به گزارش خبرنگار بینالملل ایسکانیوز، نشست شورای حکام آژانس بینالملل روز گذشته با حضور 35 کشور در وین آغاز و قرار شد در چند روز ادامه یابد. این نشست در حالی برگزار شد که تنشها بر سر برنامه هستهای ایران بار دیگر افزایش یافته و قدرتهای غربی در تلاش هستند تا از ابزار حقوقی و سیاسی تهران را تحت فشار قرار داده و گویا بار دیگر به دنبال مسیر تقابل و تحریم هستند.
رسانههای غربی در روزهای گذشته خبر داده بودند که کشورهای اروپایی به همراه آمریکا قصد دارند قطعنامهای را در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی مطرح کنند که برای نخستین بار طی دو دهه گذشته، ایران را به عدم پایبندی به تعهدات پادمانیاش متهم میکند.
بیشتر بخوانید:
احتمال تشدید بازی سیاسی طرفهای غربی علیه ایران در ماههای آینده/ قطعنامه آژانس به شورای امنیت نخواهد رفت
به گفته دیپلماتهای غربی، پیشنویس این قطعنامه به صورت مشترک از سوی سه کشور اروپایی یعنی فرانسه، بریتانیا و آلمان به همراه آمریکا تهیه شده است.
گفتنی است در صورت تصویب قطعنامه علیه ایران این عمل میتواند زمینهساز فعالسازی «مکانیسم ماشه» از سوی سه کشور اروپایی باشد؛ مکانیسمی که بر اساس مفاد برجام اجازه میدهد در صورت نقض اساسی تعهدات ایران، تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل دوباره اعمال شود.
با آغاز نشست شورای حکام و در اولین روز این نشست رافائل گروسی -رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی- گفت: دستیابی ایران به اسناد محرمانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی گامی «بد» است که مغایر با روح همکاری است که باید بین آژانس و تهران وجود داشته باشد.
نکته مهم این است که این اقدام در شرایط حساسی صورت میگیرد که دولت دونالد ترامپ -رئیسجمهور ایالات متحده- به دنبال دستیابی به توافقی با ایران جهت محدودسازی برنامه هستهای است و اگرچه چند دور مذاکراه میان طرفین صورت گرفته، اما این گفتوگوها تاکنون نتیجه ملموسی نداشته است.
در این باره گروسی در سخنان خود گفت که ارتباط رسمی یا ساختاری بین طرح قطعنامه پیشنهادی از سوی غربیها و مذاکرات غیرمستقیم میان تهران و واشینگتن وجود ندارد، اما این دو روند نسبت به یکدیگر «تأثیر متقابل» دارند و در عمل همدیگر را شکل میدهند. گروسی تأکید کرد که آژانس مسیر درست فنی را با دقت ادامه میدهد و منتظر نتیجه مذاکرات دوجانبه نخواهد ماند.
رافائل گروسی ادعا میکند که «ایران تنها کشور غیراتمی جهان است که در این سطح، که بسیار به سطح ساخت بمب نزدیک است، اقدام به انباشت اورانیوم کرده است».
وی در ادامه تصریح کرد که آژانس هرگز ادعا نکرده که ایران به ساخت سلاح هستهای روی آورده، اما همچنان شکافهایی در اطلاعات موجود وجود دارد که نیازمند پاسخ و شفافسازی از سوی ایران است. به گفته او، غنیسازی اورانیوم تا سطح ۶۰ درصد از نظر فنی غیرقانونی محسوب نمیشود، اما به دلیل نزدیکی به سطح تسلیحاتی، باید با دقت بررسی شود.
همچنین گروسی در پاسخ به سؤالی درباره ماهیت اسناد و اینکه آیا آنها در اصل اسناد ایرانی هستند که توسط اسرائیل توقیف و به آژانس ارائه شدهاند، گفت: «خیر. ما اسنادی را از کشورهای عضو دریافت کردیم و همچنین ارزیابیهای خودمان را در مورد اسناد، تجهیزات و غیره داریم».
این در حالی است که اسماعیل بقایی -سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی- در مقابل اظهارات گفته شده عکسالعمل نشان داده و بیان کرد: متاسفانه آژانس تحت نفوذ سه کشور اروپایی و آمریکا تصمیم گرفت گزارش جامع را تهیه کند و سه کشور اروپایی آن را برای تهیه قطعنامه مورد سوءاستفاده قرار دادند.
بهروز کمالوندی-سخنگوی ایران در آژانس اتمی- نیز در واکنش به سخنان گروسی اعلام کرده ۲۲ درصد از بازرسیهای آژانس در یک سال گذشته مربوط به ایران بوده در حالی که تنها 3 درصد از تأسیسات اتمی جهان در این کشور قرار دارد.
آسوشیتدپرس نیز بر اساس گزارشی از آژانس بینالمللی انرژی اتمی مدعی است تا تاریخ ۱۷ مه ۲۰۲۵، ایران ۴۰۸.۶ کیلوگرم اورانیوم غنیشده تا سطح ۶۰ درصد در اختیار دارد. رقمی که نسبت به گزارش قبلی در فوریه، معادل افزایش ۱۳۳.۸ کیلوگرمی یا حدود ۵۰ درصدی است.
در همین حال، بهروز کمالوندی اعلام کرد که ایران در صورت تصویب قطعنامهای علیه خود در شورای امنیت، مجموعهای از واکنشهای احتمالی را تدارک دیده است. او در مصاحبهای با رسانههای داخلی گفت که این پاسخها ممکن است شامل اقدامات فنی و بازنگری در شیوه همکاری ایران با آژانس باشد.
کمالوندی همچنین هشدار داد که تصویب پیاپی قطعنامهها و افزایش فشارها میتواند مسیر را به سوی یک سناریوی جدید سوق دهد. او اظهار داشت: «اگر قرار باشد ادعایی حقوقی علیه ایران مطرح شود، باید به روشنی مشخص گردد که ایران کدام تعهد را نقض کرده است. تعلیق تعهدات ایران، در پاسخ به عدم پایبندی سایر طرفها به توافق صورت گرفت. در صورتی که آنها به تعهداتشان بازگردند، ایران نیز گامهای مشابهی خواهد برداشت».
وی همچنین یادآور شد که تهران پیش از این هشدارهایی در پاسخ به قطعنامههای قبلی صادر کرده بود، اما این هشدارها نادیده گرفته شدند.کمالوندی همچنین گفت که در واکنش به این روند، ایران سطح غنیسازی اورانیوم تا ۶۰ درصد را تا هفت برابر افزایش داده و نسل سیزدهم سانتریفیوژهای پیشرفته را راهاندازی کرده است.
با این حال، گزارشهای آژانس شامل آمار ماهانه درباره میزان غنیسازی نیستند، لذا مشخص نیست که آیا پس از آغاز مذاکرات میان ایران و آمریکا از ۱۲ آوریل، روند غنیسازی تغییر کرده است یا خیر.
در همین راستا، ایالات متحده در تاریخ ۳۱ مه، پیشنهادی رسمی از طریق عمان به ایران ارائه کرده است. منابع آگاه به نیویورک تایمز گفتهاند که این طرح شامل تشکیل یک کنسرسیوم منطقهای با مشارکت ایران، آمریکا، عربستان سعودی و چند کشور عربی دیگر برای غنیسازی صلحآمیز اورانیوم است. گزارش اختصاصی اکسیوس نیز حاکی از آن است که این کنسرسیوم تحت نظارت آژانس و ایالات متحده فعالیت خواهد کرد.
در حالی که بسیاری از رسانهها از احتمال پاسخ منفی ایران سخن گفتهاند سخنگوی وزارت خارجه ایران در واکنش به این پیشنهاد که آن را «غیرقابل قبول» توصیف کرده، اعلام کرده که تهران نیز بهزودی پیشنهاد متقابلی را از طریق عمان ارائه خواهد کرد.
همچنین همزمان با انتشار گزارشهای جدید آژانس، دفتر نخستوزیر اسرائیل -بنیامین نتانیاهو- خواستار اقدام فوری جامعه جهانی علیه ایران شده است که البته ایران نیز همیشه اعلام کرده آماده هرگونه مقابله با این تهدیدات است. همچنین رسانههای اسرائیلی خبر دادهاند که ترامپ و نتانیاهو قرار است در خصوص ایران گفتگوی تلفنی داشته باشند.
باید تأکید کرد که جمهوری اسلامی ایران همواره در چارچوب تعهدات بینالمللی خود، شفاف عمل کرده و همکاریهای مستمر با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را حفظ کرده است. در عین حال، ایران در برابر هرگونه تهدید یا اقدام خصمانه از سوی ایالات متحده یا رژیم صهیونیستی، کاملا هوشیار بوده و آماده پاسخ قاطع خواهد داد. سیاست ایران بر اساس اصول دفاع مشروع و حفظ منافع ملی است و هرگونه تلاش برای فشار یا تهدید، با واکنش متناسب و بازدارنده مواجه خواهد شد.
خبرنگار: ماری ملکی
انتهای پیام/
نظر شما