به گزارش خبرنگار ایسکانیوز از قم، در سال‌های اخیر استان قم با چالش‌های متعددی در حوزه تغییر کاربری اراضی کشاورزی مواجه بوده است. با توجه به اهمیت حفظ اراضی زراعی برای تأمین امنیت غذایی، بررسی روند تغییرات کاربری در این استان ضروری به نظر می‌رسد.

بر اساس گزارش‌های منتشر شده، در سال ۱۴۰۲، ۸۶۰ مورد اجرای تبصره یک ماده ۱۰ قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها در استان قم انجام شده است. از این تعداد، ۴۸۳ مورد در شهرستان قم، ۳۷۵ مورد در شهرستان کهک و ۲ مورد در شهرستان جعفرآباد بوده است. این آمار نشان‌دهنده افزایش قابل توجه تخلفات در این حوزه است.

در شش ماهه اول سال ۱۴۰۳ نیز، ۴۲۴ مورد اجرای تبصره یک ماده ۱۰ در استان قم ثبت شده است که از این تعداد، ۱۹۹ مورد در شهرستان قم و ۲۲۵ مورد در شهرستان کهک بوده است. این ارقام بیانگر تداوم روند تغییرات کاربری اراضی کشاورزی در استان است.

در راستای مقابله با این تخلفات، مدیر امور اراضی قم اعلام کرده است که با همکاری یگان‌های حفاظت شبانه‌روزی و پایش‌های سامانه‌ای، اقدامات لازم برای جلوگیری از تغییر کاربری غیرمجاز انجام می‌شود. این اقدامات شامل شناسایی، توقف عملیات و در مواردی قلع‌وقمع ساخت‌وسازهای غیرمجاز است.

روند تغییر کاربری اراضی کشاورزی در استان قم نگرانی‌های زیادی را در میان فعالان حوزه کشاورزی و کارشناسان محیط‌زیست به وجود آورده است. بسیاری از کشاورزان به دلیل مشکلات اقتصادی، نبود حمایت کافی و کاهش درآمدهای حاصل از کشاورزی به سمت فروش زمین‌های خود روی آورده‌اند. این موضوع به‌ویژه در شهرستان کهک و بخش‌هایی از جعفرآباد که ارزش زمین به دلیل نزدیکی به مناطق شهری بالاست، شدت بیشتری دارد.

از سوی دیگر، برخی از مالکان اراضی به دنبال بهره‌برداری اقتصادی سریع‌تر، به سمت ساخت‌وسازهای غیرمجاز و تغییر کاربری می‌روند. در بسیاری از این موارد، ضعف در نظارت‌های محلی و عدم اجرای دقیق قوانین موجب شده تا ساخت‌وسازهای غیرقانونی پس از مدتی با پرداخت جریمه‌های مالی، به شکل رسمی پذیرفته شوند. این رویه باعث شده که انگیزه برای رعایت مقررات کاهش یابد و افراد بیشتری به دنبال تغییر کاربری اراضی کشاورزی باشند.

در همین راستا، دستگاه‌های نظارتی استان قم به‌ویژه مدیریت امور اراضی اعلام کرده‌اند که با استفاده از سامانه‌های پایش هوشمند و تقویت همکاری با نهادهای محلی، تلاش دارند جلوی تغییرات غیرقانونی کاربری‌ها را بگیرند. همچنین برنامه‌هایی برای تشویق کشاورزان به حفظ اراضی زراعی از طریق ارائه تسهیلات و کمک‌های مالی در دستور کار قرار گرفته است.

کارشناسان معتقدند که برای کاهش این روند، باید الگوهای جدیدی از کشاورزی مدرن مانند توسعه گلخانه‌ها و کشت‌های کم‌آب‌بر معرفی شود. علاوه بر این، حمایت‌های مالی و اعتباری دولت باید به‌گونه‌ای باشد که کشاورزان انگیزه بیشتری برای ادامه فعالیت داشته باشند. در غیر این صورت، افزایش تغییر کاربری‌ها در بلندمدت می‌تواند به کاهش شدید اراضی کشاورزی و تهدید امنیت غذایی استان منجر شود.

خبرنگار: سیدمیلاد محسنی

انتهای خبر/