احمدرضا طاهری در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، با اشاره به سند همکاری 25 ساله ایران و چین، سفر رئیس جمهور  کشورمان به روسیه و روند مذاکرات هسته‌ای اظهار کرد: همزمانی این موضوعات برای شرق، غرب و آمریکا پیام‌های قاطعانه از سوی ایران دارد.

وی درباره پیام این سند برای غرب و آمریکا بیان کرد: این سند، ایران را بیش از پیش به سمت شرق سوق داده و قدرت ایران را در آسیای شرقی بیشتر کرده است. البته باید دید نتیجه مذاکرات برجام چه خواهد شد و مشکلات پرونده هسته‌ای حل می‌شود یا خیر.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی همکاری ایران با شرق را شکستی برای آمریکا و غرب دانست و گفت: این قرارداد همچنین حاکی از آن است که آمریکا و غرب با تمام دستگاه دیپلماسی و ادعاهایی که در این باره داشته‌اند، نتوانسته‌اند توجه ایران را به سوی خود جلب کنند و این یکی از ضعف‌های بزرگ برای آنها محسوب می‌شود. 

وی افزاش قدرت، حضور و نفوذ چین در خاورمیانه را محصول این سند همکاری برشمارد و تشرح کرد: برای چین، این قرارداد یک امتیاز خوب محسوب می‌شود. به تعبیری، این قرارداد نوعی رقابت سیاسی بین غرب و شرق بر سر ایران است که در این رقابت چینی‌ها موفق‌تر از غربی‌ها عمل کرده‌اند.

رقابت غرب و شرق برای همکاری با ایران

طاهری مطرح کرد: جایگاهی که ایران از نظر نظامی و استراتژیک به ویژه در خاورمیانه دارد، موجب شده است که شرق و غرب بر سر ایجاد یا گسترش روابط با ایران به شدت رقابت کنند.

این کارشناس مسائل بین‌الملل با تاکید بر اینکه در حال حاضر رقابت تجاری غرب و شرق به اوج خود رسیده است، گفت: هنر دیپلماسی ایران هم این است که از رقابت‌های ابرقدرت‌ها از یک طرف چین با روسیه یا این دو کشور با آمریکا نهایت استفاده را ببرد.

وی با بیان اینکه نشست‌های پی‌درپی برجام نشان می‌دهد که قدرت‌های بزرگ نمی‌توانند نظرات و خواسته‌های خود را به راحتی به ایران تحمیل کنند، گفت: این موضوع مهمترین پیام برای شرق و غرب است که تاکید دارد ایران در خاورمیانه تبدیل به قدرت شده است و می‌تواند علیرغم تمامی اهرم‌هایی که غرب برای به زانو درآوردن ایران از جمله تحریم‌های همه جانبه داشته و با اعتماد بنفس با ابرقدرتی رقیب آمریکا مانند چین در سطح وسیعی معامله کنند.

طاهری با اشاره به اینکه طرفداران این سند معتقدند که در شرایطی که ایران تحت فشار تحریم‌های آمریکا و غرب قرار دارد، همکاری با شرق کاملا منطقی بوده است، گفت: گسترش روابط ایران با چین که دومین قدرت اقتصادی دنیا به‌شمار می‌رود، باعث می‌شود که آمریکا و غرب در مذاکرات با ایران از اهرم فشار کافی برخوردار نباشند.

وی با تاکید بر اینکه در روابط بین‌الملل، کشورها باید اهرم فشار داشته باشند، گفت: ایران برای کسب اهرم فشار بیشتر در مقابل آمریکا و اروپا، به طرف چین و روسیه رفته است. این نوع موضع گیری‌ها در سیاست بین‌الملل امری طبیعی است.

بی‌اعتمادی به شرق، علت مخالفت همکاری با شرق

این مدرس دانشگاه در پاسخ به این پرسش که چرا برخی از جریانات سیاسی داخل کشور مخالف افزایش روابط ایران با چین یا روسیه هستند، گفت: بسیاری از منتقدان به ابعاد پنهان این قرارداد اشاره می‌کنند و به همین دلیل با آن مخالف هستند. برخی دیگر نیز اعتقاد دارند که ایران در این سند همکاری به شدت به چین وابسته می‌شود و این نوع وابستگی را به نفع ایران نیست.

وی بی اعتمادی به چین و روسیه را از علل دیگر مخالفت برخی از سیاستمداران داخلی با این سند همکاری می‌داند و می‌گوید: مخالفان ارتباط ایران با این دو کشور، بطور کلی شرق را قابل اعتماد نمی‌دانند. به این معنا که معتقدند زمانی که نیاز باشد شرقی‌ها، ایران را قربانی منافع ملی و بین‌المللی خود می‌کنند. مخالفان همچنین بر این باورند که به خاطر نبود اعتماد بین ایران و غرب، کشورمان گزینه دیگر یا بهتری جزء آسیای شرق ندارد و بنابراین این نوع قراردادها بیشتر از آنکه به نفع ایران باشند به نفع کشورهای شرقی خواهد بود.

طاهری با اشاره به قدرت رسانه‌ای غرب یادآور شد: قدرت رسانه‌ای در جهان به رهبری آمریکا آنقدر پر نفوذ و گسترده است که ناخوداگاه افکار عمومی اکثر مردم جهان را به خود جلب کرده و از این طریق می‌تواند افکار و اهداف خود را به سایر ملت‌ها یا کشورها القا کند. به عنوان مثال اگر همین سند با آمریکا یا هر یک از کشورهای اروپایی منعقد می‌شد، به‌ندرت  ممکن بود اعتراضی از سوی برخی جریانات به آن انجام شود. 

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی در پایان درباره اینکه چرا مفاد سند همکاری ایران و چین محرمانه باقی مانده و رسانه‌ای نشده است، خاطرنشان کرد: این سوال و ابهام را باید سیاستمدارانی که در این باره فعالیت دارند، پاسخ دهند؛  اما سه فرضیه را می توان مطرح کرد. اول اینکه احتمالا مفاد یا برخی از جزئیات آن هنوز کامل نیست. دوم اینکه بنابر مصلحت‌های سیاسی و روابطی که این دو کشور با غرب دارند یا وجود برخی از تهدیدهای داخلی و خارجی، به تشخیص سیاستمداران فعلا بخشی از مفاد آن محرمانه باقی مانده است. سوم اینکه، محرمانه ماندن این قرارداد ممکن است به خواست چین باشد. طبیعتا چین ملاحظات منافع خود را در سطح جهان و خاورمیانه در نظر گرفته است.

انتهای پیام/