به گزارش گروه فرهنگ و هنر ایسکانیوز، انتشارات راه‌یار از سری انتشارات جوان است که باتوجه به سابقه فعالیت خود توانسته نظر مخاطبان زیادی به خود جلب کند. این انتشارات در سال ۱۴۰۰ تفریظ رهبری را برای یکی از کتاب‌هایش دریافت کرد. به سراغ «مهدی ابوالقاسمی» مدیر انتشارات راه‌یار رفتیم و درباره فعالیت های این انتشارات به گفت‌وگو نشستیم.
ایسکانیوز: برای نمایشگاه کتاب سی و ششم چه مقدار کتاب به نمایشگاه بردید و چه مقدار از کتاب‌هایتان جدید بود؟
ابوالقاسمی: مجموعه‌ی انتشارات راه‌یار از نمایشگاه سال گذشته تا نمایشگاه امسال حدود چهل عنوان جدید اضافه کرده است که در رده‌های مختلف کار شده‌اند. از کتاب‌های حوزه زنان چند نمونه داریم، ۲ یا ۳ عنوان کتاب‌های مرتبط با حوزه‌ی کودک و نوجوان در نمایشگاه موجود بود. عمده‌ی این چهل عنوان، کتاب‌هایی هستند که مرتبط با فضای تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی‌اند و به شهرهای مختلفی مربوط می‌شوند. برای مثال کتاب «خیابان تا صبح بیدار بود» یک اثر تاریخی با موضوع زنان است که روایت زنان حاضر در ماجرای تسخیر لانه جاسوسی را بیان می‌کند. نوع پرداخت و زاویه دید این اثر، نسبت به سایر مستندها و کتاب‌هایی که درباره‌ی این موضوع کار شده، متفاوت است. اغلب آثار گذشته، به مردان حاضر در این واقعه پرداخته‌اند، اما «خیابان تا صبح بیدار بود» یک روایت کاملا زنانه است از دانشجویان و فعالان سال ۵۸ است که در ماجرای تسخیر لانه جاسوسی حضور داشتند.
برخی کتاب‌ها ماهیت کاملا غیر تهرانی دارند، از جمله یک کتاب برجسته که ما در مرداد یا شهریور ۱۴۰۳ وارد فضای نشر کردیم، کتابی به نام «چراغ‌دار» که درباره‌ی ماجرای تروریستی شاه‌چراغ، در حرم شاه‌چراغ شیراز است. این کتاب فوق‌العاده جذاب و خواندنی است و کسانی که بخواهند ابعاد ماجرا را بخوانند یا قصد دارند اثری دراماتیک درباره‌ی این حادثه‌ی تروریستی خلق کنند، به نظر من این کتاب نمونه کاملی است زیرا اطلاعات خوب با جزئیات جذابی در اختیارشان قرار می‌دهد.
کتاب دیگر که مرتبط با یکی از شهرهای دیگر است، «عبای گچی» نام دارد که مربوط به یکی از مبلغین حوزه‌ی دانش‌آموزی در یکی از شهرستان‌های شهر تبریز است. این کتاب جزو تازه‌های نشر ما محسوب می‌شود و در بهمن‌ماه سال گذشته وارد فضای نشر شده است. کتاب «مثبت پنجاه و هفت» نیز یک اثر زنانه است که تجربیات مادران و مربیان را درباره‌ی تربیت فرزندان‌شان طبق ارزش‌هایی که از نظر خودشان الگو و قابل قبول‌اند، روایت می‌کند. در ایام نمایشگاه، حدود شش عنوان جدید رونمایی شد.
دو عنوان مرتبط با موضوع شهادت آقای رئیسی بود. یکی از آن‌ها «رئیس‌جمهور بودن» نام دارد که چهارده روایت از فعالان فرهنگی سراسر کشور را شامل می‌شود؛ این افراد، هر یک مواجهه‌ی خود را با شهید رئیسی روایت کرده‌اند. این کتاب در ایام نمایشگاه رونمایی شد.
کتاب دیگری مجموعه شعر است با موضوع شهدای خدمت، که در رأس آنان رئیس‌جمهور شهید، آقای رئیسی قرار دارد. این مجموعه شعر با عنوان «در آب و آتش» گردآوری شده و شامل آثار خانم‌های علاقه‌مند به حوزه شعر و شاعران سرشناس کشور؛ از جمله آقایان مهدی جهاندار، میلاد عرفان‌پور و احتمالاً علیرضا قزوه است.
یک کتاب کودک نیز به نمایشگاه امسال راه یافت که «هزار آفرین دانشمند» نام دارد. این کتاب ترکیبی از داستان و رنگ‌آمیزی است و موضوع آن برگرفته از موفقیت‌های کشور در یکی از حوزه‌های پزشکی است. دو مجموعه شعر دیگر داریم؛ یکی «آرمان روح‌الله» که شامل اشعاری ناظر به موضوع ماجرای تروریستی شاه‌چراغ و همچنین اتفاقات مربوط به موضوع «زن، زندگی، آزادی» در سال ۱۴۰۱ است. شاعران مختلف درباره‌ی این موضوعات سروده‌اند و مجموعه‌ی آن‌ها جمع آوری شده شده است.
کتاب شعری دیگر، درباره‌ی شهید الداغی، جوان سبزواری‌ای است که در همان ایام ۱۴۰۱ به شهادت رسید. این مجموعه با فراخوانی از سراسر کشور گردآوری شده است. کتاب دیگری نیز درباره‌ی شهر سبزوار داریم که «عطر اسپند و گلاب» نام دارد. نویسنده‌ی آن، آقای محمدحکم‌آبادی، یکی از نویسندگان خوب مجموعه ما که پیش‌تر با کتاب «عملیات احیا»جوایز معتبری از جمله جایزه‌ی «جلال آل احمد» را کسب کرده بود. «عطر اسپند و گلاب» نیز تازه وارد نمایشگاه شده و موضوع آن، یکی از شخصیت‌های روحانی و مردمی شهرستان سبزوار است که در قالب روایت داستانی عرضه شده است.
ایسکانیوز: شما در زمینه‌ی کتاب‌های کتاب‌های انگلیسی و عربی نیز فعالیت دارید. مخاطبان این کتاب‌ها، چه کشورهایی هستند؟
ابوالقاسمی: آثاری که به زبان‌های دیگر ترجمه شده‌اند، عمدتاً ابتدا به‌صورت نسخه‌ی فارسی منتشر شده‌اند و سپس در تعامل با ناشران کشورهای مختلف، این ناشران ابراز تمایل کرده‌اند که آن‌ها را به زبان مقصد ترجمه کنند. ترجمه‌هایی از کشور لبنان و عراق داریم. همچنین، یکی دو اثر به زبان اردو ترجمه شده‌اند، مانند کتاب «حوض خون» که نوشته خانم میرعالی است. این کتاب تقریظ رهبر انقلاب را دریافت کرده و موضوع آن درباره‌ی زنان فعال در دوران دفاع مقدس است که در فضایی کاملاً زنانه، لباس‌های رزمندگان را شستشو می‌دادند و در صورت ایراد، اصلاح می‌کردند. که لباس‌ها را مجدداً بتوانند به رزمنده‌ها برگردانند. کتاب ایشان به زبان اردو و همچنین به زبان عربی ترجمه شده است. مراجعه از سمت ناشرها بوده و تعاملاتی که بین مجموعه ما و ناشرین کشورهای مختلف صورت گرفت.
ایسکانیوز: شما سال‌های پیش هم در نمایشگاه حضور داشتید و نمایشگاه چه تغییری نسبت به سال‌های قبل کرده و آیا پیشرفتی داشته است؟
ابوالقاسمی: مجموعه انتشارات ما از سال ۹۷ مشغول فعالیت بوده و از همان سال اولی که امکان حضور داشتیم، در این نمایشگاه حاضر شدیم. فکر می‌کنم اکنون دوره ششمی است که در نمایشگاه حضور داریم. مثل همه دوره‌ها فراز و نشیب‌هایی وجود داشته است. جاهایی پیشرفت کردیم و جاهایی عقب‌نشینی داشتیم. از جمله حوزه‌ای که به نظرم در این یکی دو سال پیشرفت خوبی کرده، حوزه فروش مجازی است که هم مورد استقبال ناشرین قرار گرفته و هم مورد استقبال مخاطبان بوده است زیرا به هر حال با هزینه‌های حمل‌ونقل و خود کتاب، ممکن است بسیاری از علاقه‌مندان به کتاب نتوانند به صورت مستقیم به نمایشگاه مراجعه کنند. یک امکان خوبی فراهم شده که با یک جستجوی دقیق و تفصیلی، مخاطب بتواند به کتاب مورد نظرش دست یابد، حتی با قیمت‌های پایین‌تر. فضای مجازی کمک خوبی کرده که رقابت به معنای واقعی شکل بگیرد؛ یعنی مخاطب و کسی که می‌خواهد کتاب را تهیه کند، این امکان را داشته باشد که نسخه‌های قدیمی‌تر را با هزینه کمتر تهیه کند به‌جای اینکه چاپ جدیدی را بخرد که قیمت بالاتری دارد و هزینه کاغذش گران‌تر است، می‌تواند نسخه‌های قدیمی را با قیمت مناسب‌تر تهیه کند و نیازهای فرهنگی خود را تأمین کند.
یکی از تفاوت‌های امسال که به نظرم صدای بسّیاری از ناشرین را درآورده، بحث فضایی است که به ناشرین اختصاص داده شده است. این موضوع به نظرم نیاز به تجدیدنظر جدی برای سال‌های آینده دارد؛ زیرا فضای ناشرین نسبت به آنچه در نمایشگاه قبلی داشتیم، محدودتر شده است. این امر بر ویترینی که ناشر می‌تواند به مخاطب عرضه کند تأثیرگذار خواهد بود. مراجعه‌کننده‌ای که مستقیماً به نمایشگاه می‌آید، اگر فضای گسترده‌تری در اختیار داشته باشد و ما بتوانیم فضای مناسب‌تری برای مکث و استراحت فراهم کنیم، قطعاً فضای فرهنگی ایجاد شده قابل استفاده‌تر خواهد شد.
ایسکانیوز: استقبال از نمایشگاه به چه صورت بوده است؟ آیا نسبت به سال‌های گذشته بهتر بوده یا افت داشته است؟
ابوالقاسمی: من برآورد دقیقی ندارم، ولی دوستانی که آمار و اعداد و ارقام در اختیار دارند، باید اعلام کنند. با این‌حال، برآورد اولیه من این است که استقبال حضوری نسبت به سال گذشته کمی کمتر شده است. البته، این را باید در کنار استقبالی که در فضای مجازی وجود دارد در نظر گرفت و این دو را با هم جمع‌بندی کرد. عوامل اقتصادی نیز قطعاً تأثیرگذار هستند.
ما از سال ۱۴۰۳ تا اکنون که در نمایشگاه شرکت کرده‌ایم، شاید ۲ یا ۳ مرحله افزایش قیمت در کاغذ داشته‌ایم، یک یا دو مرحله افزایش قیمت در اقلام مصرفی چاپ داشته‌ایم. همه این موارد در تصمیم مخاطب تأثیرگذار است؛ اینکه آیا با خیال راحت خرید کند یا ترجیح بدهد که اولویت‌های اقتصادی و روزمره خود را تأمین کند و در صورتی که شرایط فراهم بود، کتاب را تهیه کند. بنابراین، ممکن است نتیجه این عوامل استقبال کمتر باشد. همان‌طور که عرض کردم، آمار دقیق را ندارم، ولی براورد من این است که استقبال، کمی کمتر از سال گذشته بوده است.
ایسکانیوز: قبل از نمایشگاه افزایش قیمت داشتید؟
ابوالقاسمی: طبعاً بله،همان‌طور که عرض کردم، قیمت کاغذ از سال ۱۴۰۳ حداقل سه مرحله تغییر کرده است. خدمات چاپ نیز در بهمن‌ماه افزایش قیمت داشت و برخی مجموعه‌هایی که مرکب خارجی استفاده می‌کردند، امسال نیز در ابتدای سال افزایش قیمت مجدد داشتند. همه این عوامل موجب شده است که قیمت تمام‌شده کتاب افزایش یابد.
ایسکانیوز: در واقع، نظر شما این است که اگرچه استقبال حضوری از نمایشگاه کمی کاهش یافته، ولی استقبال از فضای مجازی می‌تواند با استقبال حضوری رقابت کند؟
ابوالقاسمی: قطعاً همین‌طوراست. به نظرم در بلندمدت حضور مخاطبان در نمایشگاه مجازی پررنگ‌تر خواهد شد نسبت به حضور در فضای فیزیکی نمایشگاه. هرچه به سال‌های آینده برویم، این اتفاق بیشتر رخ خواهد داد؛ زیرا فضای مجازی امکانات جذابی برای مخاطب فراهم می‌کند. مخاطب می‌تواند از تخفیف‌های ویژه استفاده کند، ارسال محصول نیز با شیوه راحت‌تری انجام می‌شود. همچنین هزینه‌هایی که در اقتصاد تحت عنوان هزینه‌های مبادلاتی محسوب می‌شود، در این روش کاهش می‌یابد یا مخاطب هزینه چشمگیری در این زمینه نخواهد داشت. بنابراین، طی سال‌های آینده استقبال بیشتری از فضای مجازی خواهد شد.
خبرنگار: صبا هراتی
انتهای پیام/
نظر شما