ابطال شیوه‌نامه تطبیق دروس دانشگاه تهران با رأی دیوان عدالت اداری

دیوان عدالت اداری شیوه‌نامه تطبیق دروس دانشگاه تهران را به دلیل تبعیض‌آمیز بودن ابطال کرد. پیش‌تر هم بخشنامه مشابهی در دانشگاه تربیت مدرس از سوی دیوان عدالت باطل شده بود.

به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز، دیوان عدالت اداری بخشی از شیوه‌نامه تطبیق دروس معافی مقاطع مختلف تحصیلی دانشگاه تهران را ابطال کرد. بر اساس این شیوه‌نامه، دروس معافی، دروسی هستند که دانشجو پیش از ورود به دانشگاه تهران در «مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در یکی از دانشگاه های سطح یک یا دو» و در «مقطع دکترا در یکی از دانشگاه‌های سطح یک» در همان مقطع، گذرانده است.

در تبصره این شیوه‌نامه آمده است که بررسی و پذیرش دروس معافی، تنها برای دانشجویانی امکان پذیر است که در دانشگاه قبلی از طریق آزمون سراسری یا با استفاده از تسهیلات پذیرش بدون آزمون (استعدادهای درخشان) مورد تأیید سازمان سنجش آموزش کشور باشد، پذیرفته شده باشند.

این شیوه‌نامه مصوب سال ۱۳۹۸ بوده و مورد شکایت قرار گرفت. در این شکایت آمده است که بند اول این شیوه‌نامه، که شرایط تطبیق و معافیت دروس گذرانده‌شده در دانشگاه‌های دیگر را مشخص می‌کرد، هم ابهام‌دار است و هم خلاف قانون. در این بند مشخص نشده که «دانشگاه‌های سطح یک و دو» دقیقاً چه دانشگاه‌هایی هستند و همین موضوع به دانشگاه تهران اجازه می‌دهد با تفسیر سلیقه‌ای، برخی دانشگاه‌ها یا حتی دوره‌های آموزشی را از شمول تطبیق دروس خارج کند.

بخشنامه دانشگاه تهران تبعیض‌آمیز است

شاکی چند محور اصلی را در دادخواست خود مطرح کرد؛ در شیوه‌نامه مورد اعتراض، هیچ تعریف روشنی از این دانشگاه‌ها ارائه نشده و همین امر زمینه تبعیض و برخورد نابرابر با دانشجویان را فراهم می‌کند. این مقرره باعث می‌شود دانشجویانی که در دانشگاه‌های معتبر کشور تحصیل کرده‌اند، صرفاً به دلیل برداشت دانشگاه تهران، مجبور به گذراندن مجدد دروسی شوند که قبلاً با موفقیت گذرانده‌اند.

شاکی استناد کرد که این بند با اصول ۳ و ۹ اصل سوم قانون اساسی، که دولت را موظف به تسهیل آموزش عالی و رفع تبعیض ناروا می‌کند، در تضاد است. همچنین شورای آموزشی دانشگاه تهران حق نداشته برخلاف آیین‌نامه‌های مصوب وزارت علوم، مقرره‌ای محدودکننده در زمینه تطبیق دروس تصویب کند.

دانشگاه تهران در پاسخ به این شکایت تأکید کرد که در برخی آیین‌نامه‌های وزارت علوم، تکلیف صریحی برای تطبیق دروس پیش‌بینی نشده بوده و دانشگاه با تصویب این شیوه‌نامه در واقع اقدامی ارفاقی انجام داده است. به علاوه، محدود کردن تطبیق دروس به دانشگاه‌های سطح یک و دو، تبعیض ناروا محسوب نمی‌شود، زیرا قانون‌گذاری همواره شامل اصل و استثناست. همچنین این مقرره مغایرتی با قانون اساسی ندارد و مانعی برای آموزش رایگان ایجاد نمی‌کند.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری پس از بررسی شکایت و دفاعیات دانشگاه، با اکثریت آرا به نفع شاکی رأی داد. دیوان در رأی خود به سوابق قضایی مشابه استناد کرد و یادآور شد که در آرای پیشین نیز ابطال این حکم اعلام شده بود. بر اساس این حکم، بند اول شیوه‌نامه تطبیق دروس معافی مقاطع مختلف تحصیلی دانشگاه تهران از تاریخ تصویب (۱۳۹۸/۴/۱۱) ابطال شد.

پیش‌تر دیوان عدالت اداری قسمتی از شیوه نامه معادل سازی واحد های درسی در دوره های کارشناسی ارشد و دکترا مصوّب ۱۳۹۷ شورای آموزشی دانشگاه تربیت مدرس را مورد ابطال قرار داده است.

دیوان عدالت: اجبار دانشجویان به گذراندن مجدد دروس مبنای قانونی ندارد

در این حکم آمده است که اجبار دانشجویان به گذراندن مجدد دروسی که قبلاً در دانشگاه‌های دیگر گذرانده‌اند، باعث تحمیل هزینه اضافی به آن‌ها می‌شود و فاقد مبنای قانونی است. دیوان تصریح کرد که بند اول شیوه‌نامه دانشگاه تهران به‌گونه‌ای تنظیم شده که عملاً دانشجو را وادار می‌کند برخی واحدهای درسی گذرانده‌شده را دوباره اخذ کند. این موضوع، از نظر دیوان، خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات دانشگاه است.

گفتنی است، این تصمیم می‌تواند مسیر دانشگاه‌ها را در تدوین مقررات آموزشی تغییر دهد و مانع از وضع مقرراتی شود که به‌طور غیرمستقیم باعث تحمیل هزینه و تکرار بی‌مورد دروس برای دانشجویان می‌شود. همچنین این رأی بار دیگر نقش دیوان عدالت اداری را در حمایت از حقوق آموزشی دانشجویان و مقابله با مقررات خارج از حدود اختیار نهادهای آموزشی برجسته کرد.

به بیان ساده، دیوان عدالت اداری اعلام کرد که دانشگاه‌ها نمی‌توانند به بهانه مقررات داخلی، دانشجویان را مجبور کنند دروسی را که قبلاً گذرانده‌اند دوباره بخوانند؛ مگر آنکه این الزام پشتوانه قانونی صریح داشته باشد.

انتهای پیام/

کد خبر: 1290765

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • 0 + 0 =