این برنامه، از شنبه تا چهارشنبه با موضوعات مختلفی در زمینه سینما، تئاتر، هنرهای تجسمی، انیمیشن، جلوه های بصری و بازی کامپیوتری روی آنتن شبکه آموزش می رود و هر شب به یکی از هنرها اختصاص دارد و پنج شنبه ها و جمعه ها، خلاصه ای از برنامه های طول هفته پخش می شود. برنامه سفید هرشب از ساعت 12 نیمه شب تا دقایقی پس از یک بامداد پخش می شود.برای گرفتن گزارش پشت صحنه این برنامه، ساعت 11 شب به ایستگاه تلویزیونی الوند رفتیم و در طول یک ساعت مانده به شروع ضبط، با عوامل برنامه گفت و گو کردیم.
استودیوی 25 شبکه تلویزیونی الوند، محل ضبط برنامه سفید است. برنامه ای که با تهیه کنندگی سعید بشیری و داود آجرلو، کارگردانی محسن عیوقی و اجرای شهرام زرگر ساخته و پخش می شود. اتاق فرمان استودیو، با مانیتورهای فراوان، درست شبیه اتاق فرماندهی عملیات هاست. پشت هر مانیتور یکی از عوامل ساخت برنامه نشسته اند. عذرا مرادی(منشی صحنه)، حسن صادقی فر(صدا بردار) و مهدی نوروزی(گرافیست) پشت تلویزیون هایی نشسته اند که داخل استودیوی ضبط را نشان می دهد. سعید بشیری و محسن عیوقی هم ضمن رصد اوضاع داخل استودیو از مانیتور خودشان، گوشه چشمی هم به مانیتورهای دیگر دارند و در این بین، سعید بشیری همواره در حال تردد بین استودیوی 25 و خارج از استودیوست و در فواصل وله های میان برنامه ای، وارد محل استودیو می شود و هماهنگی های لازم را انجام می دهد.استودیوی که شهرام زرگر به عنوان مجری حضور دارد و مهران کاشانی، کارشناس برنامه با بهنام بهزادی مهمان سفید، گفت و گو می کند.
ارسطو، مک گی و جان تروبی
تنها دوبار زندگی می کنیم، فیلم تحسین شده بهنام بهزادی است که در جشنواره سال 86 اکران شد و نگار جواهریان برای بازی در این فیلم سیمرغ بهترین بازیگر زن را گرفت. ضرورت داستان در سینما موضوع برنامه بود. بهزادی داستان را همه آن چیزی عنوان کرد در طول یک روز می شنویم و موهبتی به مخاطب می دهد که زندگی از او دریغ کرده است و خواننده را وارد یک زیست با پتانسیل مجهول می کند. وی در پاسخ به این سوال که آیا داستان در فیلم و سینما الگوی مشخصی دارد، از چند الگو در این زمینه سخن گفت که یکی همان الگوی سه پرده ای ارسطوست که در بوطیقایش آمده و رابرت مک گی کتابش را در این زمینه نوشته است. کتاب داستان: ساختار، سبک و اصول فیلمنامه نویسی که محمد گذر آبادی آن را ترجمه کرده است. دیگری جان تروبی است که با کتاب آناتومی داستان با همان مترجم در ایران شناخته شده است و کسی است که الگوی سه پرده ای ارسطو را کنار می گذارد.
بهنام بهزادی با تشریح دیدگاه های منتقدان مختلف سعی دارد بحث را به سرانجامی برساند اما زمان محدود برنامه، بحث را تا حدودی نیمه کاره می گذارد. از بخش های دلنشین برنامه، پخش بخش هایی از فیلم های خاطره انگیز سینمای ایران است؛ ناخدا و خورشید ناصر تقوایی، خانه دوست کجاست عباس کیا رستمی، لیلا داریوش مهرجویی و شب های روشن فرزاد موتمن. برنامه دارد به دقایق پایانی اش می رسد که مهران کاشانی، سفید را به استاد بزرگ سینمای ایران ناصر تقوایی تقدیم می کند. برنامه تمام می شو.د و سعید بشیری، تهیه کننده و محسن عیوقی کارگردان، داخل استودیوی ضبط می شوند و با بهنام بهزادی، مهران کاشانی و شهرام زرگر گپ می زنند و خداحافظی می کنند.
عوامل اجرایی برنامه سفید
برای بینندگان برنامه های تلویزیونی و سینمایی اعم از فیلم و سریال و مستند و برنامه های گفت و گو محور، این ساخته ها در قالب عواملی که به چشم می آیند خلاصه می شود؛ یعنی نقش اول ها و نهایتا کارگردان و تهیه کنندگان کار و عوامل دیگری که هر کدام گوشه ای از کار را گرفته اند، چندان به چشم نمی آیند و نهایتا نامی از آنها، در تیتراژهای زودگذر می آید و به سرعت می گذرد. در حالی که هر کدام از آنها، دقیقا سهم بزرگی در ساخته شدن یک کار تلویزیونی یا سینمایی را دارند.
عواملی مانند مدیر تولید، صدابردار، چهره پرداز(گریمور)، دستیار نور و ... اگر نقشی به پررنگی تهیه کننده و کارگردان نداشته باشند، سهمشان در پیشبرد یک برنامه، کمتر از آنها نیست و از مجموع همکاری این عوامل است که برنامه ای روی آنتن شبکه ها یا پرده نقره ای سینما می رود و دیده می شود. با این عوامل پشت صحنه برنامه، گفت و گوی صمیمانه ای در پشت صحنه سفید انجام دادیم.
رابط مدیر تولید شبکه ام
ناصر آقامحمدی، رابط تولید برنامه است. آقا محمدی از قدیمی ها و موسفید کرده های این عرصه است که سی سال تجربه در عرصه های مختلف دارد و حضورش هر تهیه کننده ای را خاطر جمع می کند. آقا محمدی که در برنامه سفید، رابط مدیر شبکه آموزش با تهیه کننده ها و برنامه های پخش زنده هاست، اولین کارش را با فیلم های سینمایی میلاد و گال ابوالفضل جلیلی شروع کرد.وی درباره شرح وظایف خود گفت: با هماهنگی مدیر شبکه آموزشآقای مهدی صادقی، عوامل تولید، گرافیست، نورپرداز و ...چینش می شوند که بحث هماهنگی حضور این عوامل، مسائل فنی، نظارت بر تولید و عوامل و مسائل فنی و تجهیزاتی با من است.
من قبلا خودم مدیر تولید خیلی از برنامه ها بوده ام و در طول این سال ها، به خاطر تجربه ای که به دست آورده ام، شناخت خوبی از کارایی و تخصص عوامل، مهارت ها و حساسیت هایشان و مواردی از این دست دارم و طبق این شناخت، افراد را به مدیر تولید شبکه و مدیر هماهنگی پیشنهاد می دهم. خلاصه کلام این که سخت افزار کارها با ما و نرم افزار با تهیه کننده و کارگردان است. وقتی ما در کارهایمان بتوانیم خوب عمل کنیم، قطعا خیال تهیه کننده و کارگردان راحت می شود تا در فضایی آرام، در زمینه محتوای برنامه کار خود را پیش ببرند و دغدغه های فنی و هماهنگی ها را نداشته باشند.
ناصر آقا محمدی سال ها در برنامه کودک و نوجوان و تئاترهای تلویزیونی، در زمینه کار تخصصی خود حضور داشته و در کارنامه حرفه ای خود برنامه هایی چون ماجرای رونالدو و مادرش(به کارگردانی مرحوم حسین پناهی)، عزیز گلاب خانم، پخش دعای ندبه، صبح به خیر ایران، حرف حساب و برنامه های ریاست جمهوری را دارد.
کار با بشیری، آجرلو و عیوقی تجربه ارزشمندی است
محسن یگانه مدیر تولید برنامه سفید است. جوان فعالی که مشابهت اسمی اش با خواننده شناخته شده پاپ، برای همه جالب است اما هیچگونه شباهت ظاهری ای با هم نام خواننده خود ندارد. یگانه که در طول ضبط برنامه، در اتاق فرمان و کنار سعید بشیری و محسن عیوقی حضور دارد، هماهنگی آفیش ها مثل حضور عواملی میهمان در برنامه، پخش به موقع آیتم های برنامه و ... را از وظایف خود می داند.
وی درباره ویژگی های برنامه هایی مثل سفید که هم زنده است و هم مخاطب خاص دارد گفت: چنین برنامه هایی تیم بسیار حرفه ای را می طلبد که خوشبختانه ما در این برنامه آن را داریم.حضور آقای بشیری در این کار، یکی از نقاط قوت این برنامه است. من با ایشان در برنامه های دیگر مثل دو قدم مانده به صبح، رهیافت و هنرخانه همکاری داشته ام و از ایشان بسیار آموخته ام. نظم مثال زدنی سعید بشیری و شناخت خوبی که از مخاطب دارد، باعث می شود کارهایی که در آنها حضور دارد خیلی خوب دیده شود که این برای کارنامه کاری بقیه عوامل هم خوب است. جا دارد از کارگردانی آقای محسن عیوقی هم یاد کنم که حرفه ای این کار هستند و با آقای بشیری و داود آجرلو، تیم خوبی را تشکیل داده اند.
برای اجراهای زنده متعادل سازی می کنم
مرتضی طاهران پور، گریمور برنامه سفید، تعریف خوب و جالبی از کار خود دارد: کار چهره پرداز، متعادل سازی برای اجراهای زنده است.این کار، کاری تخصصی است و در برنامه های مختلفی چهره پردازی کرده ام. تقریبا در بیشتر برنامه های شبکه آموزش بودم و با شبکه دوم هم کار کردم. زنده باد زندگی، برنامه فیتیلیه ای ها، عصر خانواده، دکتر سلام، صبحی دیگر و .. بخشی از این برنامه هاست. در فیلم های سینمایی سرعت محمد حسین لطیفی و کلید ازدواج داود موثقی هم کار کرده ام. درباره برنامه سفید هم معتقدم که کار قشنگ و سنگینی است و خودم هم به عنوان مخاطب، به آن نگاه می کنم.
در تمام شبکه ها کار کرده ام
اشکان شاه زیدی، دستیار نور جوان برنامه سفید است که در زمینه آهنگسازی و خوانندگی هم مهارت دارد. وی درباره کار خود گفت: قبل از نورپردازی، زاویه های مختلف را می چینم و تثبیت می کنم. بعد نورپرداز می آید و کار را رتوش می کند.
شاه زیدی درباره سابقه کار خود اظهار داشت:تقریبا تمام شبکه ها کار کردم اما بیشتر کارم، با شبکه آموزش بوده است. رادیو 7 و باز باران از برنامه هایی بوده که می توانم به آنها اشاره کنم. من برای اولین بار است که با آقای بشیری کار می کنم اما این تجربه را خیلی ارزشمند می دانم زیرا چیزهای زیادی از کار کردن با ایشان یاد می گیرم.
تکمله
برنامه سفید هرشب از 12 شب تا یک و ده دقیقه صبح روی شبکه آموزش است. شهرام زرگر، مجری خوب برنامه که قرار است به زودی نمایشنامه ای با ترجمه مشترک شهرام زرگر و رامین ناصر نصیر از او منتشر شود، 45 دقیقه قبل از ضبط به استودیو تلویزیونی الوند می آید و دیرتر از همه می رود.
سعید بشیری هم همین طور. با سعید بشیری هنگام خروج از الوند همراه شدم و از او پرسیدم: جای ادبیات در برنامه خالی نیست؟ بشیری با همان حوصله همیشگی جواب داد: جای خلی از چیزها خالی است. ادبیات، معماری و خیلی چیزهای دیگر اما رفته رفته بهتر خواهیم شد....حوالی ساعت دو نیم صبح است که با هم از در شبکه تلویزیونی لوند خارج می شویم و سعید بشیری و مهران کاشانی با بهنام بهزادی دور می شوند در حالی که هنوز دارند درباره برنامه ای که پخش شد، صحبت می کنند.
گزارش: مهرداد نصرتی
