به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، با تحولات شتابان بازار کار و افزایش رقابت، مهارت‌آموزی عملی به مکمل ضروری آموزش‌های نظری تبدیل شده است. در دنیای امروز، صرف داشتن دانش تئوری برای موفقیت در شغل کافی نیست و دانشجویان باید توانمندی‌های کاربردی، مهارت‌های حل مسئله، کار تیمی، ارتباطات مؤثر و نوآوری را نیز کسب کنند.

دانشگاه آزاد، با بیش از یک میلیون دانشجو و گستردگی رشته‌ها و واحدها، نقش بسیار مهمی در تربیت نیروی کار متخصص کشور دارد. در سال‌های اخیر این دانشگاه برنامه‌های مختلفی در راستای تقویت مهارت‌های عملی دانشجویان، از جمله ایجاد مراکز مهارت‌آموزی، برگزاری کارگاه‌های آموزشی، راه‌اندازی دفاتر ارتباط با صنعت و استفاده از فناوری‌های نوین آموزشی به اجرا گذاشته است

برنامه‌های مهارت‌آموزی و کارورزی در دانشگاه آزاد

یکی از مهم‌ترین برنامه‌های دانشگاه آزاد، توسعه دوره‌های کارورزی (Internship) است که دانشجویان می‌توانند در محیط‌های واقعی کاری تجربه کسب کنند. این دوره‌ها به دانشجویان امکان می‌دهد تا علاوه بر یادگیری مهارت‌های تخصصی، با فضای کاری و نیازهای بازار آشنا شوند و آمادگی لازم برای ورود به بازار کار را پیدا کنند.

همچنین سامانه «ساجد» دانشگاه آزاد، بستری برای معرفی فرصت‌های کارورزی و شغلی به دانشجویان فراهم کرده است. این سامانه امکان ثبت رزومه و درخواست برای فرصت‌های کارآموزی و استخدام را به دانشجویان و فارغ‌التحصیلان می‌دهد و به کارفرمایان کمک می‌کند تا نیروی انسانی مناسب را پیدا کنند.

مراکز رشد فناوری و پارک‌های علم و فناوری وابسته به دانشگاه آزاد نیز به عنوان محیط‌های عملی و آزمایشگاهی، به دانشجویان کمک می‌کنند تا مهارت‌های نوآورانه و فنی خود را ارتقاء دهند و در پروژه‌های تحقیقاتی و صنعتی مشارکت داشته باشند.

با وجود این برنامه‌ها، هنوز فاصله قابل توجهی بین مهارت‌های آموزش داده شده در دانشگاه و نیازهای واقعی بازار کار وجود دارد. مطالعات و گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد که بخش قابل توجهی از دانشجویان، دوره‌های کارورزی خود را به صورت صرفاً تشریفاتی و بدون کسب مهارت‌های عملی لازم می‌گذرانند.

یکی از مشکلات اساسی، کیفیت پایین دوره‌های کارورزی در برخی واحدهای دانشگاهی است که به دلیل نبود ارتباط موثر با صنایع و بازار کار ایجاد می‌شود. برخی از کارفرمایان اعلام کرده‌اند که دانشجویان کارورز آموزش‌های لازم را دریافت نمی‌کنند و توانایی اجرای وظایف محوله را ندارند.

همچنین ضعف زیرساخت‌های آموزشی و کمبود امکانات کارگاهی و آزمایشگاهی، آموزش مهارت‌های عملی را محدود کرده است. در بسیاری از رشته‌ها، تعداد اساتید متخصص در حوزه مهارت‌آموزی کم بوده و این باعث کاهش کیفیت آموزش می‌شود.

از طرف دیگر، یکی از مشکلات دیگر، نبود نظام ارزیابی دقیق و مستمر از دوره‌های کارورزی است که مانع بهبود مستمر این دوره‌ها و تطبیق آنها با نیازهای بازار کار می‌شود.

اقدامات دانشگاه آزاد برای بهبود وضعیت مهارت‌آموزی

دانشگاه آزاد در سال‌های اخیر برای رفع این مشکلات، چندین راهکار را اجرایی کرده است. از جمله افزایش همکاری با صنایع و شرکت‌های دانش‌بنیان برای تعریف پروژه‌های عملی و کارورزی با کیفیت بالا. برخی واحدهای دانشگاهی موفق شده‌اند قراردادهای همکاری مستقیم با شرکت‌های بزرگ داخلی و خارجی منعقد کنند که به دانشجویان امکان می‌دهد در محیط‌های واقعی و پروژه‌های کاربردی مشارکت کنند.

گسترش سامانه «ساجد» نیز گامی مهم در جهت تسهیل ارتباط بین دانشجویان و کارفرمایان محسوب می‌شود. این سامانه روز به روز توسعه یافته و امکانات بیشتری برای مدیریت کارورزی، ارزیابی عملکرد دانشجویان و جذب نیروی انسانی فراهم می‌کند.

علاوه بر این، دانشگاه آزاد تلاش می‌کند آموزش‌های مهارتی را در قالب کارگاه‌های تخصصی، دوره‌های کوتاه‌مدت و آموزش‌های ترکیبی (Blended Learning) که تلفیقی از آموزش حضوری و مجازی است، توسعه دهد. این روش‌ها کمک می‌کند تا دانشجویان بتوانند مهارت‌های فنی و نرم‌افزاری را به صورت عملی و کاربردی یاد بگیرند.

کارشناسان آموزش عالی و مدیران صنعتی معتقدند که برای تحول واقعی در مهارت‌آموزی، باید چند نکته کلیدی رعایت شود:

1. بازنگری در برنامه‌های درسی: برنامه‌های آموزشی باید به گونه‌ای بازنگری شوند که آموزش‌های عملی و مهارتی به صورت جدی در آنها گنجانده شود و دانشجویان بتوانند مهارت‌های مرتبط با رشته خود را عملاً تمرین کنند.

2. تعمیق همکاری با صنعت: ارتباط مستمر و پایدار با صنایع مختلف و شرکت‌های دانش‌بنیان ضروری است تا آموزش‌ها و دوره‌های کارورزی مطابق با نیازهای واقعی بازار کار طراحی شوند.

3. ایجاد نظام ارزیابی و بازخورد مستمر: ارزیابی دقیق دوره‌های مهارت‌آموزی و کارورزی و استفاده از بازخورد دانشجویان و کارفرمایان به بهبود مستمر این برنامه‌ها کمک می‌کند.

4. تقویت زیرساخت‌های آموزشی: توسعه آزمایشگاه‌ها، کارگاه‌ها و امکانات فناوری‌های نوین آموزشی از جمله الزاماتی است که دانشگاه باید به آن توجه کند.

5. توانمندسازی اساتید و مربیان: آموزش و توانمندسازی اساتید در زمینه مهارت‌آموزی و روش‌های نوین تدریس، می‌تواند کیفیت آموزش مهارتی را افزایش دهد.

نگاه آینده؛ آزاد و نقش کلیدی در تربیت نیروی کار ماهر

در نهایت، دانشگاه آزاد با داشتن ظرفیت‌های گسترده و جمعیت عظیم دانشجویان، می‌تواند نقش کلیدی در تربیت نیروی کار متخصص و مهارت‌محور کشور ایفا کند. در شرایط کنونی اقتصاد ایران که نیازمند نیروی کار توانمند و کارآمد است، تمرکز بر مهارت‌آموزی و کارورزی نه تنها یک ضرورت آموزشی، بلکه یک الزام توسعه اقتصادی است.

با سرمایه‌گذاری هدفمند در توسعه زیرساخت‌ها، بازنگری برنامه‌های درسی و افزایش همکاری‌های صنعتی، دانشگاه آزاد می‌تواند زمینه‌ساز تحول واقعی در نظام آموزش عالی ایران باشد و نقش خود را در تربیت نسلی متخصص و آماده بازار کار به خوبی ایفا کند.

خبرنگار: کوشا ساسانیان

انتهای پیام/