و تحولات عظیم بود و گفته می‌شد در تاریخ ۱ دی ۱۳۹۱ (شب یلدای ۳۷۳۷ از مبدأ اندازه‌گیری گاهشماری ایرانی) برابر با ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲ اتفاق می‌افتد. این تصورات همگی از یک پدیده و تغییر بزرگ سخن می‌گفتند. تغییری که با دگرگونی‌های عظیم همراه می‌باشد. این باورها این رویداد بزرگ را در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۲ پیش بینی می‌کند. پدیده ۲۰۱۲ به عنوان آخرین روز دنیا در ذهنیت برخی مردم جای گرفته است. این روز در تقویم مایا به عنوان روز پایانی از سال ۵۱۲۵ می‌باشد. معتقدان می‌گویند تنظیمات نجومی متفاوت و همچنین فرمول‌های علوم رمزشناسی و عددشناسی از رخداد چنین روزی صحبت کرده‌اند. اما پژوهش‌ها و یافته‌ها هیچ یک از باورهای پدیده ۲۰۱۲ را تایید نکرده‌اند.

باور برخی بر این است که این تاریخ پایان پنجمین دوره ۵۱۲۵ ساله تقویم تمدن مایا است. برخی از این عقاید بر اساس برداشت‌های متفاوت از مفاهیمی همچون اسطوره‌شناسی و پیشگویی بر اساس اعداد است. گفته می‌شود پس از آغاز مجموعه تحولات دسامبر ۲۰۱۲، سیاره زمین و ساکنان آن متحمل تغییرات مثبت فیزیکی و ذهنی خواهند شد و این امر سبب می‌شود که سال ۲۰۱۲ آغاز عصر جدیدی برای بشریت باشد. بر خلاف عقیده ذکر شده در بالا، برخی دیگر باور دارند که سال ۲۰۱۲ آغاز رستاخیزی (آرماگدون) برای بشریت است. در واکنش به این پیش‌بینی، خرید چادر و سرپناه موقت، مواد غذایی کنسرو شده، بسته‌های کبریت و شمع بسیار بالا رفت.

ناسا، سازمان ملی هوانوردی و فضایی آمریکا و بزرگ‌ترین سازمان فضایی جهان این شایعه را با قاطعیت رد می‌کند و در پاسخ به این شایعه می‌گوید: «اگر سیاره‌ای نزدیک زمین وجود داشته‌باشد، دانشمندان از دهه‌ها پیش آن را بررسی می‌کنند. علاوه بر این، اگر سیاره فرضی نیبیرو وجود داشته‌باشد به طوری که در زمانی کوتاه به زمین برخورد کند، الآن همهٔ انسان‌ها باید می‌توانستند با چشم غیرمسلح آن را ببینند. بنابراین، پایان جهان در سال ۲۰۱۲، شایعه‌ای دروغین بیش نیست.»

انتهای پیام/