سید قاسم زمانی عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز در خصوص همکاری‌های بین‌المللی اظهار کرد: همکاری‌های بین‌المللی از اصول بنیادی حقوق بین‌الملل محسوب می‌شوند. جامعه، حقوق و روابط بین‌المللی همه بر همکاری‌های بین‌المللی متکی هستند. همکاری بین‌المللی از همکاری بین دولت‌ها، قلمرویی فراتر دارد؛ چرا که همکاری بین سازمان‌های بین‌المللی، غیر رسمی و روابط بین تمام نقش‌آفرینان جامعه بین‌الملل را تحت پوشش قرار می‌دهد.
بیشتر بخوانید:
اسامی موسسات معتبر جذب دانشجوی بین‌الملل اعلام شد
امتناع برخی دولت‌ها از همکاری‌های بین‌المللی به دلیل مصلحت‌های سیاسی
وی افزود: این همکاری‌ها اصولا داوطلبانه و مبتنی بر منافع و مصالح ملی است. خیلی کم پیش می‌آید که این همکاری‌ها از پیش تعیین شده باشد؛ به همین دلیل اولین چالش همکاری‌ها این است که بسیاری از دولت‌ها به دلیل منافع ملی و مصلحت‌های سیاسی، از همکاری با برخی دولت‌ها امتناع می‌کنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی گفت: چالش دوم نابرابری بین کشورها است. قدرت‌های برتر که منافع خودشان را به منافع بین‌الملل اولویت قرار می‌دهند، همکاری بین‌المللی را دچار مشکل می‌کنند. به عنوان مثال آمریکا با سواستفاده از قدرت خود، در همکاری‌های بین‌المللی سعی می‌کند منافع ملی خود را به شدت مد نظر قرار دهد و خواسته‌هایش را به دیگران تحمیل کند. بنابراین علاوه بر برابری حقوقی، برابری مادی نیز در همکاری‌های بین‌المللی نقش مهمی دارد؛ چراکه باج‌خواهی و زیادی خواهی برخی دولت‌ها می‌تواند مسیر همکاری بین‌المللی را منحرف کرده یا ادامه آن را با مشکل مواجه کند.
وی افزود: تبادل دانش و تجربیات در سطح بین‌الملل می‌تواند نقش جبران‌سازی را در نابرابری‌ها ایفا کند. تقسیم جهان به کشورهای توسعه یافته، کشورهای در حال توسعه و کشورهای دارای پایین‌ترین درجه توسعه یافتگی، نابرابری مادی بین کشورها را به تصویر می‌کشد و می‌تواند در اثر تبادل دانش و تجربیات علمی تحت تاثیر قرار گیرد.
همکاری بین‌المللی دانشگاه‌ها به پیشرفت علم کمک می‌کند
زمانی در خصوص همکاری بین‌المللی دانشگاه‌ها اظهار کرد: همکاری بین‌المللی در دانشگاه‌ها می‌تواند بسیار مفید و موثر باشد؛ اما این همکاری‌ها به شرطی مفید هستند که یک سویه نبوده و متقابل باشند؛ یعنی هر دو طرف از این همکاری بهره ببرند. همکاری بین دانشگاهایی که می‌توانند در حوزه علمی به یکدیگر کمک کنند، به پیشرفت‌های علمی کمک خواهد کرد. تبادل دانشجویان و اساتید و به اشتراک گذاشتن منابع یکدیگر از مصادق همکاری‌های بین‌المللی دانشگاه‌ها هستند.
وی با تاکید بر موثر بودن روابط بین‌الملل بین دانشگاه‌ها اظهار کرد: این همکاری‌ها باید بدون نگرانی از تبادل فرهنگ انجام شوند؛ چرا که همکاری بین دانشگاه‌ها می‌تواند باعث تبادلات فرهنگی، زنده شدن فرهنگ و دانش‌ها شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی عنوان کرد: همکاری بین‌المللی در دانشگاه‌ها نیازمند روابط دوستانه بین دولت‌ها است. همکاری بین‌المللی بین دولت‌هایی که با یکدیگر رابطه غیر دوستانه و خصمانه‌ای دارند، غیرممکن است؛ حتی در صورت همکاری ممکن است اتهاماتی از جمله جاسوسی را به شهروندان کشور مقابل وارد کنند. بنابراین شرط اولیه همکاری، وجود رابطه سیاسی، دیپلماتیک و غیر خصمانه بین دولت‌ها است.
زمانی در خصوص نقش تحریم‌ها در همکاری‌های بین‌المللی دانشگاه‌ها اظهار کرد: تحریم‌ها نیز در همکاری‌های بین‌المللی دانشگاه‌ها نقش مهمی داشته‌اند. تحریم‌ها، به ویژه تحریم‌هایی که بر علیه کشورهای ما اعمال شده ، منجر شده بسیاری از دانشگاه‌های خارجی در برخی رشته‌ها مانند انرژی هسته‌ای، علوم پایه و فیزیک نظری دانشجویان ایرانی را پذیرش نکنند یا اگر در حال تحصیل هستند، از ادامه تحصیل آن‌ها ممانعت شود.
نقش دانشگاه در همکاری‌های بین‌المللی
وی در خصوص نقش دانشگاه در همکاری‌های بین‌المللی گفت: دانشگاه‌ها می‌توانند نقش کانال را در همکاری‌های بین‌الملل ایفا کنند؛ یعنی کانال همکاری را، با تفاهم‌نامه‌هایی که با دانشگاه‌های معتبر منعقد می‌کنند ایجاد کرده و یا با دعوت از دانشجویان و اساتید خارجی در راستای ایجاد این کانال بکوشند.. بنابراین دانشگاه می‌تواند تحت کنترل دولت، همکاری‌های بین‌الملل را ساماندهی کند تا به واسطه آن اساتید و دانشجویان بتوانند بهره علمی لازم را ببرند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی درباره نقش وزارت علوم در همکاری‌های بین‌المللی بیان کرد: وزارت علوم نیز تحت تحریم‌های بین‌المللی قرار گرفته است. تحریم‌های یک جانبه‌ای که بر علیه کشور ما اعمال شده است، تا حد زیادی وزارت علوم و دانشگاه‌ها به خصوص دانشگاه‌های فعال در حوزه تحقیقات هسته‌ای و فیزیک را تحت تاثیر قرار داده است.
وی در خصوص نقش تحریم‌ها عنوان کرد: برخی مجامع بین‌المللی که رویکردشان صرفا علمی نیست، نگران بازتاب‌های سیاسی نشر مقالات شهروندان ایرانی هستند. این مجامع در بسیاری از مواقع مقالات نویسندگان ایرانی را نه به دلیل ملاحظات علمی بلکه به دلیل ملاحظات سیاسی، به حاشیه می‌رانند و از چاپ و انتشار آنان جلوگیری می‌کنند.
انتهای پیام/
نظر شما