سعید سرفرازیان - به گزارش ایسکانیوز، سال ۱۳۹۸ به روزهای پایانی خود نزدیک و نزدیکتر شده است. سالی که برای فوتبال ایران سال چندان خوبی نبود هرچند اتفاقاتی شیرین اما خیلی کمرنگ اتفاق افتاد ولی تلخی و ناکامی برای فوتبال ایران چربش بیشتری داشت و بسیاری از اهدافی که در نظر مدیران و مسئولان ورزش کشور بود محقق نشد. میخواهیم به صورت اجمالی مروری بر رویدادهای مهم فوتبالی کشور داشته باشیم.
قهرمانی پرسپولیس در لیگ برتر
۲۶ اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۸ آخرین روزی بود که مسابقات لیگ برتر در فصل هجدهم برگزار شد و در پایان تیم پرسپولیس با هدایت برانکو ایوانکوویچ در قهرمانی لیگ برتر هتریک کرد. سپاهان با امیر قلعهنویی خیلی تلاش کرد تا مانع قهرمانی سرخپوشان پایتخت شود اما موفق نشد و با اختلاف تنها سه امتیاز به نایب قهرمانی لیگ بسنده کرد آبیپوشان هم با فرهاد مجیدی به مقام سومی لیگ برتر دست یافتند تا برای ششمین فصل متوالی دستشان از جام و قهرمانی در لیگ برتر کوتاه بماند.
وداع با مربیان خارجی سرخابی ها
استقلالیها در مشهد بازی بزرگ را به شهر خودرو واگذار کردند تا کور سوی امید برای قهرمانی از بین برود به همین دلیل مدیران استقلال شفر را از سرمربیگری تیم برکنار و فرهاد مجیدی جانشین مرد آلمانی شد هرچند در لیگ نوزدهم مجیدی هم جای خود را به استراماچونی ایتالیایی داد. یکی دیگر از اتفاقات غیر قابل باور رفتن برانکو ایوانکوویچ از پرسپولیس بود، مربیای که موفق شده بود برای پرسپولیس قهرمانی های متوالی و زیادی را به ارمغان بیاورد از جمع سرخپوشان پایتخت جدا شد و به فوتبال عربستان رفت. تا در جایی غیر ایران هم بخت خود را در مربیگری بیازماید، رفتن به فوتبال عربستان برای پروفسور خوب پیش نرفت و او خیلی زود از باشگاه الاهلی اخراج شد. برانکو حالا با تیم ملی فوتبال همان قرارداد امضا کرده است.
ماجرای جام حذفی، اوج شاهکار مدیران سازمان لیگ
چگونگی برگزاری دیدار نهایی جام حذفی در سال ۹۸ از اتفاقات نادر در دنیای فوتبال بود. معطلی سه ساعته برای برگزاری یک دیدار مهم فوتبال از شاهکارهای سازمان لیگ فوتبال ایران بود. سعید فتاحی مسئول برگزاری مسابقات لیگ و دوستانش که با بی توجهی و نادیدهگرفتن حق مسلم هواداران داماش گیلان تمامی ظرفیت ورزشگاه فولاد آرنا را به هواداران پرسپولیس اختصاص داده بودند با اعتراض مدیرعامل باشگاه داماش مجبور شدند هواداران پرسپولیس را که صندلی های گیلانی ها را اشغال کرده بودند به بیرون ورزشگاه هدایت کنند این موضوع بیشتر از سه ساعت طول کشید و در تمام این مدت بینندگان تلویزیونی مسابقه مجبور بودند به مطالب عجیب و غریب فرشاد پیوس گوش دهند.
هرچند وزارت ورزش در همان زمان دستور به اخراج حیدر بهاروند و سعید فتاحی داد اما بعدها این حکم نادیده گرفته شد و هر دو نفر به کار خود بازگشتند، حتی حیدر بهاروند اکنون به سرپرستی فدراسیون فوتبال رسیده و به امور اجرایی فوتبال ایران رسیدگی میکند.
طلوع فوتبال با ویلموتس بلژیکی
پایان کار کیروش در فوتبال ایران با خوشحالی مخالفانش همراه شد. همانهایی که وقتی کیروش از ایران رفت گفتند طلوع خواهیم کرد، روشنتر و درخشانتر، اما سه چهار ماه تمام در کشورهای مختلف آواره بودند تا یک مربی برای هدایت تیم ملی فوتبال ایران انتخاب کنند. هر روز یک اسم جدید از صندوق ذهن آنها بیرون میآمد تا اینکه سرانجام قرعه به نام مارک ویلموتس بلژیکی خورد. ویلموتس به ایران آمد و یک قرارداد سه ساله پر و پیمان با مهدی تاج به امضا رساند حضور ویلموتس با استقبال رسانهها به ویژه مخالفان کیروش همراه شد. آنان از ویلموتس به عنوان یک مربی حرفهای که انقلاب جدیدی در فوتبال ایران به وجود خواهد آورد حمایت و استقبال کردند.
استقلال و حضور یک جنتلمن ایتالیایی
لیگ هجدهم که تمام شد فرهاد مجیدی قول داد که اگر به عنوان سرمربی تیم معرفی شود با تمام وجود برای موفقیت استقلال تلاش خواهد کرد، اما مدیران باشگاه برای استقلال فکرهای جدیدی در سر داشتند خطیر به عنوان پیشرو در این زمینه استراماچونی را انتخاب کرد. یک انتخاب هوشمندانه و ناب که امیدواری زیادی برای هواداران استقلال ایجاد کرد.
استراماچونی که در کارنامهاش سابقهی هدایت اینترمیلان را داشت در خرداد ماه سال ۹۸ به ایران آمد و با فتحی در یک مراسم شیک و شکیل قرارداد همکاری امضاء کرد.
انتخاب گابریل کالدرون برای پرسپولیس
پرسپولیسیها وقتی از بازگشت برانکو ناامید شدند سراغ انتخاب مربیان خارجی دیگر رفتند. مربیای که برای هدایت سرخپوشان پایتخت انتخاب شد گابریل کالدرون آرژانتینی بود. کسی که سابقهی سرمربیگری در عربستان داشت و تا حدودی با فوتبال آسیا و ایران آشنایی داشت. تیرماه سال ۹۸ گابریل کالدرون به تهران آمد و با امضای قراردادی به عنوان سرمربی جدید تیم پرسپولیس انتخاب شد. البته گابریل کالدرون هم به مانند استراماچونی که در استقلال ماندگار نشد او هم در نیم فصل دوم لیگ برتر از در پرسپولیس جدا شد.
آغاز ویلموتس با امیدواری بسیار
ویلموتس با برد برابر سوریه و تساوی با کره جنوبی در دو مسابقه دوستانه کارش را در تیم ملی شروع کرد. اولین بازی رسمی ایران با مارک ویلموتس بلژیکی برابر هنگ کنگ از سری مسابقات انتخابی جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ بود، هنگ کنگ رقیب سرسختی نبود و با سه گل مغلوب ایران شد. هفته دوم مسابقات با بازی ایران و کامبوج در تهران ادامه پیدا کرد. چهارده گل از شاگردان ویلموتس باعث شد که خیلیها باور کنند واقعاً ویلموتس در حال تغییر و رنسانس است. خوشحالی از سر تا پای هواداران فوتبال ایران میبارید اما هنوز کسانی هم بودند که معتقد بودند نباید زود به ویلموتس اطمینان کرد او هنوز در آزمونهای سخت وارد نشده و هنگ کنگ و کامبوج رقبایی نیستند میزان توانایی تیم ویلموتس را مشخص کنند.
حضور بانوان در ورزشگاه، تحولی عظیم در فوتبال ایران
دیدار ایران با کامبوج با یک شگفتانه بزرگ همراه شد. فدراسیون فوتبال ایران به واسطهی هشدار و تذکر جدی فیفا اجازه داد که هواداران دختر و خانم تیم ملی فوتبال با خریداری بلیط و بدون گزینش از پیش تعیین شده به ورزشگاه آزادی بیایند و جدال ایران با کامبوج را به نظاره بنشینند. اتفاقی که برای اولین بار پس از پیروزی انقلاب اسلامی رخ داده بود و زنان و دختران ایرانی با شادی تمام در این رویداد ملی شرکت کردند با هر گل ایران غریو شادی دختران و زنان ایرانی فضای ورزشگاه بزرگ آزادی را در بر میگرفت. این اتفاق بعد از اتفاق ناگواری که برای دختر آبی به وقوع پیوسته بود با استقبال اهالی فوتبال و جوامع مختلف اجتماعی سیاسی روبرو شد. هرچند امیدواری به حضور زنان و دختران در رقابتهای لیگ و مسابقات داخلی بیشتر شد اما حضور بانوان تاکنون فقط به آن یکبار محدود شده است. مگر اینکه در آینده اتفاقات دیگری رقم بخورد.
ویلموتس به زمین سفت خورد
مارک ویلموتس که در باد پیروزی بر کامبوج و هنگ کنگ خوابیده بود از عقب افتادن پرداخت دستمزدش در آستانهی بازی با بحرین ناراحت شد اما به روی خود نیاورد و در پاسخ سوال خبرنگاری در این زمینه گفت این مسائل در دنیای مربیگری یک امر طبیعی و عادی است و مطمئناً با درک طرفین قرارداد سوءتفاهمات از بین میرود.
تیم به منامه رفت و با یک گل مغلوب بحرین شد. ظاهراً زنگ خطر برای تیم ملی با مربیگری ویلموتس به صدا درآمده بود، اما مارک ویلموتس این نتیجه را به اتفاقات فوتبال ربط داد و ما را به آینده امیدوار کرد ولی مشخص شد که ویلموتس آن مربیای نیست که فوتبال ایران به آن نیاز دارد. ویلموتس با اتفاقاتی که پیش آمده بود در انجام وظایفش جدی نبود و به نوعی به دنبال بهانهای برای رفتن از ایران بود.
پس از بازی با بحرین و در آستانهی رقابت با عراق مهمترین رقیب ایران در دور اول مسابقات انتخابی جام جهانی یک درخواست عجیب از سوی سرمربی تیم ملی مدیران فدراسیون فوتبال را شوکه کرد، ویلموتس خواستار فسخ قراردادش با فوتبال ایران شد و با اکراه به ایران بازگشت اما این ناز و ادا کار خودش را کرد، تمرینات تیم ملی به درستی برگزار نشد و پیامد آن شکست از عراقی شد که همیشه برای فوتبال ایران یک رقیب سرسخت و جدی بوده است. شکست از سبزپوشان عراقی ایران را به ردهی سوم جدول ردهبندی گروه خود سقوط داد و امید به صعود به مرحلهی دوم مسابقات انتخابی جام به پایینترین حد رسید، ویلموتس با تیم به تهران برنگشت تا نشان دهد او تصمیم خود را برای فسخ قرارداد و جدا شدن از فوتبال ایران را گرفته این موضوع مقدمات برکناری و اخراج او از تیم ملی فوتبال ایران مهیا کرد و مارک ویلموتس بلژیکی که با امید فراوان به ایران آمده بود تا پایان رقابتهای جام جهانی ۲۰۲۲ با ایران بماند زودتر از موعد مقرر از ایران رفت. حالا او از ایران به فیفا شکایت کرده و خواستار دریافت غرامت است، اگر این شکایت به سرانجام برسد پول هنگفتی روی دست فدراسیون فوتبال ایران میگذارد. ویلموتس برای اینکه نشان دهد در گرفتن حق و حقوقش از ایران تا چه اندازه جدی است گفته پس از خارج شدن از ایران به چهار پیشنهاد مربیگری در تیمهای ملی و باشگاهی جواب رد داده است.
دربی پایتخت با کالدرون و استراماچو
۳۱ شهریور ماه در قالب هفتهی چهارم لیگ برتر فوتبال ایران در فصل نوزدهم تیمهای استقلال و پرسپولیس به مصاف هم رفتند که در پایان شاگردان کالدرون با تک گل بازیکن جوان خود مهدی عبدی آبیپوشان را با شکست روبرو کردند. این بازی جذابیتهای بصری زیادی نداشت و دو تیم با احتیاط زیادی گام در آن گذاشته بودند. البته استقلال میتوانست بازی را به تساوی بکشاند و حداقل در این بازی مهم و حساس بازنده نباشد، اما علی کریمی با بی دقتی ضربه پنالتی را از دست داد و فرصت خوب برای تساوی بازی از دست رفت. این دومین پنالتی پیاپی بود که استقلالیها در دربی ها از دست داده بودند در دربی سال پیش هم فرشید اسماعیلی پنالتی خود را از دست داده بود. دربی نودم سرخابی ها اولین و آخرین دربیای بود که کالدرون و استراماچونی در آن به عنوان سرمربی تیم های خود حضور داشتند چون در دربی برگشت دیگر خبری از این دو مربی خارجی نبود.
آغاز تحول با استراماچونی، پایان رویای شیرین
استقلال آرامآرام با تاکتیکهای متعددی که استراماچونی در نظر گرفته بود خو گرفت و به تیمی مقتدر در فوتبال ایران تبدیل شد. بازیهای درخشان و گلزنی مهاجمان تیز چنگش باعث شد که شکست دادن آبیپوشان به یک رویای دستنیافتنی برای رقبا تبدیل شود. مهدی قایدی و شیخ دیاباته ذوج ویرانگر خط حملهی استقلال به هیچ تیمی رحم نمیکردند و سایر بازیکنان هم با این دو به هارمونی لازم رسیده بودند، اما استقلال جدا از رقبای اصلی که در مستطیل سبز با آنان درگیر است رقبایی سرسخت و جدی هم در بیرون از زمین دارد آنان بار دیگر با دیدن قدرتنمایی استقلال دست به کار شدند و مقدمات کوچ استراماچونی از ایران و استقلال را فراهم کردند تیمی که پس از سه سال توانسته بود به صدر جدول ردهبندی لیگ برتر برود در شرایط سختی قرار گرفت، اذیت کردن استراماچونی در پرداخت دستمزدش منجر به خروج او از ایران شد، استراماچونی از راه دور تیم را هدایت میکرد اما این کافی نبود و در سه بازی که آبیپوشان بدون استراماچونی سرمربی توانمند خود به میدان رفتند پنج امتیاز از دست رفت و صدر جدول با رتبه پنجمی جدول جابجا شد.
بازگشت فرهاد مجیدی به استقلال
فرهاد مجیدی که در تیم امید نتوانست با حمید استیلی کار کند با پیشنهاد سرمربیگری استقلال روبرو شد. پس از آن که مجیدی از نیامدن استراماچونی به ایران مطمئن شد به پیشنهاد مدیران باشگاه پاسخ مثبت داد و به عنوان سرمربی جدید تیم استقلال انتخاب شد. فرهاد مجیدی با یک مربی اسپانیایی و مجید نامجو مطلق توانستند تا اندازهی زیادی ادامه دهندهی راه استراماچونی باشند اما مصدومیت و دوری بازیکنان کلیدی از ترکیب استقلال کار را برای رقابت با پرسپولیس سخت کرده است. هرچند در حال حاضر فوتبال ایران به علت شیوع بیماری کرونا تعطیل است اما شاید پس از ادامهی مسابقات استقلال با حضور بازیکنان مصدومش که بهبود یافتهاند و یک بازی عقب افتاده بتواند معادلات قهرمانی را تغییر دهد.
بازگشت یحیی گلمحمدی به پرسپولیس
یحیی گلمحمدی در شهر خودرو دوران خوبی را سپری میکرد که رفتن و قطع همکاری گابریل کالدرون از پرسپولیس مدیران باشگاه پرسپولیس را تشویق کرد که یحیی گلمحمدی را به تهران بیاورند. مالک و مدیر شهر خودرو با این انتقال مخالف بودند اما گویا فشار وزارت ورزش و صنعت و معدن و نامه نوشتن وزیران این دو وزارتخانه به حمیداوی مالک متمول شهر خودرو کار خودش را کرد و رضایت نامهی حضور گلمحمدی در پرسپولیس امضا شد، هواداران مشهدی از این اتفاق به شدت دلخور شدند اما کاری از دستشان برنمیآید و ناچارا به این موضوع تن در دادند. از آن زمان تا به امروز که گلمحمدی شهر خودرو را ترک کرده این تیم مشهدی بازی های زیادی را واگذار کرده و در لیگ قهرمانان آسیا هم سه باخت پیاپی نصیبش شده است.
تاج از سر فوتبال ایران افتاد
مهدی تاج رئیس فدراسیون فوتبال ایران در شرایط سختی قرار گرفته بود. از یک سو ماجرای قرارداد ویلموتس و از سوی دیگر مشکلات داخلی فدراسیون و نوع عملکرد او در رأس مهمترین فدراسیون ورزشی کشور دست به دست هم داد تا درد قلب و مشکلات جسمانی مهدی تاج او را روانه بیمارستان کند. در بیمارستان پزشکان معالج به او گفتند بهتر است به فعالیتهای سخت در فدراسیون فوتبال پایان دهد و او با تقدیم استعفایش به هئیت رئیسه فدراسیون فوتبال از فوتبال ایران رفت، اما تاج با انبوهی از شبهات و سوالات روبرو است و هنوز پاسخ قانع کنندهای برای آنها به رسانهها و اهالی فوتبال نداده است. ایشان در آخرین اظهار نظر ها که به گواه برخی از سواحل آلیکانته اسپانیا بیان شده قول داده به زودی در مورد همهی مسائل فوتبال و به ویژه قرارداد عجیب و غریب ویلموتس روشنگری کند!!
استعفای فتاحی، سرپرستی بهاروند در فدراسیون فوتبال
دو اتفاق عجیب دیگر در فوتبال ایران باعث شد تا هواداران و اهالی فوتبال انگشت حیرت به دهان بمانند. استعفای سعید فتاحی از ریاست کمیتهی برگزاری مسابقات لیگ و انتخاب شدن حیدر بهاروند به عنوان سرپرستی ریاست فدراسیون فوتبال ایران از آن دست اتفاقات بودند. این دو که قرار بود از شب برگزاری مسابقهی فینال جام حذفی دیگر در فوتبال نباشند حالا با دو مسیر متفاوت روبرو شدهاند، فتاحی خود خواسته از فوتبال میرود و حیدر بهاروند ترفیع گرفت این موضوع تنها در فوتبال ایران قابل درک است. چون تاج پس از استعفای فتاحی او را به عنوان مشاور عالی خود انتخاب و خواستار استفاده از تجربیات ارزشمندش برای اعتلای فوتبال ایران شد.
اشتباهات فروان داوری در لیگ های فوتبال
متاسفانه اشتباهات داوری همچنان در فوتبال ایران باعث بروز مشکلات زیادی شده است. این موضوع تنها به مسابقات لیگ برتر منوط نشده و در لیگهای پایینتر هم به وفور دیده میشود. یکی از مشکلات بزرگ در داوری ها سلیقهای عمل کردن داوران در صحنه های مشابه است و همین موضوع به اختلاف و جنجال آفرینی تبدیل شده است. یکی دیگر از اشتباهات تاثیرگذار کمیتهی داوران فدراسیون فوتبال عدم دقت در چینش داوران برای مسابقات مختلف است. بارها مشاهده شده که کمیتهی داوران و دپارتمان داوری با انتخابات جنجال برانگیز تیمها را حساس و زمینه ساز بروز اتفاقات ناگوار در لیگ میشوند. داوران ایران قشر شریفی هستند اما نبود ساز و کار مناسب سبب شده به آنان تهمت و توهین های زیادی صورت گیرد و مسبب اصلی هم فدراسیون فوتبال و مقررات ناکارآمد است. هرچند برخی از داوران به نحوهی پرداخت به داوری روز و مدرن فوتبال توجه چندانی ندارند.
انتخاب اسکوچیچ به عنوان سرمربی تیم ملی
پس از کش و قوسهای فراوان و وعده دادن به اهالی فوتبال برای انتخاب یک مربی داخلی در رأس کادر فنی تیم ملی از سوی فدراسیون فوتبال، دراگان اسکوچیچ کروات به عنوان سرمربی جدید تیم ملی فوتبال ایران انتخاب شد. این موضوع هم مانند سایر موضوعات که جواب قانع کنندهای برای آن وجود ندارد به بایگانی فدراسیون فوتبال منتقل شده است.
چرا از انتخاب مربی داخلی به دراگان اسکوچیچ رسیدیم؟ چرا قلعهنویی و دایی انتخاب نشدند؟ چرا کیروش رفت اگر قرار به انتخاب اسکوچیچ و ویلموتس بود؟
کرونا و تعطیلی فوتبال در جهان
در روزهای پایانی سال ۱۳۹۸ جهان درگیر موضوع شیوع بیماری کرونا شده است. این بیماری از چین آغاز و حالا بسیاری از کشورها را درگیر کرده است. به همین دلیل با فراگیری این ویروس و جلوگیری از شیوع بیشتر آن مسابقات ورزشی در جهان به حالت تعلیق و تعطیلی درآمد تا ورزشکاران و هواداران در امان باشند. سازمان لیگ فوتبال ایران خیلی مقاومت کرد تا مسابقات لیگ را بدون حضور تماشاگران برگزار کند اما بالاخره تسلیم خواستهی فیفا شد و فعلا تا پایان فروردین سال ۱۳۹۹ مسابقات لیگ برتر و سایر رقابتها فوتبالی در کشور تعطیل است. البته اگر این مشکل به این زودیها حل و فصل نشود تعیین سرنوشت لیگ های داخلی برای فدراسیون فوتبال به یک موضوع چالشی و معضل جدی تبدیل خواهد شد.
استعفا در سرخابی ها، فرار از مسئولیت پذیری
در روزهایی که فوتبال ایران در تعطیلات کرونایی به سر میبرد مدیران باشگاههای استقلال و پرسپولیس از ادامه حضور در این دو باشگاه استعفا دادند تا شرایط مدیریتی این دو تیم سخت و سختتر شود. البته شرایط در استقلال به مراتب سختتر است چون عملا تنها یک نفر عضو هیئت مدیره باشگاه وجود دارد و آن هم اسماعیل خلیل زاده است. علی فتحاللهزاده با امید فراوان به استقلال برگشت تا بتواند یک بار دیگر به این تیم در کارهای مدیریتی کمک کند اما حجم بالای مشکلات او را از ادامهی راه باز داشت هرچند گویا بیماری هم او را حسابی در تنگنا قرار داده است. نگون بختی و سردرگمی استقلال و پرسپولیس تمام نشدنی است، استقلال در پنج سال اخیر با مشکلات عدیده ای دست و پنجه نرم کرده، مدیران زیادی آمدند و با شکست و با به جای گذاشتن مشکلات مالی بیشتری رفتند در پرسپولیس هم اوضاع چندان مناسب نیست. بدهی های زیادی در حال حاضر بر گردهی استقلال و پرسپولیس سنگینی میکند و چه بسا همین موضوع به یک فاجعهی بزرگ برای این دو باشگاه پرهوادار تبدیل شود. بدهی دویست میلیاردی آبیپوشان و یک بدهی فوق تصور از پرسپولیس موضوعی نیست که بشود به راحتی آن را مدیریت کرد. وزیر ورزش هم تنها کاری که انجام داده وعده دادن به روزهای آینده و تغییرات تکراری و ملالآور اعضای هیئت مدیره است. خصوصی سازی سرخابی ها هم وعدهای برای سرخرمن است که هیچگاه به مرحلهی عمل نخواهد رسید. چون در ایران معمولاً راهی برای رستگاری فوتبال و سرخابیها وجود ندارد.