به گزارش گروه دانشگاه ایسکانیوز، دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در مراسم تکریم و معارفه سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی استان آذربایجان غربی و واحد ارومیه که در این واحد دانشگاهی برگزار شد، با تبریک نیمه شعبان و با ارائه سخنرانی با موضوع «انسان، رشد و فردا» گفت: تبلور نگاه به فردا در نیمه شعبان و سالروز ولادت امام زمان (عج) است. ملتی که راهنما و کتاب هدایت داشته باشد، گمراه نخواهد شد، چرا که این کتاب در موضوعات مختلف از جمله تعلیم و تربیت، دشمن شناسی و نحوه زندگی کردن در دنیا و ... مسیر را مشخص کرده است. همچنین ائمه طاهرین را داریم که پس از پیامبر مکرم اسلام هدایت ما را برعهده گرفتند و امروز نیز از نعمت رهبری شایسته ای برخورداریم که همه تفکرات ایشان ریشه قرآنی دارد. 

دانشکده تعلیم و تربیت اسلامی باید آزمایشگاه استانداردسازی کالاهای فرهنگی باشند

وی ادامه داد: هر آنچه ما می گوییم یا از گذشته است یا از آینده که چه بوده ایم و چه خواهیم شد؟ بنابراین اگر کسی دچار آلزایمر و فراموشی بشود، آینده ای نخواهد داشت و فردا وقتی از آن ما می شود که به گذشته خود عالم باشیم، چرا که آینده به گذشته متصل است و آینده هیچ فرد و ملتی، آینده فرد و ملت دیگری نخواهد بود. این موضوع درباره توسعه غرب نیز وجود دارد، چرا که آنها در مسیر توسعه پل و جاده پشت سر خود را خراب می کنند و این توسعه تقلید پذیر نیست. 

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه انسان موجودی زمانی و تاریخی است، اما آینده فرع بر تاریخی بودن است، گفت: شاید این پرسش مطرح شود که چرا بحث مهدویت برای ما مهم است؟ در پاسخ باید بگوییم چون آینده داریم و مهدویت را در ادامه امامت و خاتمیت می بینیم. با خاتمیت، امامت و انسان کامل پیش می آمد و الزام بعدی خاتمیت، جامعه کامل به دست انسان کامل است.

دکتر طهرانچی با اشاره به آیه 112 سوره نحل گفت: خداوند در این آیه شریفه سرزمینی را مثال می زند که امنیت و اقتصاد خوبی داشت، اما اهل آن شهر نعمت های خدا را کفران کردند و قدر آنچه داشتند را ندانستند. در نتیجه خداوند به موجب آن کفران طعم گرسنگی و بیمناکی را به آنها چشاند. این یعنی آینده ای که پیش بینی می شود، حاصل کار انسان و ساخته دست اوست. (مَا کَانُوا یَصْنَعُونَ ) و این مسیری است که سنت های الهی بر آن حاکم است. 

وی تصریح کرد: متأسفانه در دانشگاه های ما به گونه ای عمل شده که گزاره های دانشگاه با گزاره های قرآنی در یک راستا نیست و اینکه می گوییم علوم باید اسلامی بشود، یعنی اکنون در جایی هستید که دانشگاه بخش علم را از گزاره های غربی و بخش ایمان را از قرآن می گیرد، به همین دلیل دانشجو یا در تعارض می افتد و یا درگیر استقلال این دو حوزه می شود. اینجاست که اهمیت وحدت حوزه و دانشگاه و مکمل بودن علم و دین، معنا پیدا می کند. 

دکتر طهرانچی با اشاره به لزوم مطالعات تاریخی ـ جغرافیایی گفت: خداوند متعال می فرماید: «أَوَلَمْ یَسِیرُوا فِی الْأَرْضِ» یعنی کار دانشگاه دیدن است و گروه تاریخ و جامعه شناسی ما با دیدن ها باید زندگی کند. در قرآن کریم اشاره شده که تمدن های قبل را ببینید که عمرانی، آبادانی و قدرت بیشتری داشتند، اما به صورت فردی راه درست را نرفتند و تمدن شان فرو ریخت، علیرغم اینکه خداوند برای آنها نبی فرستاده بود، اما آنها از کتاب، حکمت و آنچه که نبی شان آموزش داده بود، بهره ای نبردند. 

عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی هدف از بعثت را کمال رفتار فردی و اجتماعی عنوان کرد و افزود: اسلام آمده است تا انسان کامل و جامعه کامل داشته باشد. این سؤال مطرح می شود که چرا تمدن نوین اسلامی مقدمه ظهور است؟ برای اینکه در تمدن نوین اسلامی باید زمینه ساز رشد عقلی اجتماعی فراهم شود. بنابراین ما منتظر جامعه کامل به دست انسان کامل هستیم. در این مسیر جامعه و فرد کامل با هم در تعامل هستند. 

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به نقش افراد اجتماع در شکل دهی آینده گفت: آینده از جنس غیب گویی نیست و مردم آینده را می سازند. خداوند متعال در آیات 23 و 24 سوره کهف می فرماید: «هرگز درباره چیزی مگو که من فردا آن را انجام می دهم، مگر اینکه بگویی ان شاءالله» البته این آیه عمیق تر از این برداشت است، یعنی جهان بینی نباید بر این منوال باشد. چرا که همه چیز براساس امر و خواست و سنت الهی است و سنت های الهی حاکم بر فرداست و باید در برنامه ریزی خدای رب العالمین را در نظر گرفت. یکی از موضوعاتی که ما در مدارس یاد ندادیم، این است که خداوند فقط خالق نیست، بلکه رب العالمین و مؤثر فی الوجود است و این آیه شریفه اشاره دارد که جهت فردا باید رشد باشد. 
دکتر طهرانچی با تأکید بر اینکه دانشگاه باید موجب رشد انسانها شود، افزود: ما منتظر ولی هستیم که رشد کامل صورت بگیرد و تمدن نوین اسلامی در ادامه رشد است. رشد راه راست یافتن و راه رستگاری است که شامل رشد اجتماعی، سیاسی، ملی و ... می شود و این مسیر دارای یک جهان بینی کامل است که در مقابل توسعه غرب قرار دارد.

وی ادامه داد: رشد یک راه است و «منتظر» باید بر سبیل رشد حرکت کند نه سبیل غی، اگر در راه رشد نباشیم، کمال در ما معنا پیدا نمی کند، از اینرو قرآن کریم نگاه متفاوتی به تربیت دینی دارد و می فرماید: «قد تَبَینَ الرُّشْد مِنَ الْغَی» بنابراین ما باید سبیل رشد را برای بچه ها تعیین کنیم تا خودشان رشد، حجاب و ... را انتخاب کنند نه اینکه آنها را رها کنیم و بگوییم «لا اکراه فی الدین»، اگر منطقی مسائل را به او یاد بدهیم و سبیل رشد و سبیل غی را بشناسند، با تقوی در مقابل وسوسه ها خواهند ایستاد.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در بخش دیگری از سخنانش غیبت امام زمان (عج) را از نشانه های الهی دانست و با اشاره به  سوره کهف گفت: اصحاب کهف عده ای جوان بودند که می خواستند «مِنْ أَمْرِنَا رَشَدًا» باشند و به همین دلیل از جامعه ضلالت فاصله گرفتند و از خداوند خواستند که آنها را به جامعه رشد یافته برساند، خداوند آنها را به غیبت 300 ساله برد. پس غیبت و طول عمر چیز عجیبی نیست و به خواست خدا صورت می گیرد.

وی با بیان اینکه سبیل رشد که مسیر هدایت است، ولی مرشد می خواهد، گفت: سبیل رشد رهبر می خواهد، به همین دلیل نظریه ولایت فقیه در بحث سبیل رشد و جامعه رشد یافته به عنوان ولی مرشد و ولی فقیه تبیین می شود. رشد ابعاد مادی و معنوی دارد، اما توسعه غرب فقط عرضی است و طول ندارد، اما رشد، عرضی و طولی است. 

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه این دانشگاه یک دانشگاه اجتماعی است که باید موجبات رشد را فراهم کند، خاطرنشان کرد: هدف دانشگاه آزاد اسلامی رشد اجتماعی است و زمانی این امر مهم محقق خواهد شد که بتوانیم دانش، موضوع و کاربست را با هم ببینیم و یک دانشگاه انتزاعی نباشیم. تا کنون دانشگاه در کشور ما مانند لوستری بود که نور داشت، اما نور آن به کف اتاق نمی تابید، این در حالی است که نور دانشگاه باید به جامعه بتابد و دانشگاه موضوع داشته باشد و کاربست موضوع را پیدا کند. 

دکتر طهرانچی با اشاره به اینکه دانشگاه یک سازمان تکرارپذیر نیست، گفت: نمی شود مدل دانشگاه تهران یا دانشگاه در تبریز را در ارومیه پیاده کرد، چرا که دانشگاه باید منطبق با زیست بوم رشد کند و مسأله زیست بوم را پیدا کرده و برای آن راه حل ارائه کند.

وی با بیان اینکه دانشگاه باید جامعه پرداز باشد، اظهار کرد: دانشگاه جامعه پرداز با دانشگاه معلق متفاوت است. دانشگاه آزاد اسلامی یک دانشگاه جامعه پرداز است. چنین دانشگاهی می تواند تمدن ساز باشد، بنابراین اگر محیط ملی را در نیابیم، محیط بین المللی را نیز درنخواهیم یافت. دانشگاه جامعه پرداز یعنی زمانی به اعضای هیأت علمی ارتقا دهیم که در توانمندسازی مردم، مهارت آموزی، ارتقاء فرهنگی رفتار شهر و دانشجویان و ... مؤثر باشد و صرفاً برای علم استاد ارتقا قائل نشویم، چرا که دانشگاه باید مسأله مردم را حل کند.  

دکتر طهرانچی با اشاره به رابطه دانشگاه با حکمرانی حاکمیت گفت: در دانشگاه های دولتی حکمرانی بر دانشگاه مؤثر است و دانشگاه تأثیری بر حکمرانی ندارد، زمانی دانشگاه بر حکمرانی مؤثر و تعیین کننده خواهد بود که بتواند تأثیرگذار باشد. دانشگاه آزاد اسلامی استان آذربایجان غربی با 700 قوه عاقله باید قدرت پیشران قوی بوده و بر حکمرانی مؤثر باشد.

عضو هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: امرا و علما دو قشر مؤثر بر حکمرانی هستند و اگر اینگونه نباشند به وظیفه خود عمل نکردند، این مؤثر بودن یعنی حل مسأله کردن و دست در دست بدنه داشتن. زمانی که امرا و علما دست در دست بهم بدهند، می تواند حکمرانی عاقلانه باشد. بنابراین دانشگاه باید در اقتصاد، سیاست، محیط زیست، جامعه، فرهنگ و ... مدل ارائه کند. 

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه این دانشگاه باید مکتب اقتصادی برآمده از دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، ارومیه و ... داشته باشد، گفت: وقتی می گویند دانشمندان بر حکمرانی مؤثر هستند، یعنی باید مدلهای رشد را طراحی کرده و ارائه کند. اگر دانشگاه را در این موارد پیدا کردیم، مسلم بدانیم که رشد یافته هستیم و دغدغه حقوق و فردا را نخواهیم داشت، چرا که در مسیر رشد قرار گرفته ایم.

دکتر طهرانچی کنش های اقتصادی اجتماعی مردم را پایه دانشگاه دانست و گفت: دانشگاه باید پروژکتورهای خود را بر کنش های مردم بیندازند و برای فناوری، سرمایه و نیروی انسانی برنامه ریزی کرده و تعلیم و تربیت اقتصادی و حرفه ای داشته باشد. این نگاه در سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی، سند آمایش و نقشه راه دیده شده است.    

وی با بیان اینکه دانشگاه باید دارای نظام آموزشی، پژوهشی، تربیتی و حل مسأله باشد، گفت: باید بتوانیم در تعامل با جامعه یک حرکت جدی در خلق سازمان دانشگاه داشته باشیم. آنچه اتفاق افتاده این است که دانشگاه جدا از جامعه است و دانش ضمنی مردم را به دانش مستند تبدیل نکرده تا به رشته تبدیل شود. این در حالی است که دانشگاه های درجه یک آمریکا حتی به آموزش آشپزی نیز ورود داشتند.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: سازمان دانشگاه، سازمانی مرتبط با بدنه اجتماع است و نقش دانشگاه در آن ویژه است، بنابراین باید مجموعه ای از هسته های فکری تشکیل شده و کانون دانشگاه و جامعه شکل بگیرد تا تعاملات حل مسأله را تمرین کرده و بتوانیم برنامه علمی، دانشکده موضوعی و دانشکده مهارت و کارآفرینی داشته باشیم، اما این مدل نسخه از بالا به پایین ندارد و ما در سازمان نباید بگوییم استانها چه دانشکده ای داشته باشند، بلکه مدیران و اساتید واحدهای دانشگاهی باید براساس آشنایی با نیاز شهرها، مدل خودشان را برای دانشکده های مهارتی و کارآفرینی پیشنهاد دهند.

وی با تأکید بر اینکه چالشهای کشور باید برای دانشگاه اصل باشد، گفت: باید بدانیم چالشهای اصلی منطقه آذربایجان غربی کدام است؟ آسیب های اجتماعی چیست؟ معضلات اقتصادی کدام است و کلان مسائل فناوری و مسائل خرده گسترده چیست؟ باید برای این چهار وجه مهارت های نیروی انسانی مورد نیاز منطقه را ارائه کنیم و اساتید به روز داشته باشیم.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی افزود: بیرون از محیط دانشگاه، صنعت، بازار، سازمان فرهنگی و کسب و کارهای دانش بنیان و نظام اداری قرار دارد و دانشگاه باید دیوار خود با آنها را بردارد، چرا که اقتصاد دانشگاه دیگر اقتصاد شهریه محور نیست، بلکه اقتصاد دانشگاه سرمایه گذاری مردم در نیاز به نیروی انسانی ماهر است و دیگر این اقتصاد از رشته های ثابت غیرمتغیر به وجود نمی آید، چرا که مردم مهارت نیاز دارند و برای آن سرمایه گذاری هوشمند انجام می دهند.

دکتر طهرانچی در پایان گفت: رشد محور فکری ماست و حرکت ما به سمت جامعه کاملی است که انسان کامل آن را شکل خواهد داد و حکومت مهدوی برقرار خواهد شد. با سبیل رشد می توان به این حکومت رسید و باید در راه رشد قرار بگیریم. برای رشد باید تمرین کنیم و بیاموزیم و ان شاءالله رشد جامعه و دانشگاه در هم عجین باشد و ما بتوانیم به وظیفه خود عامل باشیم. 

انتهای پیام/