به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، انقلاب و جنگ دو رخدادی هستند که تاثیر مستقیم بر جمعیت دارند و پشت سر گذاشتن دوران انقلاب و طولانی شدن جنگ ایران و عراق و نیاز به نیروی جوان و کارآمد، باعث شد تا موضوع تشویق به ازدیاد جمعیت مورد توجه دولتها قرار گیرد. در این دوره سیاستهای تشویقی و تبلیغاتی مختلفی از جمله اعطای وام و زمین مورد توجه قرار گرفت و در نتیجه در یک دوره نسبتاً کوتاه، رشد جمعیت کشور به حدود چهار درصد رسید.
این رشد سریع و جوان شدن جمعیت، هشدارهای کارشناسان را در خصوص معضلات اقتصادی و اجتماعی در آینده به دنبال داشت. پس از آن در اوایل دهه ۷۰ ورق برگشت و سیاستها به سمت تشویق به داشتن فرزند کمتر رفت. شعار «فرزند کمتر زندگی بهتر» از همان دوران سر زبانها افتاد.
اعمال سیاستهای یک باره بدون توجه به عواقب آنها در دراز مدت منجر به این شد که امروز در سال ۱۴۰۰ با موضوع حرکت جمعیت به سمت پیری و هشدار کارشناسان نسبت به عواقب این اتفاق روبه رو شویم.
وزیر بهداشت: مشکلات و مسائل مالی را نباید برای بچهدار شدن بهانه کنیم
بهرام عیناللهی؛ وزیر بهداشت درخصوص این موضوع بیان کرد: یکی از مشکلات اصلی مردم بحث جمعیت بوده که آینده کشور را مورد تهدید قرار میدهد. متأسفانه در سالهای قبل برخی از بهورزها و مراکز بهداشتی تفکر نادرست فرزند کمتر، زندگی بهتر را ایجاد کردند و ما میخواهیم که ضمن اصلاح این باور، شاهد افزایش میزان فرزندآوری باشیم و مشکلات و مسائل مالی را نباید برای بچهدار شدن بهانه کنیم.
وزیر بهداشت درحالی مراکز بهداشتی و بهورزها را در تبلیغ شعار فرزند کمتر مقصر میداند که سیدعلیرضا مرندی وزیر بهداشت دولتهای میرحسین موسوی و هاشمی رفسنجانی که یکی از اصلیترین متولیان سیاست و قانون کنترل جمعیت در دهه هفتاد است در گفتوگویی عنوان میکند: زمانی که این موضوع را در دولت طرح کردم افراد مخالف بسیار نادر بودند. وقتی طرح گفته شد، افراد بسیاری بر اهمیت کار صحه گذاشتند. امکان دارد الان افرادی اظهار مخالفت کنند اما در آن زمان مخالف اجرای طرح کنترل جمعیت نبودند. آیتالله موسوی اردبیلی که در نماز جمعه بیان میکردند باید نسل را زیاد کرد، وقتی دلایل اجرای سیاستهای کنترلی را شنیدند قانع شدند نباید در خطبهها بر افزایش نسل تاکید کنند.
سیاستهای صفر و صدی
در نهایت نتیجه سیاستهای صفر و صدی به نگرانی این روزها از پیر شدن جمعیت انجامید. حمیدرضا اینانلو، مدیرکل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو در بخشنامهای خطاب به معاونان غذا و دارو دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور در راستای اجرای ماده ۵۱ " قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت "اعلام کرد: هرگونه توزیع رایگان یا یارانهای اقلام مرتبط با پیشگیری از بارداری، کار گذاشتن اقلام پیشگیری و تشویق به استفاده از آنها در شبکه بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاههای علوم پزشکی ممنوع است. هرگونه ارائه داروهای جلوگیری از بارداری در داروخانههای سراسر کشور و شبکه بهداشت و کار گذاشتن اقلام پیشگیری باید با تجویز پزشک باشد.
اما سوال اینجاست که آیا طبق گفته وزیر بهداشت دلایل مالی صرفا یک بهانه است و با ممنوعیت ارائه رایگان اقلام پیشگیری مشکل حل میشود؟ آیا این تصمیم مشابه سیاستهای صفر و صدی گذشته نیست و چند سال بعد کشور را دچار مشکلات دیگر نمیکند؟
بیماریهای آمیزشی درمان نشده اولین دلیل ناباروری در دنیا
یکی از پزشکان فعال در حوزه بیماریهای مقاربتی که تمایلی به آوردن نامش در این گزارش را نداشت از عواقب این تصمیم به خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز گفت: اولین دلیل ناباروری در دنیا بیماریهای آمیزشی درمان نشده است مثلا همین سوزاک ساده که به گفته متخصصان عفونی آمار بالایی هم دارد به راحتی درمان میشوند اما به دلیل اینکه آگاهی مردم نسبت به بیماریهای آمیزشی کم است دیر مراجعه میکنند یا اصلا مراجعه نمیکنند و یک عفونت ساده به عفونتی مقاوم به درمان تبدیل میشود و یکی از عواقب آن ناباروری است.
او ادامه داد: مسئولان با ممنوعیت ارائه اقلام پیشگیری از بارداری تصمیم به افزایش بارداری دارند و در مقابل آموزشی هم به مردم نمیدهند پس طبیعتا در مناطق محروم شاهد افزایش آمار بیماریهای آمیزشی خواهیم بود و با بالا رفتن آمار این بیماریها میزان ناباروری هم افزایش پیدا میکند.
جای خالی آموزش
این پزشک عنوان کرد: از طرفی یکی از دلایل رایج طلاق این روزها افزایش اچ پی وی (زگیل تناسلی) است و در اثر ابتلای یکی از زوجین اختلافات به وجود میآید و به طلاق منجر میشود. با اینکه اقلام پیشگیری از بارداری نمیتوانند صد در صد از ابتلا به اچ پی وی جلوگیری کنند اما نقش مهمی دارد. پس ممنوعیت ارائه رایگان بدون آموزش میتواند آمار مبتلایان به اچ پی وی را افزایش دهد.
او تاکید کرد: از جهتی به نظر من آمار ازدواج و فرزندآوری به واسطه ارائه اقلام پیشگیری از بارداری کاهش پیدا نکرده بلکه اگر سن ازدواج افزایش یافته، روابط پیچیدهتر شده و طلاق بیشتر شده است، دلیل آن تورم لجام گسیخته و نا امیدی است که در جامعه وجود دارد. براساس آمار ما جزو افسردهترین کشورهای دنیا هستیم و اعتیاد هم آمار بالایی دارد و همه اینها ثبات زندگی زناشویی را متزلزل میکند. به نظر من با ممنوعیت ارائه اقلام پیشگیری از بارداری تنها راه به بیراهه رفتهایم و باعث ایجاد مشکلاتی میشویم که باید ده سال دیگر مجددا دنبال راه حل برای جبران آنها باشیم.
راهکار مقابله با پیری چیست؟
پروفسور داریوش فرهود؛ پدر علم ژنتیک ایران هم در گفتوگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز گفت: رشد بهداشت و کاهش مرگ و میر و در مقابل کاهش زادآوری هم عاملی برای حرکت جمعیت به سمت پیری شده است. ما در اوایل انقلاب زادآوری بسیار بالایی داشتیم تا جایی که به فکر افتادیم که جلوی آن را بگیریم و شعار فرزند کمتر زندگی بهتر رایج شد.
او افزود: اما راهکار مقابله با پیری چیست؟ یک پدر و مادر زمانی که میخواهند فرزندی داشتند ابتدا از خود میپرسند که آیا من در این کشور ماندنی هستم یا نه؟ من در این کشور شغل خواهم داشت یا نه ؟ پس در درجه اول به امنیت شغلی، اجتماعی و اقتصادی خود و شفافیت سیاسی فکر میکند. فرد از خود میپرسد که آیا من ثبات خواهم داشت؟ آیا کشور ثبات اقتصادی خواهد داشت؟
ژنهای خوب ما از کشور میروند
فرهود عنوان کرد: آیا همه کسانی که از کشور میروند دغدغه مالی دارند؟ اینطور نیست بلکه کسانی که وضعیت مالی خوبی هم دارند میروند زیرا فکر میکنند که باید در جایی سرمایهگذاری کنند که امنیت داشته باشد. جوانان زبده و ژنهای خوب ما از کشور میروند. مغزهای متفکر ما از ایران میروند و با چه چیزی میتوان آنها را جایگزین کرد؟ شما درختهای گردوهایی که ثمر دادهاند را میبرید و بعد میخواهید درخت جدید بکارید؟
پدر علم ژنتیک ایران عنوان کرد: متاسفانه در نوشتن طرحهای این چنینی با متخصصان امر مشورت نمیکنند. طرحی به این بزرگی باید با مشورت جمعیتشناسان، جامعهشناسان، روانشناسان، متخصصان ژنتیک و متخصصان آمار نوشته شود. اصلا فرض را بر این بگذاریم که مشورت با من تاثیری ندارد و من علمی فکر میکنم و طرح کاربردی است اما چرا سری به انجمنهای کودکان عقب مانده ذهنی، معلولان، نابینایان و غیره نمیزنند؟ چرا با اداره بهزیستی مشورت نمیکنند؟ چرا با آموزش و پرورش استثنایی مشورت نمیکنند؟ حداقل از فرهنگستان علوم پزشکی سوال کنند اما نکته اینجاست که با هیچ کدام از این مراکز مشورت نشده است.
چرا با متخصصان مشورت نشد؟
او اضافه کرد: من از ۴۵ سال پیش کارشناس سازمان بهداشت جهانی بودم و در ابتدا من تنها نماینده کشورهای مسلمان بودم و بعد افراد دیگری هم اضافه شدند و کسانی مثل من تجربه بسیاری در این راه داریم اما در نوشتن طرح هیچ سوالی پرسیده نمیشود. من به عنوان سازمان جهانی بهداشت برای کشورهای اطراف دپارتمان ژنتیک درست کردم و در خود ایران ۵۰ سال پیش گروه ژنتیک انسانی وجود نداشت و ما باعث ایجاد آن شدیم اما هیچ کس با من برای طرح جوانی جمعیت مشورت نکرد.
به گزارش ایسکانیوز، تصمیمات یکباره و بدون مشورت با کارشناسان خبره در این حوزه و بررسی نکردن موضوع از جوانب مختلف منجر به این میشود که دلیل مهمی مانند رفاه و مشکلات مالی نادیده انگاشته شده و سیاستها به جای تشویقی بودن تنبیهی و محدود کننده باشند. نتیجه این برخوردها مقاومت مردم در برابر اجرای تصمیمات است و نتیجه مطلوب هم حاصل نمیشود. مسئولان امر باید از تجربه سالهای گذشته استفاده کرده و با کار کرشناسی شده و برنامه ریزی اصولی و در نظر گرفتن عواقب تصمیمات در دراز مدت در راستای افزایش جمعیت قدم بردارند.
انتهای پیام /
نظر شما