به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری ایسکانیوز؛ طرحی که با نام صیانت از مجازی در بین مردم مشهور شده، طرحی است که توسط کارشناسان مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی و با هدف قانونمند کردن خدمات فضای مجازی و حمایت از کاربران تدوین شده است. این طرح نسخه اصلاح شده طرح اولیهای است که انتقادات بسیاری را به همراه داشت اما انتشار این نسخه اصلاح شده در ۲۶ تیرماه، بازهم نتوانست نظر منتقدان را جلب کند.
بعد از بحثهای فراوان نمایندگان مجلس درباره این طرح، در نهایت ۶ مرداد و در غیاب محمدباقر قالیباف رئیس مجلس که در سفر به کشور سوریه حضور داشت؛ بعد از یک جلسه نیم ساعته غیرعلنی و برگزاری بلافاصله جلسه علنی و بیان استدلالهای موافقان و مخالفان، نمایندگان مجلس با ۱۲۱ رای به بررسی و تصویب طرح صیانت در کمیسیون ویژه رای مثبت دادند. ضمن اینکه ۷۴ نماینده نیز به این طرح رای منفی و ۹ نفر رای ممتنع دادند.
با این تصمیم بررسی این طرح طبق اصل ۸۵ قانون اساسی، در کمیسیونی ویژه صورت خواهد پذیرفت. اصل ۸۵ قانون اساسی میگوید: سمت نمایندگی قائم به شخص است و قابل واگذاری به دیگری نیست. مجلس نمیتواند اختیار قانونگذاری را به شخص یا هیاتی واگذار کند ولی در موارد ضروری میتواند اختیار وضع بعضی از قوانین را با رعایت اصل هفتاد و دوم به کمیسیونهای داخلی خود تفویض کند، در این صورت این قوانین در مدتی که مجلس تعیین مینماید به صورت آزمایشی اجرا میشود و تصویب نهایی آنها با مجلس خواهد بود.
بعد از تصویب بررسی طرح در کمیسیون ویژه، افراد مختلف اعم از نمایندگان مجلس، کارشناسان فضای مجازی، فعالان کسب و کارهای مجازی و کاربران عادی، در شبکه اجتماعی توییتر واکنشهای زیادی داشتند که در این گزارش به بررسی برخی از آنها خواهیم پرداخت.
عباس مرادی که از کارشناسان مرکز پژوهشهای مجلس است و جزو طراحان اصلی این طرح به شمار میآید در توییتی نوشت: «شرط ما برای ۸۵ی شدن طرح صیانت حضور نمایندگان بخش خصوصی، پخش روزانه مصوبات، بحث روزانه منتقدین و بازخورد دهی به کمیسیون ویژه بود. تمام شروط توسط کمیسیون فرهنگی پذیرفته شد. الان یه تیم از منتقدان طرح میخوایم برای تغییر مواردی که میتونه ضرر بزنه یا تدوین چیزایی که باید باشه و نیست. مرادی در حالی با نام حبیب مهاجر در توییتر فعالیت میکند که یکی از مواد طرح مذکور این است احراز هویت باید در شبکههای اجتماعی صورت گیرد و هیچ کاربری نباید به صورت گمنام یا ناشناس در این فضا فعالیت کند.»
فیلتر اینستاگرام
یکی از انتقادات جدی به این طرح، مربوط فیلتر شدن اینستاگرام و واتساپ بعد از اجرای این طرح است که اکانت مربوط مرکز پژوهشهای مجلس دراین باره نوشته است: «در طرح حمایت از حقوق کاربران پلتفرمهایی نظیر تلگرام یا اینستاگرام باید ضوابط کشور را بپذیرند وچه بسا اگر بپذیرند شاهد رفع فیلتر تلگرام یا توییتر باشیم اما اگر نپذیرند،دولت باید طی ۱سال جایگزین آن را تهیه کند واگر اقدام نکند با دولت برخورد خواهد شد اما باز محدودسازی مطرح نیست.»
محمدباقر قالیباف هم در توییتی درباره فیلترینگ شبکههای پرکاربرد اعلام موضع و بیان کرد: «هیچ طرحی درحال حاضر تصویب نشده و مجلس صرفا به آغاز بررسی طرح رای داده است. طرح درکمیسیونی ازمنتخبین کمیسیونها بصورت علنی وشفاف بررسی خواهد شد. عمده ادعاها درباره طرح خلاف واقع است. مسدودسازی اینستا و واتساپ برنامۀ مجلس نیست وطرح درخصوص این پلتفرمهای پرکاربرد باید اصلاح شود.»
مخالفت نمایندگان
حسن شجاعی نماینده مجلس نیز مخالف خود را با یک توییت بیان کرد و نوشت: «صیانت واقعی در فضای مجازی وقتی صورت میگیرد که هم به آزادی بیان و توسعه کسب و کارهای اینترنتی توجه شود و هم از حمکرانی فضای مجازی غفلت نشود. طرحی که هر دو هدف را همزمان محقق نکند، در مجلس تصویب نخواهد شد.»
جلال رشیدیکوچی هم یکی دیگر از نماینگان مجلس بود که نسبت به تصویت این طرح معترض بود و آن را بعد از رای ندادن به شفافیت دومین خطای مجلس دانست و در توییت خود گفت: «بعد از عدم تصویب شفافیت، تصویب طرح شیطنت از فضای مجازی آن هم در شرایط امروز جامعه و در پنهانکاری در عدم شفافیت تمام. کار غلط را هر چه درستتر انجام دهید، غلطتر میشود.»
سجاد بنادی معاون وزارت ارتباطات نیز با انتشار یک شعر از سعید بیابانکی در یک توییت مخالفت خود با این طرح را بیان کرد: «این قدر سیاست و دیانت نکنید/ در حق موکلان، خیانت نکنید. ما را بگذارید به حال خودمان/ از ما سر جدتان صیانت نکنید.»
مخالفت فعالان اقتصادی
فعالان اقتصادی نیز از دیگر مخالفان این طرح هستند که مخالفت خود را نشان دادند. مسعود خوانساری؛ رئیس اتاق بازرگانی تهران در این باره نوشته است: «بخش مهمی از کسب و کار بنگاهها و اشخاص به فضای مجازی گره خوردهاست. هر تصمیمی در مورد بستر کسب و کار آنها باید متکی به دریافت نظرات کارشناسی، واقعبینانه، غیرسیاسی و در خدمت نفع عمومی باشد. در پس اقدامات شتابزده، موجی جدید از بیکاری و ناامیدی رقم میخورد.»
مهدی محمدی موسس مدیرعامل یکی از بزرگترین فروشگاههای اینترنتی هم در یک رشته توییت موضع مخالف خود با این طرح را بیان کرد. محمدی در این رشته توییت به چند موضوع اشاره کرده است؛ یکی اینکه محدودسازی و در مقابل خواست مردم قرار گرفتن به نفع هیچکس نیست؛ دوم اینکه رشد واقعی و ارزشآفرین در فضای رقابت و تعامل با بازارهای جهانی شکل میگیرد و نه در انحصار؛ سوم اینکه طرح را در راستای ملتفرمهای بزرگ بومی نمیداند و آن را حتی نوعی سنگاندازی میداند و در انتها هم بیان میکند: «من فکر میکنم که کارآمدترین قوانین هم بدون سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی از پیش شکست خورده هستند.»
اقناع افکار عمومی
سید عزتالله ضرغانی رئیس اسبق صدا و سیما نیز یکی از افرادی بود که نقد خود را بیشتر از آنکه نسبت به محتوا وارد کند به نحوه حکمرانی و بیاعتمادی مردم دانست و توییت کرد: «حرکت گستردهی مدنی علیه طرح صیانت، بیش از این که به محتوای طرح مربوط باشد، به شکاف عمیق دولت-ملت و بیاعتمادی مردم به رفتار و نحوهی حکمرانی است. توضیحات کارشناسی مردم را قانع نمی کند!»
حامد کاشانی یکی از سخنرانان مشهور دینی هم اقناع افکار عمومی را مهمتر از کامل بودن طرح بیان کرد و نوشت: «اصلا شما بگو طرح اخیر مجلس درباره فضای مجازی بینقص و سراسر حسن است؛ اما اگر قبل از گفتگو و اقناع افکار عمومی و رفع دغدغههای مردم و آسوده شدن خیالشان از این که آزادیهای آنان محدود نمیشود، آن را اجرا کنید، نتیجهاش نفرت انباشته و یادآور اجرای شرم آور طرح بنزینی آبان ۹۸ خواهد بود.»
کاربری به نام مصطفی که یک طلبه است و در قم زندگی میکند هم به این شکل به این طرح واکنش نشان داد: «در قم کم طرح اجرا نشد برای صیانت از حجاب به عنوان یک حکم الهی، اگر نگم همهاش اما عموما موثر نیفتاد، طرحهای اجرا شده عموما حاصل ذهنهای دغدغهمند بود اما صاحب فکر و نظر و استنباط اجتماعی نبودند و ما هم زمان رو از دست دادیم و هم هزینه رو. دغدغه کافی نیست برای صیانت از چیزی»
مجتبی نامخواه هم روحانی دیگری است که نسبت به این طرح موضع مخالف داشت و در توییتهای مختلفی نظر خود را ابراز کرد. وی در یکی از توییتهای خود میگوید: «این که میگویند مشکل طرح صیانت عدم اقناع است، همان قدر صحیح است که مشکل طرح بنزینی آبان، عدم اقناع بود. مسئله، چالش ذاتی این طرحها با عدالت و آزادی است.»
نقدهای فنی
کارشناسان فضای مجازی و آیتی نیز نقدهای فنی خود را نسبت به این طرح با توییتها و یادداشتهای مختلف بیان کردند. محمد کشوری که به عنوان مخالف این طرح در یک برنامه تلوزیونی هم شرکت کرده بود و در یادداشتی بلند ۷ نقد اصلی به آن وارد کرده است در یک از توییتهای خود نسبت به موضع یکی از نمایندگان موافق طرح که گفته بود این طرح باعث ایجاد ۱۰ میلیون َشغل پایدار میشود، نوشت: «با وقتی تدوین قانون و اعمال حاکمیت فضای مجازی بیافته دست کمیسیون فرهنگی مجلس، که کلهم اجمعین تو عمرشون یه دونه آب معدنی نفروختن و هیچ درکی از اقتصاد_چه برسه به اقتصاد دیجیتال_ندارند؛ اوضاع غیر از این افتضاح طرح صیانت بشه عجیبه. آخه ده میلیون شغل امن و پایدار!؟ یه جوری بگید بگنجه.»
سید پویان حسینپور هم که یکی از کاربران معروف در توییتر است با یک رشته توییت طولانی در مورد این طرح اظهار نظر کرد. ور در این باره نوشت: «بعید است بین موافقان و مخالفان طرح صیانت، کسی در اینکه مسئله حکمرانی سایبری و مرزبانی دیجیتال، بهعنوان مسائل جدی و جدید در امورات حاکمیتی، نیازمند تدوین قوانین و چارچوبهای حقوقی و قانونیست، شک و تردیدی داشته باشد.»
حسینپور در ادامه رشته توییت خود مینویسد: «اختلاف، بیشتر درباره حدود و ثغور چنین قانونیست در نسبت با این مسئله، سه رویکرد در ایران وجود دارد: اول؛ شیفتگان فضای مجازی که خوشبینی کودکانه دارند و قائل به هیچ مدیریتی بر آن نیستند. دوم؛ فناوری هراسان که توطئهانگاری افراطی دارند و هرگونه حضور در فضای مجازی را نهی میکنند. سوم؛ جریانی که رویکرد تمدنی به فضای مجازی دارد.»
این فعال رسانهای در پایان رشته توییت خود بیان میکند: «حرف آخر هم اینکه در تدوین یک قانون برای پدیدهای مانند فضای مجازی که همچنان در حال عینیت یافتن و رشد است و مظاهر فناورانه و اجتماعی آن روز به روز نو شونده هستند؛ بایستی رویکرد آیندهنگر لحاظ شود تا پایداری و پابرجایی قانون را برای دوره زمانی حداقل بیست ساله تضمین نماید.»
انتهای پیام/
نظر شما