به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری ایسکانیوز، امروز ۱۱ آبان هجری شمسی برابر با ۲ نوامبر تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

بیشتر بخوانید:

۱۰ آبان؛ در تاریخ چه گذشت؟

رویدادها:

۱۰۹۲ - سالروز قتل خواجه نظام الملک

ترور خواجه نظام الملک خواجه نظام الملک دولتمرد مشهور ایرانی، بزرگ وزیر سلجوقیان، مولف کتاب سیاست نامه (در علم حکومت کردن)، و موسس دانشکده های موسوم به نظامیه دوم نوامبر سال ۱۰۹۲ میلادی در نزدیکی کرمانشاه به دست عوامل حسن صبّاح (فدائیان) کشته شد. «ماکس ستیرنر» فیلسوف آلمانی این نوع عملیات را آنارکیسم انفرادی خوانده است. فلسفه آنارکیسم عمومی (برقرار کردن حکومت شورایی، کاهش اختیارات دولت و نفوذ توانگران در تصمیگیری های دولتی) از «نتلائو» آلمانی و «کروپوتکین» روس است که ترور مخالفان سیاسی حکومت شورایی را رد نمی کند. امروزه این نوع عملیات را «تروریستی» می خوانند. از آغاز قرن ۲۱ ترور انتحاری و عملیات تروریستی رو به افزایش است. آنارکیست ها در دهه آخر قرن نوزدهم و دهه یکم قرن بیستم شماری از سران کشورها و دولت ها ازجمله رئیس جمهور آمریکا، پادشاه ایتالیا و نخست وزیر فرانسه را ترور کردند. اندیشمندان پیش بینی کرده اند که اگر روند کنترل دولت ها به دست شماری معدود و مشخّص و اصحاب منافع که انحراف از دمکراسی اصیل است ادامه یابد توجه به آنارکیسم ازسر گرفته شود و ....

قاتل خواجه نظام الملک «ابو طاهر ارانی» جوانی دیلمی بود که در الموت به صف هواداران حسن صبّاح پیوسته بود و در آنجا مامور قتل خواجه شده بود. به نوشته پاره ای از مورخان، دشمنی حسن صباح با خواجه نظام الملک تنها به خاطر مخالفت خواجه با اسماعیلیه نبود؛ حسن از بسیاری از کارهای دیگر خواجه از جمله همکاری او با سلجوقیان راضی نبود. از نظر حسن صباح سلجوقیان اشغالگر و خارجی شمرده می شدند. مارکو پولو پیروان حسن صباح را که پیش از اعزام به ماموریت ترور، حشیش مصرف می کردند «حشّاشین» نوشته که این واژه به صورت «اسسینassassin» وارد لغت نامه ها شده است. حسن صبّاح که یک مبارز بود چون توان جنگ متعارف با ارتش سلجوقیان تُرک را نداشت که ایران و چند ناحیه دیگر در منطقه را تصرف کرده و در دست داشتند، متوسل به قتل مقامات این دولت شد تا تضعیف گردد و ازمیان برداشته شود.

۱۸۳۹ - آغاز نخستین جنگ تریاک

در این روز در سال ۱۸۳۹ میان انگلستان و چین جنگ آغاز شد که به جنگ اول تریاک معروف شده است.

انگلیسی ها مدتها بود که تریاک محصول هند را که زیر نظر خودشان تولید می شد به چین صادر می کردند و چینیان با مصرف این تریاک معتاد می شدند. چینیان ساکن بنادر محل تخلیه کشتی های انگلیسی که متوجه خطر خانمان برانداز اعتیاد به تریاک و توطئه انگلیسی ها شده بودند بپاخاستند و صندوقهای تریاک را به دریا ریختند که بهانه جنگ قرار گرفت.

 این جنگ که دو سال طول کشید به پیروزی انگلیسی ها به دلیل داشتن اسلحه برتر انجامید.

جنگ با حمله دو «فری گیت» انگلیسی به کشتی های چینی و غرق کردن بسیاری از آنها آغاز شد. شکست چین در این جنگ سبب شد که انگلیسی ها امتیازات ارضی و نفوذی متعدد در چین به دست آورند.

۱۸۴۱ - قتل عام انگلیسیها در افغانستان و آغاز دور اول جنگهای لندن با افغانها

شجاع الملک امیر دست نشانده انگلستان در کابل دوم نوامبر سال ۱۸۴۱ میلادی به دست اکبرخان از مخالفان سلطه انگلیسی ها کشته شد و افغانها که برضد نیروهای اشغالگر انگلیسی بپاخاسته بودند «الکساندر برنز» نماینده تام الاختیار انگلستان در کابل و ۱۶ انگلیسی دیگر (طبق برخی نوشته ها ۲۳ انگلیسی) را هم کشتند و هزار و پانصد نظامی انگلیسی را مجبور به عقب نشینی به سوی هند (از طریق گذرگاه خیبر) کردند و سپس هنگام عقب نشینی به آنان شبیخون زدند و قتل عام کردند و باردیگر دوست محمد خان را برکرسی امیری کابل نشانیدند.

امیر کابل در آن زمان بر شرق و جنوب شرقی افغانستان (عمدتا پشتون نشین) حکومت داشت. با این رویداد، دور اول جنگ های انگلستان با افغانها آغاز شد.

رویداد نوامبر ۱۸۴۱ سه دهه بعد تکرار شد و این قصه هنوز پایان نیافته و هربار به شکلی دیگر و به نوشته برخی از مفسران، تا مداخله از خارج از منطقه و کشورهایی با فرهنگ و منش دیگر باشد، ادامه خواهد یافت؛ نمونه اش انفجار انتحاری سی ام اکتبر ۲۰۰۸ وزارت فرهنگ و اطلاعات (خبررسانی) دولت افغانستان در قلب کابل با تلفات و ویرانی سنگین، انفجارها و حملات مسلحانه دیگر و ...

۱۳۴۸ - ملّی شدن اراضی اطراف پارک وی شهر تهران (بزرگراه چمران) در سال ۱۳۴۸

وزارت منابع طبیعی ایران دهم آبان ۱۳۴۸ اراضی اطراف پارک وی (بزرگراه چمران) واقع در نیمه غربی تهران را ملّی اعلام کرد و روزنامه ها خبر این اقدام را روز بعد (۱۱ آبان) در صفحات اول خود منتشر کردند.

برخی از روزنامه های صبح تهران نوشته بودند که مشخص کردن اراضی ملّی مجاور و داخل شهرها و روستاهای بزرگتر ادامه خواهد داشت تا تجاوزی به اموال عمومی (متعلق به ملت و در مالکیّت دولت که نماینده ملت است) صورت نگیرد که رسیدگی قضایی و احقاق حق معمولا فوری نیست. در زیر تیتر صفحه اول و خبر آن در صفحه چهارم روزنامه اطلاعات از این روزنامه کپی شده است:

۱۹۳۰ - هایله سلاسی امپراتور اتیوپی شد. وی که خودرا از نسل ملکه سبا (سبا = صبا مرکب از یمن، اریتره و اتیوپی) می دانست بعدا با کودتای کمونیستها برکنار و در ۱۹۷۵ درگذشت. او آخرین پادشاه کشور اتیوپی بود.

۱۹۶۴ - کودتای خانوادگی در کشور سعودی و برکنارکردن ملک سعود

دوم نوامبر سال ۱۹۶۴ ملک سعود (سعود ابن عبدالعزیز) دومین پادشاه کشور سعودی در یک کودتای خانوادگی از مقام خود برکنار و به خارج تبعید شد. وی پس از پدرش که موسس کشوری سعودی بود یازده سال بر این کشور پادشاهی کرده بود. قرار بود که پس از او برادرانش به ترتیب به پادشاهی برسند ولی شنیده شده بود که ملک سعود می خواهد یکی از پسران ۳۰ گانه خود را ولیعهد کند. خاندان سعودی پسران او را جوان و بدون تجربه می دانستند و با این اقدام پادشاه (برادر بزرگتر) موافقت نداشتند. هنگامی که ملک سعود شروع به توزیع مقامات دولتی میان پسران خود کرد، خاندان سعودی سه اتهام داخلی، مذهبی و بین العربی به او وارد ساختند و برکنارش ساختند. این سه اتهام عبارت بود از: اسراف بیت المال، شرب خمر و مشارکت در توطئه مقدماتی ترور جمال عبدالناصر که در جهان عرب محبوبیتی ویژه داشت. با این اتهامات، برکناری او مورد حمایت اتباع سعودی، روحانیون و جهان عرب قرار گرفت. پس از او، فیصل (فیصل ابن عبدالعزیز) برادر ناتنی اش پادشاه سعودی شد که بعدا او نیز به دست برادرزاده اش کشته شد.

ملک سعود پنج سال پس از برکناری و تبعید درگذشت. پس از برکنار شدن، عبدالناصر از وی دعوت کرده بود که در قاهره اقامت کند. با برکناری ملک سعود، دیگر هیچیک از پادشاهان بعدی سعودی درصدد ولیعهد کردن فرزند خود بر نیامد و برادران، یکی پس از دیگری پادشاه شدند و ....

۱۹۶۵ - خودسوزی آمریکاییان مخالف جنگ ویتنام

دوم نوامبر ۱۹۶۵ میلادی یک آمریکایی ۳۲ ساله به نام «نورمن موریسونNorman Morrison» که مخالف جنگ ویتنام بود و صدای اعتراضش موثر نمی افتاد در کنار ساختمان وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون - در حاشیه جنوبی شهر واشنگتن) و زیر ساختمان دفتر مکنامارا وزیر دفاع وقت آمریکا خودرا آتش زد و در میان شعله ها جان سپرد.

نورمن پدر سه کودک بود که هنگام آتش زدن خود دختر یک ساله اش را در بغل داشت که پس از کشیدن کبریت اورا پایین گذارد. دو روز بود که در این محل تظاهرات ضد جنگ برگزار می شد و آمریکاییان به بیهودگی جنگ ویتنام و بکار بردن بمب ناپالم (اآتشزا) در آن اعتراض می کردند.

موریسون یک کویکرمذهب (فرقه مسیحی معتقد به خلوص دین) متولد پنسیلوانیا و ساکن شهر بالتیمور ایالت مریلند بود. گفته شده است که موریسون دختر یک ساله اش «امیلی» را همراه برده بود تا به وی ظنین نشوند و بتواند خودرا به زیر دفتر مکنامارا برساند. وی با خود بک شیشه نفت هم به آنجا برده بود.

کار خودسوزی آمریکاییان معترض به ادامه جنگ ویتنام با مرگ نورمن موریسون پایان نیافت. نهم نوامبر (هفت روز بعد) یک آمریکایی ۲۷ ساله به نام «راجر لاپورت» که یک کاتولیک بود خودرا به نشانه مخالفت با ادامه جنگ ویتنام در مقر سازمان ملل (واقع در شهر نیویورک) آتش زد.

سوم دسامبر سال ۱۹۶۵ شورای کلیساهای آمریکا به ادامه جنگ ویتنام اعتراض کرد و این اعتراضها به صورتهای مختلف ادامه یافت ازجمله در ۲۱ نوامبر سال ۱۹۶۵ در شهر نیویورک چهار جوان که به پیوستن به ارتش احضار شده بود اوراق احضاریه را در ملاء عام سوزاندند و به تدریج مخالف و تظاهرات به محوطه دانشگاههای آمریکا کشانده شد و ....

خودسوزی با هدف جلب توجه جهانیان به مخالفت با جنگ ویتنام، ازسال ۱۹۶۳ و شهر سایگون آغاز شده بود. در آن سال یک روحانی بودایی در برابر چشم مردم و دوربین های فیلم و عکسبرداری خود را آتش زده و سوزانده بود.

انتهای پیام/