به گزارش گروه علم و فناوری باشگاه خبرنگاران دانشجویی(ایسکانیوز)؛ قطر از فردا میزبانی‌اش را از جام جهانی فوتبال آغاز می‌کند؛ رویدادی که تب تندش با فناوری‌ها اوج می‌گیرد. این فناوری‌ها نه تنها به مقامات قطر کمک می‌کنند تا تمام امور فوتبال را در دست داشته باشند، بلکه تماشاگران را ایمن نگه می‌دارند و باعث می‌شوند طرفداران پروپاقرص فوتبال صرف نظر از اینکه کجای دنیا هستند، مسابقات را دنبال کنند.

در این گزارش قصد داریم فناوری‌هایی را که در این رویداد به کار گرفته شده‌اند، معرفی کنیم:

مرکز فناوری مبتنی بر هوش مصنوعی

قطر با انتظار بیش از ۱/۲ میلیون هوادار جام جهانی، یک مرکز فناوری راه‌اندازی کرده است تا از طریق هوش مصنوعی تماشاگران را زیر نظر بگیرد، افزایش جمعیت را پیش‌بینی و دمای درون ورزشگاه‌ها را کنترل کند.

بیش از 100 تکنسین به صورت شبانه‌روزی در مرکز فرماندهی و کنترل Aspire کار می‌کنند و قرار است تصاویری را که از طریق 200 هزار واحد یکپارچه از 22 هزار دوربین امنیتی در هر هشت استادیوم جام جهانی پخش می‌شوند را نظارت کنند. از طریق این مرکز مبتنی بر هوش مصنوعی همچنین می‌توانند تهویه مطبوع را در فضای استادیوم‌ها حفظ کنند.

علاوه براین، فناوری تشخیص چهره به مسئولان این امکان را می‌دهد که روی صورت تک تک ۸۰ هزار نفری که در ورزشگاه لوسیل میزبان ۱۰ مسابقه از جمله فینال خواهند بود، زوم کنند. از این رو، کارشناسانی از امنیت سایبری گرفته تا مبارزه با تروریسم و ​​حمل و نقل به همراه مقامات قطری و فیفا در این مرکز مستقر خواهند شد.

همه هواداران داخلی و بین‌المللی که در مسابقات جام جهانی شرکت می‌کنند باید کارت Hayaa را پر کنند که یک برنامه شناسایی دیجیتال مخصوص دولت قطر است و از طرفداران می‌خواهد عکس چهره خود را آپلود و پاسپورت خود را اسکن کنند.

استفاده از هوش مصنوعی برای کنترل شبکه‌های اجتماعی

فیفا و فیف‌پرو، اتحادیه بین‌المللی بازیکنان حرفه‌ای فوتبال، سرویسی را برای شناسایی محتوای تفرقه‌افکنی در رسانه‌های اجتماعی در طول این مسابقات جهانی راه‌اندازی کرده است. این سرویس پست‌هایی را در پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی که به حساب‌های تیم شرکت‌کننده مسابقات، بازیکنان، مربیان و داوران ارسال می‌شوند، رصد می‌کند.

این سرویس نظارتی برای شناسایی عبارات و سخنان تفرقه‌افکن در رسانه‌های اجتماعی در زمان برگزاری این رویداد، برنامه‌ریزی شده و پس از شناسایی یک پست توهین‌آمیز، آن را برای افراد تگ‌شده و دنبال‌کنندگان حذف می‌کند. اما پست‌های توهین‌آمیز برای شخصی که پست را ارسال کرده قابل مشاهده خواهد بود تا فیفا و فیف‌پرو بتوانند فعالیت اکانت مورد نظر را به شرکت رسانه‌های اجتماعی و مقامات مجری قانون گزارش دهند.

فیفا اخیرا گزارش منتشر کرده که در آن توضیح می‌دهد هوش مصنوعی در زمان نیمه نهایی و فینال مسابقات مردان یوفا یوروی ۲۰۲۰ و جام ملت‌های آفریقای ۲۰۲۱، بیش از ۴۰۰ هزار پست رسانه‌های اجتماعی را ردیابی کرد و مشخص شد که بیش از ۵۰ درصد از بازیکنان شرکت کننده در مسابقات در رسانه‌های اجتماعی مورد سوءاستفاده تبعیض‌آمیز قرار گرفته‌اند.

استادیوم متصل

دوربین‌های امنیتی در تمام نقاط استادیوم‌ها وجود دارند تا نحوه عملکرد هر سالن را قبل، در حین و بعد از رویداد بررسی کنند. به گفته مقامات، با یک کلیک می‌توان از یک استادیوم به استادیوم دیگر جابه‌جا شد، زیرا همه چیز از طریق پلتفرم متمرکز از نظر مدیریت تاسیسات، امنیت، سلامت و ایمنی و عملیات فناوری اطلاعات و ارتباطات به هم مرتبط شده‌اند.

برگزارکنندگان می‌گویند که مفهوم «استادیوم متصل» برای اولین بار است که به جام جهانی راه پیدا کرده است. هوش مصنوعی به تکنسین‌ها کمک می‌کند تا با به اشتراک گذاشتن اطلاعات با مقامات امنیتی، به سرعت با ازدحام بیش از حد تماشاگران مقابله کنند. یکی از اهداف مسئولان از راه‌اندازی این مرکز جلوگیری از حوادثی مانند هرج و مرجی است که در ماه مه در خارج از استادیوم فرانسه در پاریس به دلیل استفاده پلیس از گاز اشک‌آور و اسپری فلفل روی هوادارانی رخ داد که سعی در حضور در فینال لیگ قهرمانی لیوپول و رئال مادرید را داشتند.

به غیر از این، در ماه اکتبر در پی یک درگیری جمعی در استادیوم فوتبال در اندونزی به دلیل شلیک گاز اشک‌آور به سمت هوادارانی که به سمت زمین می‌رفتند، ۱۳۰ نفر کشته شدند و به دنبال آن افرادی که قصد خروج از ورزشگاه را داشتند با درهای قفل شده مواجه شدند.

تیم فنی مرکز قطر می‌گوید که تجمیع داده‌ها به آنها اجازه می‌دهد تا الگوهای جمعیت را پیش‌بینی کنند. از آنجایی که آنها تعداد دقیق افراد مورد انتظار بر اساس فروش بلیط را می‌دانند، می توانند افزایش جمعیت را به راحتی پیش‌بینی کنند. این می‌تواند بر اساس زمان ورود، نقاط ورود یا حتی حرکت افراد در هر زمان معین باشد. به این شکل که مرکز می‌تواند تعداد افراد موجود در یک فضا را تخمین بزند و در صورت بالا رفتن تعداد افراد به بیش از ۱۰۰ نفر، گلوگاه‌ها را ببندد و از جریان روان افراد در داخل و خارج از ورزشگاه اطمینان حاصل کند.

فناوری نیمه خودکار آفساید

فیفا در راستای بهبود قابل توجه کمک‌داور ویدئویی (VAR)، فناوری ردیابی جدیدی را برای کمک به ساده‌سازی بررسی وضعیت آفساید در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر به کار می‌برد.

فناوری آفساید نیمه خودکار (SAOT) متکی بر 12 دوربین ردیابی نوری است که 29 نقطه از بدن هر بازیکن را با سرعت 50 بار در ثانیه، همراه با یک سنسور اینرسی تعبیه شده در انتقال توپ مسابقه ردیابی می‌کند. سپس هوش مصنوعی داده‌ها را جمع‌آوری و تحلیل می‌کند و هر بازیکنی را که در موقعیت آفساید قرار دارد علامتگذاری می‌کند. به گفته پیرلوئیجی کولینا، رئیس کمیته داوران فیفا، هدف از کاربرد این فناوری این است که تصمیمات دقیق‌تر و سریع‌تری بگیریم.

فناوری آفساید نیمه‌ خودکار به طور گسترده آزمایش شده است، از جمله در دو تورنمنت تحت تحریم فیفا، جام عرب و جام جهانی باشگاه‌ها و همچنین توسط سه دانشگاه مستقل MIT، دانشگاه ویکتوریا و ETH زوریخ.

این در حالی است که در جام جهانی سال ۲۰۱۸ سیستم ردیابی الکترونیکی عملکرد یا EPTS و در جام جهانی سال ۲۰۱۴ در روسیه، سیستم Kinexon مورد استفاده قرار گرفت. کینکسون، شرکتی است که حسگرهای IMU را می‌سازد که از طریق فرکانس‌های رادیویی با باند فوق‌العاده با هم ارتباط برقرار می‌کنند. این شرکت با آدیداس همکاری کرد و اولین شرکتی از سوی فیفا بود که سیستم ردیابی توپ را ابداع کرد.  

یکی از نکات متمایز سیستم SAOT این است که بلافاصله پس از استفاده از این سیستم، یک رندر دیجیتال هم در صفحه ویدئوی داخل استادیوم و هم در پخش تلویزیونی ظاهر می‌شود تا توضیحات لازم را بدهد. تا پیش از این، استفاده از کمک‌داور ویدئویی در حکم آفساید مستلزم تنظیم دستی و فقط مختص لحظه تماس با توپ بود. اما هم‌اکنون قرار است از داده‌های این سیستم برای تولید یک انیمیشن سه‌بعدی استفاده شود تا بهترین دید ممکن برای هواداران فوتبال ارائه شود.

به گفته فیفا، فناوری آفساید نیمه‌ خودکار نه تنها دقت را بهبود می‌بخشد، بلکه زمان مورد نیاز برای بررسی از از ۷۰ ثانیه به ۱۵ تا ۲۵ ثانیه کاهش می‌دهد.

11 معیار پیشرفته برای پخش

تیم پرفورمنس فیفا به رهبری آرسن ونگر، مدیر افسانه‌ای سابق آرسنال، 11 معیار پیشرفته جدید ایجاد کرده است که در طول جام جهانی قطر در اختیار مخاطبان پخش و دیجیتال قرار خواهد گرفت. شاخص‌های جدید که عمدتا بر اساس داده‌های ردیابی بازیکن و توپ است، برای اطلاع‌رسانی به هواداران در طول جام جهانی و همچنین توسط فیفا برای استفاده‌های داخلی استفاده خواهد شد و عبارتند از

کنترل مالکیت

زمان بازیابی توپ

شکسته شدن خط

ارتفاع خط دفاعی و طول تیم

ورودی‌های سوم-فینال

جابه‌جایی‌های اجباری

فشار روی توپ

اهداف مورد انتظار

شکل تیم

استقبال در پشت خط میانی

خطوط دفاعی و مراحل بازی

ونگر هم رئیس توسعه جهانی فوتبال فیفا است و هم یک تیم با عملکرد بالا شامل تحلیلگران، دانشمندان داده و مهندسان را رهبری می‌کند. او می‌گوید: برای ردیابی تغییرات طولی در نحوه انجام ورزش و همچنین اقدامات عینی‌تر در مورد نیازهای فیزیکی و تاکتیکی بازی در بالاترین سطح، با توجه به درک پیشرفت بازیکنان از سطوح پایین، تجزیه و تحلیل توسعه‌ای انجام خواهد داد.

اپلیکیشن داده‌های مربوط به بازیکنان فوتبال

بازیکنان حاضر در جام جهانی امسال فوتبال می‌توانند از طریق یک برنامه جدید به داده‌های عملکرد فردی خود دسترسی پیدا کنند.

فیفا اپلیکیشنی را توسعه داده است که داده‌های ردیابی را در اختیار همه شرکت‌کنندگان در جام جهانی 2022 قرار می‌دهد. برنامه FIFA Player مربوط به انجمن جهانی اتحادیه‌های بازیکنان حرفه‌ای و مطابق با منشور جدید حقوق داده‌های بازیکنان تولید شده است و داده‌های ردیابی عینی بازیکن مثل معیارهای سرعت، مسافت، شتاب‌ها و نقشه‌های حرارتی موقعیت را برای یک سیستم نوری در هر استادیوم جمع‌آوری می‌کند. به‌علاوه، این برنامه دارای داده‌های رویدادهای پیشرفته است که در آن تحلیلگران عملکرد فیفا جزئیات دقیقی در مورد پاس، فشار و موارد مشابه ارائه می‌دهد.

تمام داده‌های توزیع شده بین بازیکنان برای بررسی از زوایای مختلف دوربین با ویدئو همگام‌سازی می‌شود و بلافاصله پس از هر مسابقه در دسترس هر ورزشکار قرار می‌گیرد.

سیستم سرمایشی جدید

از ۱۰ سال پیش که قطر آخرین بار میزبان جام جهانی بود تاکنون هفت سالن جدید ساخته شده و هشتمین محل مسابقات نیز بازسازی شده است. این استادیوم‌ها دارای یک سیستم خنک کننده جدید با انرژی خورشیدی هستند که در آن تهویه مطبوع از طریق دریچه‌های زیر صندلی‌ هواداران و در امتداد کنار زمین بازی به بیرون هدایت می‌شود. سنسورهای پراکنده در هر مکان به تنظیم جریان هوا و دماهای مختلف کمک می‌کند تا دمای همه جای استادیوم و سالن‌ها را 21 درجه سانتی‌گراد نگه دارد.

مدیریت کنترل دمای هوا نیز در مرکز کنترل و فرماندهی Aspire انجام می‌شود و این امر در پی ایجاد زیرساخت‌های عظیم فناوری اطلاعات و سرمایه‌گذاری شرکت دولتی اینتالک قطر و همچنین همکاری با شرکای مایکروسافت در بخش فناوری ابری آژور و هوش تجاری ممکن شده است.

زیربنای شبکه‌سازی استادیوم مبتنی بر فناوری دیجیتال دوقلو است که داده‌های زنده را از حدود 40 هزار دستگاه اینترنت اشیا دریافت می‌کند. عملیات این رویداد جهانی را می‌توان از طریق OpenBlue در مرکز فرماندهی و همچنین در هر سایتی که در آن درک لحظه‌ای از وضعیت هر استادیوم وجود دارد، مدیریت کرد.

سیستم مدیریت ساختمان (BMS) این دستگاه‌های متفاوت را قادر می‌سازد تا ارزیابی دقیق و منسجمی از وضعیت فعلی ارائه دهند، چه تنظیم نور یا دما باشد و چه مدیریت جریان جمعیت از طریق درها باشد. همچنین گفته می‌شود که مرکز فرماندهی به فناوری تشخیص چهره از دوربین‌های مدار بسته در دوحه و همچنین فناوری نظارت پهپاد توسعه یافته توسط دانشگاه قطر دسترسی دارد.

به گفته مسئولان، سیستم‌ها با یکدیگر صحبت نمی‌کنند، بلکه از طریق رابطه فضایی دیجیتال دوقلو گرد هم می‌آیند و ما متوجه می‌شویم که هر دوربین در کجا نصب شده است.

نیاس عبدالرحیمان، مدیر ارشد فناوری Aspire در مورد این مرکز می‌گوید: آنچه در این مرکز وجود دارد یک استاندارد جدید است، یک روند جدید در عملیات محل برگزاری، این ارمغان ما از قطر به دنیای ورزش است.

استادیوم مجازی

برای کسانی که نمی‌توانند در مسابقات جام جهانی در قطر شرکت کنند، یک راهکار جالب ارائه شده است؛ استادیوم مجازی. Sportradar یک پلتفرم جدید تعاملی مبتنی بر هوش مصنوعی است. این محصول توسط sportsbooks میزبانی می‌شود. از جمله ویژگی‌های خاص آن می‌توان به اتاق‌های گفتگوی خاص بازی، ورودی‌های رایگان، نظرسنجی‌های طرفداران و ردیابی واکنش‌های هواداران توسط تشویق‌سنج‌ها اشاره کرد.

پخش استریم؛ محبوب دل تماشاگران آمریکایی

براساس مطالعه جدید شرکت نرم‌افزار مخابراتی Amdocs، بیش از نیمی از هزاره‌های ایالات متحده (57 درصد) پخش استریم را به عنوان روشی برای تماشای جام جهانی فوتبال آینده در قطر انتخاب می‌کنند. این مطالعه براساس پاسخ‌ هزار مصرف‌کننده آمریکایی 18 ساله و بالاتر انجام شده که از طریق یک نظرسنجی آنلاین انجام شده توسط شرکت داده Dynata جمع‌آوری شده است.

نتایج این مطالعه نشان می‌دهد:

اکثر تماشاگران آمریکایی (68 درصد) قصد دارند جام جهانی را از طریق تلویزیون زنده تماشا کنند

هزاره‌های 26 تا 41 ساله به احتمال زیاد بازی‌ها را با 57 درصد استریم پخش می‌کنند.

82 درصد از طرفداران به اتصال اینترنت خانگی خود برای پخش استریم مسابقات جام جهانی اطمینان دارند، اما 40 درصد از طرفداران فکر می‌کنند شبکه تلفن همراه آنها به اندازه کافی برای پخش بازی‌ها قابل اعتماد نیست.

اولین پلتفرم استریمینگ

فیفا اولین پلتفرم استریمینگ را با نام FIFA+ راه‌اندازی کرده است و قصد دارد که ۴۰ هزار بازی زنده را پوشش دهد.

جیانی اینفانتینو، رئیس فیفا، در بیانیه‌ای گفت: این پروژه نشان‌دهنده یک تغییر فرهنگی در شیوه‌ای است که انواع مختلف هواداران فوتبال می‌خواهند با بازی جهانی ارتباط برقرار کنند و آن را کشف کنند. این امر دموکراتیزه شدن فوتبال را تسریع می‌کند و ما خوشحالیم که آن را با هواداران به اشتراک می‌گذاریم.