به گزارش خبرنگار علم و فناوری ایسکانیوز؛ مدل‌های هوش مصنوعی مولد مانند چت‌جی‌پی‌تی شرکت OpenAI در طول آموزش و انجام عملیات، انرژی بسیاری مصرف می‌کنند. در حالی که تلاش‌های جهانی برای بهبود بهره‌وری انرژی هوش مصنوعی در حال انجام است، این افزایش بهره‌وری ممکن است به قیمت افزایش مصرف برق تمام شود و در نهایت به پدیده‌ای به نام «پارادوکس جونز» (Jevons Paradox) برسیم.

پارادوکس جونز هنگامی رخ می‌دهد که پیشرفت‌های فناوری و یا سیاست‌های دولت، بهره‌وری در استفاده از یک منبع را افزایش می‌دهد (کاهش میزان لازم برای هر بار استفاده)، اما به دلیل افزایش تقاضا میزان مصرف آن منبع افزایش می‌یابد. پارادوکس جونز شاید مشهورترین پارادوکس در اقتصاد محیطی باشد. با این حال، به طور کلی دولت‌ها و متخصصان محیط زیست تصور می‌کنند که صرفه‌ حاصل از بهره‌وری باعث کاهش مصرف منابع خواهد شد و احتمال بروز پارادوکس را نادیده می‌گیرند.

محققا پیش‌بینی می‌کنند که مصرف برق هوش مصنوعی تا سال ۲۰۲۷ با مصرف برق کل کشورها یکی خواهد شد. محققان بر اهمیت کاربرد هوش مصنوعی هوشیار به دلیل ماهیت انرژی بر آن تاکید می‌کنند.

هوش مصنوعی پتانسیل افزایش سرعت کدنویسی را برای برنامه‌نویسان، بهبود ایمنی برای رانندگان و تسریع در انجام کارهای روزمره ارائه می‌دهد. با این حال، در تفسیری که به تازگی محققان ارائه داده‌اند، این ابزار، زمانی که به طور گسترده مورد استفاده قرار گیرد، می‌تواند ردپای انرژی زیادی داشته باشد و در آینده از تقاضای برق برخی کشورها فراتر برود.

«الکس دی وریس»، دانشمند داده و محقق دانشگاه آمستردام، می‌گوید: با نگاهی به تقاضای رو به رشد برای خدمات هوش مصنوعی، به احتمال زیاد مصرف انرژی مرتبط با هوش مصنوعی در سال‌های آینده به میزان قابل توجهی افزایش خواهد یافت. این در حالی است که از سال ۲۰۲۲، هوش مصنوعی مولد که می‌تواند متن، تصویر یا سایر داده‌ها را تولید کند، رشد سریعی داشته است. به طور مثال چت‌جی‌پی‌تی برای آموزش خود نیاز به تحلیل حجم کلانی از داده‌ها دارد که این فرآیند انرژی بسیاری مصرف می‌کند.

به گزارش یک شرکت توسعه دهنده هوش مصنوعی مستقر در نیویورک، ابزار هوش مصنوعی تولید متن چند زبانه در طول آموزش حدود ۴۳۳ مگاوات ساعت برق مصرف می‌کند و این میزان برق برای تامین انرژی ۴۰ خانوار آمریکایی برای یک سال کافی است.

بیشتر بخوانید:

رمزگشایی از یک لوح باستانی ۲۰۰۰ ساله با هوش مصنوعی

تجزیه و تحلیل دی وریس نشان می‌دهد که ردپای انرژی هوش مصنوعی فقط به آموزش ختم نمی‌شود، بلکه تمام زمانی که این ابزار کار می‌کند از تولید داده بر اساس اعلان‌ها و هر بار که متن یا تصویری تولید می‌کند، مقدار قابل توجهی از توان محاسباتی و در نتیجه انرژی مصرف می‌کند. به طور مثال، چت‌جی‌پی‌تی در کل فرآیند پردازش ۵۶۴ مگاوات ساعت برق در روز مصرف می‌کند.

در حالی که شرکت‌ها در سرتاسر جهان روی بهبود کارایی سخت‌افزار و نرم‌افزار هوش مصنوعی کار می‌کنند تا این ابزار کمتر انرژی صرف کند، دی وریس می‌گوید که افزایش کارایی ماشین‌ها اغلب تقاضا را افزایش می‌دهد. در پایان، پیشرفت‌های فناوری منجر به افزایش خالص استفاده از منابع خواهد شد، پدیده‌ای که به نام پارادوکس جونز شناخته می‌شود.

دی وریس می‌گوید: نتیجه کارآمدتر و در دسترس‌تر کردن این ابزارها می‌تواند این باشد که ما به برنامه‌های بیشتری از آن و افراد بیشتری اجازه استفاده از آن را می‌دهیم. به عنوان مثال، گوگل هوش مصنوعی مولد را در سرویس ایمیل این شرکت گنجانده است و در حال آزمایش قدرت موتور جست‌وجوی خود با هوش مصنوعی است. این شرکت در حال حاضر روزانه ۹ میلیارد جست‌وجو را پردازش می‌کند.

دی وریس تخمین می‌زند که براساس داده‌ها، اگر هر جست‌وجوی گوگل از هوش مصنوعی استفاده کند، به حدود ۲/۲۹ تراوات ساعت برق در سال نیاز دارد که معادل مصرف برق سالانه ایرلند است.

این محقق می‌گوید: بعید است این سناریوی شدید در کوتاه‌مدت اتفاق بیفتد، زیرا هزینه‌های بالای مرتبط با سرورهای اضافی هوش مصنوعی و تنگناهایی در زنجیره تامین سرورهای هوش مصنوعی وجود دارد. با این حال، پیش‌بینی می‌شود که تولید سرورهای هوش مصنوعی در آینده نزدیک به سرعت رشد کند. تا سال ۲۰۲۷، بر اساس پیش‌بینی‌ها، مصرف برق مرتبط با هوش مصنوعی در سراسر جهان می‌تواند سالانه ۸۵ تا ۱۳۴ تراوات ساعت افزایش یابد.

این مقدار با مصرف برق سالانه کشورهایی مانند هلند، آرژانتین و سوئد قابل مقایسه است. علاوه بر این، بهبود کارایی هوش مصنوعی می‌تواند توسعه‌دهندگان را قادر سازد تا برخی از تراشه‌های پردازش کامپیوتری را برای استفاده از هوش مصنوعی تغییر کاربری دهند تا بتواند مصرف برق مرتبط با هوش مصنوعی را افزایش دهد.

دی وریس می‌گوید: رشد بالقوه نشان می‌دهد که ما باید در مورد آنچه که از هوش مصنوعی استفاده می‌کنیم بسیار مراقب باشیم. این فناوری انرژی‌بر است، بنابراین ما نمی‌خواهیم آن را درون همه چیزهایی که واقعاً به آن نیاز نداریم بگنجانیم.

پاردوکس جونز چیست؟

پارادوکس جونز نخستین بار توسط اقتصاددان انگلیسی «ویلیام استنلی جونز» در کتاب خود در سال ۱۸۶۵ با عنوان «مساله زغال سنگ» توضیح داده شد. جونز اظهار داشت که پس از معرفی موتور بخار وات توسط جیمز وات، که به طرز قابل توجهی بهره‌وری موتور بخار زغال سنگ در طراحی اولیه توماس نیومن را بهبود داد، میزان مصرف زغال سنگ انگلیس اوج گرفت.

نوآوری‌های وات باعث شد تا زغال سنگ به منبع انرژی مقرون به‌صرفه‌تری تبدیل شود که منجر به افزایش استفاده از موتور بخار در طیف گسترده‌ای از صنایع شد. این به نوبه خود باعث افزایش مصرف کل زغال سنگ شد، حتی با اینکه مقدار ذغال سنگ مورد نیاز برای هر نوع کاربرد خاص کاهش یافت.

جونز با بیان اینکه پیشرفت در بهره‌وری سوخت به افزایش (و نه کاهش) استفاده از سوخت می‌گراید، نوشت: این یک درهم‌ریختگی ایده‌ها است که تصور می‌کنیم استفاده اقتصادی از سوخت معادل کاهش مصرف است. حقیقت کاملاً برعکس آن است.

در آن زمان، بسیاری در انگلیس نگران بودند که ذخایر زغال سنگ به سرعت تحلیل یابد، اما برخی از کارشناسان عقیده داشتند که بهبود فناوری باعث کاهش مصرف زغال سنگ خواهد شد. جونز معتقد بود که این دیدگاه نادرست است، زیرا افزایش بیشتر بهره‌وری به افزایش استفاده از زغال سنگ منجر می‌شود. از این رو ، بهبود فناوری باعث افزایش نرخ تهی شدن ذخایر زغال سنگ انگلستان خواهد شد و برای حل این مشکل نمی‌توان به آن تکیه کرد.

اگرچه جونز در اصل به موضوع ذغال سنگ توجه داشت، از آن زمان این مفهوم به استفاده از هر منبعی از جمله استفاده از آب و تماس بین فردی گسترش یافته است. این شاید مشهورترین پارادوکس در اقتصاد محیط زیست باشد.

انتهای پیام/