به گزارش خبرنگار اقتصادی ایسکانیوز؛ خط فقر یا آستانه فقر حداقل درآمدی است که برای زندگی در یک کشور خاص در نظر گرفته می‌شود و بسیاری از افراد علاقه زیادی به دانستن و معیارگیری زندگی و درآمد خود با این شاخص هستند به تعبیر ساده تر برای تأمین حداقل‌های زندگی به میزانی از درآمد نیاز داریم که آن خط فقر است. یعنی اگر درآمد کمتر از آن باشد، زیر خط فقر قرار داریم. براساس آمارهای رسمی اعلام‌شده ازسوی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، خط فقر در سال جاری نسبت‌به ۲ سال گذشته ۸۰ درصد رشد یافته است.

داده‌های مرکز آمار ایران از میزان هزینه‌های زندگی چنین نشان می‌دهد که کف هزینه زندگی در کلان‌شهری چون تهران برای هر خانوار حدود ۱۰ میلیون تومان در ماه است؛ این آمار کف هزینه زندگی در ارزان‌ترین استان کشور یعنی سیستان و بلوچستان را حدود ۶.۵ میلیون تومان و به طور متوسط در سطح کشور بیش از ۸ میلیون تومان نشان می‌دهد.

مارتین راوالیون؛ پژوهشگر خط فقر را به صورت مخارجی که یک فرد در یک زمان و مکان معین برای دسترسی به یک سطح رفاه مرجع متحمل می‌شود، تعریف می‌کند. افرادی که به آن سطح رفاه دسترسی ندارند، فقیر و کسانی که به این سطح رفاه دسترسی دارند، غیرفقیر تلقی می‌شوند. البته خانوارها از نظر بعد، ترکیب و منطقه جغرافیایی متفاوت هستند. به‌ طور مثال خانوارهای فقیر در کشور تعداد متفاوتی دارند و از یک نفر تا ۳۷ نفر را نیز تشکیل می‌دهند.

اخیرا وزارت تعاون، کار و رفاه برای اولین بار گزارش رسمی از خط فقر در ایران منتشر کرده است. گزارشی که می‌گوید در سال ۹۹، خط فقر سرانه هر فرد معادل یک‌میلیون و ۲۵۴ هزار تومان بوده است.
براساس این بررسی خط فقر سرانه یک خانوار  سه نفره، ۲‌ میلیون و ۷۵۸ هزار تومان و برای خانواده‌های چهارنفره این رقم ۳ میلیون و ۳۸۵ هزار تومان برآورد شده است.

این البته آمار خط فقر در سال ۹۹ است. سالی که میانگین نرخ تورم در آن ۳۶.۴ درصد گزارش شده است. اما نکته قابل توجه این است که احتمالا این آمار در سال ۱۴۰۰ رشد قابل توجهی داشته باشد. چراکه نرخ تورم تیرماه از مرز ۴۴ درصد گذشته است.

براساس این گزارش، نرخ فقر در سال ۹۸ حدود ۳۲ درصد بوده، این یعنی در سال ۹۸ از هر سه ایرانی یک نفر زیر خط فقر زندگی می‌کند. بر این اساس از جمعیت ۸۴ میلیونی ایران بیش از ۲۶ میلیون نفر زیر خط فقر زندگی می‌کنند. اما این عدد در سال ۹۹ چقدر است؟ در بخشی از گزارش آمده که خط فقر سال ۹۹ نسبت به سال ۹۸، رشد ۳۸ درصدی داشته است. اگر منظور از این عدد این باشد که ۳۸ درصد به تعداد افرادی که زیر خط فقر رفته‌اند بیشتر شده، می‌توان گفت تعداد افراد زیر خط فقر در ایران به ۳۶ میلیون نفر رسیده است.

بر این اساس، یک سوم مردم ایران زیر "خط فقر" زندگی می‌کنند. این در حالی است که رفاه اجتماعی مردم ایران در تمامی سال‌های دهه ۱۳۹۰ کاهش یافته است. نرخ فقر به استثنای دو سال ۹۴ و ۹۵ که به علت رفع تحریم‌ها اندکی کاهش یافته بود، در همه سال‌های دیگر دهه ۱۳۹۰ افزایش داشته است. نرخ فقر در سال ۹۸ حدود ۳۲ درصد نسبت به سال پیش از آن افزایش داشته است.

اقشار مختلف در ایران، از جمله کارگران، بازنشستگان، و معلمان، مدت‌ها است که با برگزاری تجمع‌های متعدد نسبت به درآمدهای ناچیز، زندگی دشوار، وضعیت اشتغال، و اوضاع بد معیشتی معترض اند و به سفره‌هایی می‌نگرند که هر روز کوچکتر می‌شود.

موضوعی که در رابطه با خط فقر بسیار محسوس است مرتبط با دستمزد قشر کارگر است این گونه که سبد معیشت آن‌ها را برای تعیین دستمزد در نظر می‌گیرند در حالی که خط فقر، اصلی‌ترین مؤلفه‌ی تعیین دستمزد در کشور است بنابراین چون دستمزد کارگران بر اساس شاخص‌های صحیح تعریف نمی‌شود هر ساله از قدرت خریدشان کاسته می‌شود و به سمت فقیر شدن پیش می‌روند.