به گزارش خبرنگار ایسکانیوز از کرمان، با وجود آغاز فصل برداشت بسیاری از محصولات کشاورزی و افزایش عرضه میوه در میادین، بازار همچنان با قیمت‌های بالا و نوسانات غیرمنطقی روبه‌روست. این پرسش مطرح می‌شود که در میان سه ضلع اصلی بازار—باغدار، بارفروش و راننده حمل بار—کدام‌یک سهم بیشتری در گرانی افسارگسیخته دارد و چگونه می‌توان این چرخه ناکارآمد را اصلاح کرد؟

رئیس اتحادیه بارفروشان تهران در واکنش به انتقادات مردمی درباره قیمت‌های بالای میوه، ضمن رد «جهش قیمتی»، اعلام کرده است که گرانی اخیر در برخی صیفی‌جات بیشتر ناشی از مشکلات حمل‌ونقل بوده تا افزایش قیمت واقعی محصول. به گفته وی، بخشی از رانندگان کامیون‌ها به دلایل مختلف از جمله نبود صرفه اقتصادی، از بارگیری محصولات کشاورزان امتناع کرده‌اند که همین موضوع به اختلال در توزیع و نایاب شدن برخی اقلام منجر شده است.

از سوی دیگر، بازار شاهد حضور محصولات نوبرانه است که به طور سنتی با قیمت بالاتری عرضه می‌شوند. اما آیا این توجیه برای مصرف‌کننده‌ای که در فصل وفور، انتظار ارزانی دارد، پذیرفتنی‌ست؟ آیا رانندگان کامیون تنها مقصر گرانی هستند یا زنجیره‌ای از دلالی‌ها، سودجویی‌ها و ضعف در سیاست‌گذاری بازار نیز در این ماجرا نقش دارد؟

هرچند بخشی از مسئولان صنفی، همچون رئیس اتحادیه بارفروشان، مشکل را به گردن رانندگان کامیون انداخته‌اند، اما واقعیت پیچیده‌تر از آن است. نظام توزیع ناکارآمد، حضور واسطه‌های متعدد، عدم نظارت موثر و نبود شفافیت در فرآیند قیمت‌گذاری، عوامل اصلی‌تری هستند که در طول سال‌ها، به شکل‌گیری شرایط ناعادلانه کنونی دامن زده‌اند.

بر اساس آمار غیررسمی، فاصله قیمت عمده‌فروشی میوه با نرخ خرده‌فروشی در برخی اقلام تا دو برابر نیز گزارش شده است. به‌طور مثال، هندوانه‌ای که در میدان مرکزی میوه و تره‌بار تهران با قیمت ۴ تا ۵ هزار تومان معامله می‌شود، در سطح شهر تا ۱۲ هزار تومان فروخته می‌شود. این اختلاف شدید، نشان از نبود نظارت کافی بر زنجیره انتقال از میدان به بازار دارد.

از سوی دیگر، باغداران نیز همواره نسبت به سهم ناچیز خود از قیمت نهایی معترض‌اند. آن‌ها هزینه‌های سنگین تولید، از کود و سم گرفته تا آب، سوخت و دستمزد کارگر را متحمل می‌شوند، اما بیشترین سود به جیب واسطه‌ها و دلالان می‌رود. در این میان، ضعف بیمه محصولات، نبود حمایت‌های موثر دولتی و عدم امکان فروش مستقیم به مصرف‌کننده، فشار مضاعفی بر تولیدکنندگان وارد کرده است.

برخی کارشناسان پیشنهاد داده‌اند که ایجاد سامانه‌های هوشمند توزیع، تقویت نظارت بر بارفروشان، ساماندهی وضعیت حمل‌ونقل محصولات کشاورزی، و مهم‌تر از همه، کاهش تعداد واسطه‌ها و واسپاری مستقیم فروش محصول به تعاونی‌های تولیدی، می‌تواند بخشی از بحران فعلی را کاهش دهد.

در مجموع، مشکل گرانی میوه نه یک پدیده مقطعی، بلکه بازتابی از یک ناکارآمدی عمیق در ساختار تولید، توزیع و نظارت بر بازار است. برای حل آن، باید نگاهی بلندمدت و ساختاری داشت؛ نه صرفاً اتکا به مقصرسازی یک گروه خاص.

خبرنگار: زهرا اسکندری

انتهای پیام/