به گزارش خبرنگار ایسکانیوز از اصفهان، این جشنواره با حضور جمعی از هنرمندان، سینماگران و صاحب‌نظران عرصه فرهنگ برگزار شد. شیخ سجادیه در این گفت‌وگو، دلایل افول استقبال از آثار مقاومتی، موانع تولید و راهکارهای احیای این جریان هنری را واکاوی کرد.
لطفاً خودتان را معرفی بفرمایید
من، هما شیخ سجادیه، دارای مدرک کارشناسی ارشد مدیریت، سال‌هاست در عرصه فیلم‌سازی و کارگردانی با تمرکز بر مضامین جنگ و مقاومت فعالیت دارم. تلاش می‌کنم از منظرهایی تازه، ابعاد انسانی، اجتماعی و زیباشناختی ایستادگی را بازنمایی کنم؛ نگاهی که در آن، جنگ نه‌فقط عرصه قهرمانی که صحنه‌ای برای تأمل در رنج، تباهی و پیچیدگی‌های روح انسان است.
نقش دبیر جشنواره در پیش برد اهداف هنری
آقای جواد اسماعیلی، دبیر جشنواره، با فداکاری و حمایت‌های بی‌دریغ، سهمی انکارناپذیر در برگزاری این رویداد داشته‌اند. او بی‌هیچ چشم‌داشتی، با صبوری و دغدغه‌مندی در کنار هنرمندان ایستاد و زمینه‌ساز بروز خلاقیت‌های بسیاری شد. امیدوارم در آینده نیز از توانایی‌های ایشان در جایگاه‌هایی شایسته‌تر بهره‌مند شویم.
مقاومت از نگاه شخصی تا تجلی هنری
برای من، مقاومت مفهومی صرفاً حماسی نیست؛ بلکه بازتابی است از کشاکش انسان در برابر ویرانی تحمیل‌شده. من با جنگ در ذات خود مخالفم، اما آنگاه‌که بر ملتی تحمیل می‌شود، مقاومت معنای تازه می‌یابد. در آثارم کوشیده‌ام این پارادوکس را در قالب روایت‌هایی هنری بازگو کنم.
تئاتر؛ زبان بیان درد و شجاعت
تئاتر برای من عرصه‌ای است که در آن، شجاعت و تلخی، شکوه و زخم، هم‌زمان بر صحنه می‌آیند. نمایش‌های من تلاش دارند نه‌فقط از ایستادگی، بلکه از هزینه‌های آن نیز سخن بگویند؛ روایتی انسانی، چندلایه و تأثیرگذار را بیان کنند.
کاهش مخاطب؛ نشانه‌ای از گسست یا فرصتی برای بازآفرینی؟
بی‌تردید استقبال مخاطب از تئاترهای مقاومت کم‌رنگ‌تر شده است. تکرار مضمون‌ها، شعارزدگی و فاصله گرفتن از زبان روز، سبب شده مخاطب امروز ارتباط خود را با این‌گونه آثار از دست بدهد. او خسته از انبوه پیام‌ها، در پی تجربه‌ای صادقانه‌تر و ملموس‌تر است.
ظهور پلتفرم‌های دیجیتال؛ چالش یا ظرفیت؟
رشد پلتفرم‌هایی چون فیلیمو، نماوا و فیلم نت، با امکانات گسترده و محتوای متنوع، بخش زیادی از مخاطبان را جذب خودکرده‌اند. این امر سبب شده هنرهای زنده، به‌ویژه تئاتر، به حاشیه رانده شوند و مخاطبان خود را از دست بدهند.
تئاتر، همچنان زنده است...
باوجود همه چالش‌ها، من تئاتر را زنده می‌دانم. هنوز ظرفیت‌های بی‌بدیلی در آن نهفته است برای روایت آنچه باید گفته شود. بااین‌حال، این هنر بیش‌ازپیش نیازمند حمایت و بازنگری جدی است؛ هم از سوی نهادهای فرهنگی و هم خود هنرمندان.
سالن‌های نیمه‌خالی، حتی با نمایش‌های رایگان
حتی اجرای رایگان نمایش‌ها نیز گاه با صندلی‌های خالی مواجه می‌شود. کلیشه‌ها، ضعف در تبلیغات و ناتوانی در اتصال به دغدغه‌های روز جامعه، از دلایل اصلی این وضعیت است.
بازگشت مخاطب؛ در گروی نوگرایی و صداقت در روایت
اگر خواهان بازگشت مخاطب هستیم، باید شیوه تولید، زبان روایت و سیاست‌گذاری فرهنگی را از نو تعریف کنیم. پرهیز از شعار، بهره‌گیری از طنز و جسارت در بیان واقعیت‌های تلخ، می‌تواند تئاتر مقاومت را از نو زنده کند.
الهام از واقعیت‌های روزمره و متون کلاسیک
در خلق آثارم، از منابع گوناگونی الهام می‌گیرم؛ از متون ادبی و تاریخی تا جزئی‌ترین لحظات زیسته. فرایند نوشتن برایم آمیزه‌ای است از تجربه زیسته، تخیل و تحلیل جامعه.
واقعیت و خیال؛ پیوندی در دل داکیودراما
در بسیاری از پروژه‌هایم، مرز میان مستند و داستان از میان برداشته‌شده است. گاه با کمترین امکانات، حتی تنها با یک گوشی تلفن همراه، اثری را خلق کرده‌ام که حامل پیامی بزرگ بوده است.
هوش مصنوعی، ابزاری برای خلق بازیگرانی متفاوت
در برخی آثار، از بازیگران انسانی استفاده نکرده‌ام. به‌جای آن، به مدد هوش مصنوعی، شخصیت‌هایی ساخته‌ام که لایه‌های عاطفی مقاومت را با زبانی تازه روایت کنند. این تجربه، افق‌های تازه‌ای در ذهنم گشود.
تدوین؛ نقطه تبلور معنا
ازنظر من، تدوین لحظه تولد نهایی اثر است؛ نه صرفاً مرحله‌ای فنی، بلکه جایی که روایت معنا می‌یابد و اثر جان می‌گیرد.
پیامی ساده اما ژرف: جنگ انسان با انسان، بی‌تعادلی‌ترین نبرد است
اگر بخواهم پیامی واحد از آثارم به مخاطب منتقل کنم، آن این است: جنگ در طبیعت، تعادلی طبیعی دارد؛ اما جنگ میان انسان‌ها، جز ویرانی به بار نمی‌آورد.
لحظاتی که امید می‌آفرینند
درمیان همه دشواری‌ها، خاطراتی ساده اما عمیق نیز وجود دارد. روزی مخاطبی پس از تماشای یکی از آثارم، با کلامی صمیمانه، انگیزه‌ای تازه در وجودم دمید؛ لحظه‌ای که هرگز از یاد نخواهم برد.
تعریف مقاومت از زاویه‌ای نو
می‌کوشم مقاومت را از کلیشه‌های رایج برهانم؛ آن را در تاروپود زندگی روزمره نشان دهم، با زبانی ملموس، صادقانه و ماندگار.
خوشبختانه آزادی بیان داشته‌ام
خوشبختانه تا امروز با مانعی جدی در مسیر بیان مواجه نشده‌ام، اما می‌دانم این راه برای بسیاری از هنرمندان جوان، هموار نیست.
پروژه‌ای مستقل درراه است
در حال حاضر مشغول پروژه‌ای مستقل و کم‌هزینه‌ام که با همکاری گروهی کوچک، در حال پیشرفت است. امید دارم این اثر بتواند در جشنواره‌های بین‌المللی دیده شود.
جوانان و فاصله از تئاتر مقاومت
با تغییر ذائقه مخاطب و گسترش فضای دیجیتال، بسیاری از جوانان از تئاتر مقاومت فاصله گرفته‌اند؛ اما هنوز گروه‌هایی هستند که به این مفاهیم علاقه دارند؛ برای آنان باید روایت‌هایی تازه و انسانی خلق کرد.
و در پایان...
اگر بخواهم درچندکلمه «مقاومت» را تعریف کنم، خواهم گفت:
ایستادگی در برابر ظلم.
خبرنگار: سارا سکوت
انتهای پیام/
نظر شما