به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، آمار دقیق سگ‌های خانگی مشخص نیست اما سال گذشته پیام محبی رئیس جامعه دامپزشکان ایران گفت: براساس آمار سازمان دامپزشکی در سال گذشته چیزی بین ۶ الی ۸ میلیون حیوان خانگی از نوع سگ و گربه در کشور داریم و از هر ۱۰ ایرانی یک نفر حیوان خانگی دارد. درخصوص سگ‌های خانگی مهمترین چالش بحث نبود قانون جامعی است که حدود حضور سگ‌ها در محدوده شهری و وظایف صاحب آن‌ها را مشخص کند.
از جهتی علی رغم افزایش آمار سگ‌های خانگی هیچ برنامه جامعی درباره آگاهی رسانی به مردم درباره نحوه حضور در فضای شهری وجود ندارد. قوانینی هم در این باره وضع نشده که صاحب حیوان را وادار به رعایت حقوق دیگران کند.
بیشتر بخوانید
مرگ سالانه ۳۵ تا ۵۰ نفر بر اثر حمله سگ‌های ولگرد / کشتار راهکار مناسبی است؟
به دلیل وجود همین خلاها بعضا صاحبان حیوان خانگی نمی‌دانند که باید فضولات حیوان خانگی خود را از فضای عمومی جمع‌آوری کنند یا بدون قلاده حیوان را رها نکنند. از طرفی برخی اقدام به نگهداری نژادهای خطرناکی می‌کنند و به راحتی حیوان را وارد فضای شهری می‌کنند، بی‌آنکه بدانند حضور این نژاد از سگ می‌تواند ضمن ایجاد ترس باعث بروز خطراتی شود. کماینکه در اخبار شاهد حمله این سگ‌ها به شهروندان هم بودیم.
افزایش سگ‌های ولگرد
علاوه بر چالش‌های افزایش سگ‌های خانگی و نبود قانون جامع، افزایش سگ‌های ولگرد این روزها به معضلی تبدیل شده و در برخی محله‌های تهران حتی حرکت گله‌ای و پرتعداد آن‌ها مانع رفت و آمد شهروندان شده است.
عدد دقیقی از تعداد سگ در ایران و کل جهان موجود نیست. آمار ۲۰۰ میلیون سگ ولگرد در جهان از سوی سازمانی جهانی بهداشت نقل شده و سهم ایران نیز مجموعاً بیش از ۴ میلیون قلاده سگ خانگی و ولگرد عنوان شده است. یعنی تقریباً به ازای هر ۲۰ نفر در ایران یک سگ در کشور وجود دارد.
براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس سالانه ۳۵ تا ۵۰ نفر به ویژه کودکان بر اثر حمله سگ‌های ولگرد می‌میرند. آمار ارائه شده از سوی پزشکی قانونی هم نشان می‌دهد که در چهار ماهه اول سال ۱۴۰۱ چهار نفر تنها در تهران بر اثر حمله سگ جان باخته‌اند.
آمار بالای حیوان‌گزیدگی
مستندات اداره بیماری‌های مشترک حیوان و انسان وزارت بهداشت هم نشان می‌دهد که در سال ۱۴۰۱ میزان ۳۲۰ هزار و ۱۱ مورد حیوان گزیدگی ثبت شده است که ۸۱ درصد آن مربوط به سگ‌ها بوده است.
محمدرضا شیرزادی رئیس گروه مدیریت بیماری‌های قابل انتقال بین حیوان و انسان وزارت بهداشت گفت: سگ‌ها مهمترین عامل انتقال بیماری مرگبار هاری به انسان هستند. سالانه ۱۰ تا ۲۰ نفر در کشورمان بر اثر ابتلا به هاری، جان خود را از دست می‌دهند.
براساس آمار مرکز بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت در ۲ سال گذشته هزینه‌ای بالغ بر ۹ میلیون یورو جهت واردات واکسن ضدهاری انسانی به کشور صرف شده است.
سگ‌ها قدرت تولید مثل بالایی دارند و نبود نظارت و برنامه برای کنترل جمعیت آن‌ها منجر به افزایش صعودی آمار این حیوانات خواهد شد. یک جفت سگ نر و ماده درصورت تغذیه خوب توسط عامل انسانی، پس از یک سال به ۱۶ سگ تبدیل می‌شوند. هرسگ می‌تواند سالی ۸ زایمان داشته باشد و هر توله، پس از ۹ ماه آماده باروری است. یک جفت سگ نر و ماده طی ۶ سال به بیش از ۶۰ هزار سگ تبدیل خواهد شد!
سگ‌های ولگرد باعث انقراض گونه‌های طبیعی خواهند شد
ایران ۲۱ تا ۲۵ گونه در معرض انقراض دارد که توسط سگ‌های ولگرد تهدید می‌شوند. آهو، یوزپلنگ آسیایی و وشق اوراسیایی از جمله این موارد هستند. از جهتی سگ‌های ولگرد باعث شیوع ویروس‌های که شیر آفریقایی، گرگ اتیوپی و فُک خزری از جمله حیوانات آسیب دیده از این موضوع هستند.
علاوه بر این آمیزش سگ و گرگ باعث تولد گرگاس می‌شود که حیوانی وحشی بوده و احتمال حمله به دام و انسان افزایش پیدا می‌کند.
حضور سگ‌های ولگرد باعث فراری دادن پستانداران و پرندگان از آن زیست بوم خواهد شد.
عامل انتقال بیش از ۳۰۰ بیماری مشترک بین انسان و حیوان
سگ‌های ولگرد عامل انتقال بیش از ۳۰۰ بیماری مشترک بین انسان و حیوان هستند.
سلب آسایش مردم و ایجاد ناامکنی در فضای شهری از جمله آسیب‌های حضور سگ‌های ولگرد در سطح شهر است. از جهتی باقی ماندن فضولات این حیوانات در فضای شهری احتمال انتقال بیماری‌ها را افزایش داده و بهداشت عمومی را تهدید می‌کند.
از جهتی عبور این حیوانات از عرض جاده و اتوبان‌ها منجر به افزایش تصادفات خواهد شد.
نبود قانون جامع برای کنترل جمعیت سگ‌ها
یکی از چالش‌هایی که در موضوع رسیدگی به وضعیت سگ‌های ولگرد وجود دارد، بحث نبود قانون جامع است. نبود قانون زمینه برخوردهای سلیقه‌ای را فراهم می‌کند و تصمیمات مقطعی نه تنها جمعیت سگ‌ها را کنترل نکرده بلکه باعث آشفتگی نیز می‌شود؛ کماینکه در مواردی برخی با تصمیم به کشتار سگ‌ها یا اختصاص پناهگاه‌ها نامناسب نه تنها کمکی نکردند بلکه با حیوان آزاری مشکل را دوچندان کرده و افکار عمومی را هم آزرده کردند.
کوتاهی نهادها در آگاهی‌دهی به مردم
کوتاهی برخی نهادها هم در این زمینه دیده می‌شود چراکه بخشی از مشکل افزایش جمعیت حیوانات ولگرد اعم از سگ و گربه ناشی از ناآگاهی مردم و غذا دادن به این حیوانات است. صدا و سیما، وزارت بهداشت و آموزش و پرورش باید برنامه‌ای برای فرهنگ‌سازی در این خصوص داشته باشند تا در بلند مدت بتوان این معضل را حل کرد.
لزوم توجه به مدیریت پسماند
ایمان معماریان دامپزشک و کارشناس حیات وحش در گفت‌گو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز در خصوص دلایل افزایش سگ‌های ولگردگفت: غذا دادن به سگ‌های ولگرد باعث می‌شود که هم خودشان آسیب ببینند و هم به طبیعت آسیب برسانند. یکی از مهمترین و آسانترین راه مقابله با این مشکل مدیریت پسماند است؛ یعنی جلوگیری از دسترسی حیوانات به منابع غذایی انسانی که متاسفانه در ایران به درستی اجرا نمی‌شود. مدیریت غیراصولی پسماند و در دسترس بودن آن‌ها علاوه بر این که باعث آلودگی و پدیدار شدن حشرات، پستانداران ریز و موش‌ها می‌شود، می‌تواند باعث افزایش جمعیت گونه‌های اهلی رها شده مانند سگ‌ها و گربه‌ها نیز بشود.
وی افزود: برای جلوگیری از افزایش سگ‌های ولگرد مهمترین اقدام فرهنگ‌سازی است؛ اتفاقی که در طی این سال‌ها، نیفتاده است چون یا سعی شده این مشکل نادیده گرفته شود و یا رویکردهای غیر علمی داشته‌اند. اگر مردم بدانند که جایگاه سگ و گربه کجاست، آن وقت می‌توانند به کنترل جمعیت این حیوانات کمک کنند. جایگاه سگ و گربه کنار انسان است به عنوان حیوان خانگی یا حیوان کار آن وقت می‌توانند سودمند باشند در غیر این صورت هم مشکل ایجاد می‌کنند و هم مشکل برایشان ایجاد می‌شود. وقتی مردم این را بدانند می‌شود راه‌های مدیریت پسماند را به آن‌ها آموزش داد و هر شهروندی این را وظیفه خودش می‌داند که پسماندهایش را مدیریت کرده و از طرفی از غذا دادن به این حیوانات خودداری کند.
معماریان اظهار کرد: افزایش سگ‌های ولگرد آسیب‌های زیادی دارد که بخشی از این آسیب‌ها به خودشان باز می‌گردد چون اگر این حیوانات تحت نظارت، کنترل و مدیریت انسان نباشند، هم بیمار می‌شوند و هم به یکدیگر بیماری انتقال می‌دهند. تقریبا هیچ سگ و گربه ولگردی نیست که سالم و خوشحال در این شرایط زندگی کند. بخش دیگر این آسیب‌ها آسیب‌هایی است که به حیوانات حیات وحش چه شهری و چه خارج از شهر وارد می‌شود.
وی ادامه داد: سگ‌های ولگردی که در حومه شهر هستند، می‌توانند به طور مستقیم با شکار، انتقال بیماری، جفت شدن با گونه‌های مختلف مثل گرگ و شغال و یا خوردن شکار بقیه حیوانات به دیگر گونه‌های حیوانی نیز آسیب بزنند. از طرفی چون این حیوانات تحت نظارت دامپزشک قرار نمی‌گیرند؛ می‌توانند به انواع بیماری‌های انگلی مبتلا شوند و با انتقال این بیماری‌ها به انسان، برای انسان‌ها نیز مشکل‌ساز شوند.
به گزارش ایسکانیوز، بر این اساس اهمیت مدیریت پسماند بیش از پیش باید مورد توجه قرار گیرد و علاوه بر این مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی به بررسی راه‌های مقابله با معضل سگ‌های ولگرد پرداخته است، در این گزارش کنترل زاد و ولد با عقیم‌سازی به عنوان یکی از راه‌های موثر پیشنهاد داده شده است.
انتهای پیام /
نظر شما