به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، تحصیل در دانشگاه‌های دولتی برخلاف تصور چندان هم رایگان نیست. شاید دانشجویان لازم نباشد برای انتخاب واحد و شرکت در کلاس‌ها، هزینه‌ای پرداخت کنند؛ اما دریافت خدماتی مانند خوابگاه، تغذیه و برخی خدمات آموزشی بی‌مایه فطیر است.
به نظر می‌رسد برخی دانشگاه‌ها خیلی روی افزایش هزینه‌های ارائه خدمات به دانشجویان و دانش‌آموختگان حساب باز کرده‌اند. تا جایی که هیئت رئیسه دانشگاه شهید بهشتی در شانزدهمین جلسه خود که مردادماه ۱۴۰۲ برگزار شده بود، افزایش هزینه ارائه این قبیل خدمات را تصویب کرد. البته افزایش هزینه‌ها فقط به یک دانشگاه محدود نیست و وزارت علوم در سال ۱۴۰۲ اقدام به افزایش هزینه‌ها پرداخت.
افزایش ۲۰۰ درصدی هزینه‌های خدمات دانشجویان و فارغ‌التحصیلان
چند ماه بعد در آبان ۱۴۰۲ این خبر منتشر شد که هزینه خدمات آموزشی ۲۰۰ درصد گران شد. بر اساس آیین‌نامه‌های جدید گواهی موقت فراغت از تحصیل و گواهی اشتغال به تحصیل با افزایش سه برابری یا ۲۰۰ درصدی از ۱۳ هزار تومان به مبلغ ۳۹ هزار تومان رسید. همچنین دانشجو برای رویت ریزنمرات خود باید مبلغ ۵۷ هزار تومان را بپردازد، در حالی که پیش از این دانشجویان تنها با پرداخت ۱۹ هزار تومان می‌توانستند ریز نمرات خود را دریافت کنند. به‌علاوه ثبت‌نام دانشجو به‌عنوان میهمان یا انتقالی با مبلغ ۳۰ هزار تومان انجام می‌گیرد. ارزان‌ترین خدمت آموزشی مربوط به بررسی و تایید گواهی رتبه ممتازی با ۱۲ هزار تومان و گران‌ترین خدمت مربوط به ثبت‌نام و اعلام نظر درخصوص انتقال خارج به داخل در مقطع کارشناسی‌ارشد و دکتری با قیمت ۱۸۰ هزار تومان می‌شود.
سایر افزایش قیمت‌ها در سال ۱۴۰۲ شامل موارد زیر بود؛ ارزشیابی مدارک تحصیلی از دیگر موضوعاتی است که برای آن تعرفه تعیین شده است. موضوع ارزشیابی مدارک دانش‌آموختگان دانشگاه‌های خارج در کمیسیون‌های تخصصی و صدور المثنی، افزایش ۲۰۰ درصدی داشته و دانش‌آموخته برای ارزیابی مدرک کاردانی مبلغ ۷۵ هزار تومان، برای مدرک کارشناسی، ۱۵۰ هزار تومان، مدرک ارشد، ۲۴۰ هزار تومان و برای مدرک دکتری خود، مبلغ ۴۵۰ هزار تومان باید پرداخت کند. علاوه‌براین دانشجویان ارشد برای برگزاری جلسه دفاعیه باید مبلغ یک میلیون و ۲۵۰ هزار و دانشجویان دکتری باید مبلغ دو میلیون و ۷۰۰ هزار تومان را پرداخت کنند. همچنین دانشجویان کارشناسی برای ۱۸ واحد ارزشیابی به ازای هر درس باید مبلغ ۵۴۰ تومان را پرداخت کنند، به‌علاوه اینکه برای هر بار آزمون مجدد، هزینه آن شامل ۲۰ درصد افزایش می‌یابد. دانشجویان ارشد نیز برای دفاعیه یا آزمون کتبی برای واحد ارزشیابی به ازای هر درس باید ۶۰۰ هزار تومان پرداخت کنند و افزایش ۲۰ درصدی برای آزمون مجدد نیز روی مبلغ اعمال می‌شود.
از اعتراض دانشجویان به افزایش هزینه‌ها تا طرح شکایت در دیوان عدالت
این افزایش هزینه‌ها با اعتراض دانشجویان و دانش‌آموختگان مواجه شد. تا جایی که مصوبه شانزدهمین جلسه هیئت رئیسه دانشگاه شهید بهشتی مورد شکایت قرار گرفت و به دیوان عدالت اداری ارجاع شد.
در این شکایت آمده است که مصوبه خارج از حدود اختیارات آیین‌نامه مدیریت دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی بوده و همچنین برخلاف ماده چهارم قانون مقررات مالی دولت و قانون محاسبات عمومی کشور است.
بر اساس مصوبه شانزدهمین جلسه هیئت رئیسه دانشگاه شهید بهشتی افزایش مبالغ خدمات ارائه شده به دانش‌آموختگان و دانشجویان از نیمسال اول سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ تصویب شد. جدول زیر هزینه ارائه خدمات به دانش‌آموختگان سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ را نشان می‌دهد؛
| ردیف | نوع خدمت | هزینه (ریال) |
| ۱ | هزینه ارسال دانشنامه | ۲/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۲ | هزینه ارسال ریز نمرات فارسی | ۱/۵۰۰/۰۰۰ |
| ۳ | هزینه ارسال ریز نمرات انگلیسی | ۲۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۴ | هزینه ارسال المثنی دانشنامه | ۲۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۵ | هزینه ارسال گواهینامه موقّت | ۱/۵۰۰/۰۰۰ |
| ۶ | هزینه ارسال المثنی گواهینامه موقّت | ۱۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۷ | هزینه ارسال گواهی رتبه | ۱/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۸ | هزینه تأییدیه ریز نمرات (انگلیسی ترجمه شده توسط دارالترجمه) | ۲۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۹ | هزینه تأییدیه دانشنامه (انگلیسی ترجمه شده توسط دارالترجمه) | ۲۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۱۰ | هزینه مرحله دوم (مصاحبه) آزمون دکتری | ۳/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۱۱ | هزینه تطبیق واحد دروس پذیرفته شده از دانشجویان انتقال از خارج کشور | ۴۰/۰۰۰/۰۰۰ |
با وجود ارسال و ابلاغ دادخواست برای طرف شکایت، تا زمان رسیدگی به پرونده پاسخی به دیوان نرسید.
دیوان عدالت: افزایش هزینه‌های خدمات در حوزه اختیارات هیئت رئیسه دانشگاه نیست
هیئت عمومی دیوان عدالت در اردیبهشت ماه ۱۴۰۴ تشکیل شده و حکم به ابطال این مصوبه داد. در حکم دیوان آمده است که وضع مقرّرات در زمینه امور مالی دانشگاه‌ها بر اساس ماده ۱ قانون احکام دایمی برنامه‌های توسعه کشور از اختیارات هیئت امنای دانشگاه‌ها بوده و وظایف پیش‌بینی شده برای هیئت رئیسه دانشگاه‌ها در آیین‌نامه مدیریت دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی مصوب جلسه ۲۴۹ شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۷۰ دلالتی بر اختیار هیئت رئیسه برای تعیین مبالغ مربوط به خدمات ارائه شده به دانشجویان و دانش‌آموختگان ندارد.
بنابراین مصوبه شانزدهمین جلسه هیئت رئیسه دانشگاه بهشتی در زمینه افزایش مبالغ خدمات ارائه شده به دانشجویان و دانش‌آموختگان خارج از حدود اختیار مرجع تصویب‌کننده بوده و از تاریخ تصویب ابطال می‌شود.
گفتنی است، دیوان عدالت اداری پیش‌تر در سال ۱۴۰۲ یکی از مواد دستورالعمل جامع اجرای تعهد خدمت آموزش رایگان را ابطال کرد. در این حکم آمده است که ماده ۵۹ دستورالعمل جامع ایفای تعهد خدمت آموزش رایگان به دلیل تبعیض بین دانش‌آموختگان و دانشجویان اخراجی یا انصرافی ابطال می‌شود. چرا که دانشجویی با شکایت به دیوان عدالت اداری، خواستار ابطال یکی از موارد دستورالعمل جامع ایفای تعهد خدمت آموزش رایگان شد. در این شکایت آمده است که ماده ۵۹ آیین‌نامه، حق استفاده از گواهی عدم کاریابی را از دانشجویان انصرافی و اخراجی سلب کرده است. سلب حق استفاده از لغو تعهد خدمت برای دانشجویان اخراجی خلاف بند ۳ و ۱۴ اصل سوم قانون اساسی است.
هیئت علمی دیوان پس از بررسی شکایت دانشجو و پاسخ وزارت علوم، حکم به ابطال این ماده از مصوبه داد. در این حکم آمده است که دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی مکلفند که برابر مدتی که از تحصیل رایگان استفاده کرده‌اند در ایران خدمت کنند. به همین دلیل تا زمان امکان ایفای تعهد از جانب متعهد، تبدیل آن به پرداخت هزینه تحصیل رایگان و الزام دانشجوی انصرافی یا اخراجی به تقبل آن، نقض غرض قانونگذار و در مغایرت با آن است. با این حال و با توجه به موارد گفته شده، ماده ۵۹ دستورالعمل جامع ایفای تعهد خدمت آموزش رایگان به دلیل تبعیض بین دانش‌آموختگان و دانشجویان اخراجی یا انصرافی ابطال می‌شود.
انتهای پیام/
نظر شما