به گزارش خبرنگار اقتصادی ایسکانیوز، به عقیده بسیاری از کارشناسان، یکی از دلایل شکل‌گیری صادرات انرژی مجازی به این معنا که رقابت پذیری محصولات صادراتی فقط به خاطر رانت خوراک و سوخت ارزان است، ارزان بودن انرژی اعطایی به صنایع است. در این شرایط، خام‌فروشی و صادرات محصولات خام ابتدای زنجیره ارزش نیز سوددهی دارد و شرکت‌ها دلیلی برای توسعه زنجیره ارزش محصولاتشان نمی‌بینند. به نظر می‌رسد، هدفمند کردن اعطای یارانه انرژی به‌طوری که فقط شرکت‌های فعال در زمینه توسعه زنجیره ارزش از آن بهره‌مند شوند، راهکاری است که می‌توانیم در پیش بگیریم. اعطای یارانه انرژی تنها برای توسعه زنجیره ارزش راه حلی است که بسیاری از کشورهای صنعتی اتخاذ کرده‌اند که در چارچوب آن  یارانه انرژی برای تولید محصولات خام و صادرات آن منتفی است و نرخ سوخت و خوراک صنایع خام‌فروش با قیمت نزدیک به قیمت صادراتی محاسبه می‌شود.

روند مخرب صادرات انرژی مجازی / زنجیره ارزش پتروشیمی‌ها سودآوری بالایی برای کشور دارد

در نظر گرفتن مشوق‌های مالیاتی نیز راهکار دیگری برای سوق دادن صنایع به سمت توسعه زنجیره ارزش محصولات‌شان است. به این منظور قرار است سیاست اعتبار مالیاتی در کشورمان اجرا شود. به‌طوری که هزینه‌های صنایع در زمینه ی توسعه ی زنجیره ی ارزش محصولاتشان مشمول اعتبار مالیاتی برای سال بعد می شود. به این ترتیب، صنایع می‌توانند از این اعتبار مجدداً در بخش‌های تحقیق و توسعه و گسترش زنجیره ارزش محصولات شان استفاده کنند. نظرات مرتضی بهروزی‌فر را به عنوان یک کارشناس انرژی جویا شدیم که در ادامه می‌خوانید.

بهروزی‌فر در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایسکانیوز درباره شرایط نه چندان مساعد تولیدات صادراتی کشور تصریح کرد: صنایع کشور به انرژی ارزان وابسته شده‌اند و محصولات با ارزش افزوده ی بالایی تولید نمی‌شود. مثلا، شرکت‌ها در صنعت پتروشیمی تقریباً گاز را به صورت رایگان دریافت می‌کنند و با تکنولوژی قدیمی و راندمان بسیار پایین آن را تبدیل به مواد اولیه پتروشیمی از جمله متانول می‌کنند و در بازارهای بین‌المللی می‌فروشند. متانول عملاً اولین حلقه صنعت پتروشیمی است که ما به هر دلیلی امکان استفاده از آن را نداریم و این ماده را به دیگر کشورها صادر می کنیم و فرآورده های آن را با قیمت های بالا دوباره از همان کشورها می‌خریم. صنایع مشکل جدی در زمینه خام فروشی دارند و سود این خام‌فروشی نیز به جیب افراد خاصی می‌رود و کشور از آن منتفع نمی‌شود. در این پروسه که رقابت پذیری محصولات به دلیل ارزش محصول تولیدی نیست بلکه به خاطر رانت خوراک و سوخت ارزان است، گرفتار صادرات انرژی مجازی شده ایم.

وی در خصوص اثرگذاری سیاست اعتبار مالیاتی در راستای سوق دادن صنایع به سمت توسعه زنجیره ارزش محصولاتشان گفت: این روش در سراسر دنیا مورد استفاده قرار گرفته و کارآیی خود را نشان داده است. مشوق‌های مالیاتی در حوزه های مختلف از جمله بهینه‌سازی مصرف انرژی، توسعه زنجیره ارزش، بهبود سازوکارهای زیست محیطی و... قابل استفاده است و می تواند موثر باشد.

کارشناس انرژی ضمن تأیید این موضوع که در سال 2020 بیش از 70 درصد از کل هزینه‌های تحقیق و توسعه در کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه توسط بخش بنگاه‌های اقتصادی انجام ‌شده است، خاطرنشان کرد: اعتبار مالیاتی روش خوبی برای تحریک صنایع به توسعه زنجیره ارزش محصولاتشان است. با استفاده از این سیاست، شاهد توسعه واقعی زنجیره ارزش محصولات و تقویت بخش تحقیق و توسعه صنایع باشیم.

بهروزی‌فر یادآوری کرد: مسلماً اگر بتوانیم از طریق سیاست‌گذاری‌های صحیح مانند اعتبار مالیاتی و اجرای درست این قوانین به توسعه زنجیره ارزش صنایع بپردازیم، ارزش افزوده بیشتری برای شرکت‌ها و کشور ایجاد می‌شود و ارزآوری خواهیم داشت. هر چقدر بتوانیم در صنایع مختلف از جمله پتروشیمی‌ها به سمت توسعه پایین‌دست حرکت کنیم، ضمن اینکه ارزش افزوده بیشتری ایجاد می‌کنیم، اشتغال‌آفرینی خواهیم داشت. تحقق این هدف مزایای زیادی برای کشور دارد.

انتهای پیام/