به گزارش خبرنگار بین‌الملل ایسکانیوز، هگست -وزیر دفاع آمریکا- هفته گذشته یک روز پس از اجلاس ترامپ-شی، در حاشیه اجلاس انجمن کشورهای جنوب شرقی آسیا در مالزی، با دونگ -وزیر دفاع چین- دیدار کرده بود و در پستی در ایکس ابراز نگرانی آمریکا در مورد فعالیت‌های چین در دریای جنوبی را بیان و بر حفظ توازن قدرت در منطقه هند-اقیانوس آرام تاکید نمود. او افرود آمریکا به دنبال درگیری نیست بلکه به دفاع قاطع از منافع خود ادامه ‌می‌دهد.

بیشتر بخوانید:

یوان چین چطور دلار آمریکا را پشت سر گذاشت؟ / زیان‌های جنگ تعرفه‌ای ترامپ برای واشنگتن

اکنون در اظهار نظری جدید هگست گفت ایالات متحده و چین پس از دیدار تاریخی بین دونالد ترامپ و شی جین پینگ، آنها توافق کرده‌اند که کانال‌های ارتباطی نظامی-نظامی برای «کاهش درگیری و تشدید هرگونه مشکل» ایجاد کنند تا از تشدید تنش‌ها جلوگیری شود. هگست افزود که روابط ایالات متحده و چین هرگز به این خوبی نبوده است.

او در شبکه ایکس نوشت این تصمیم پس از تماس تلفنی بین او و همتای چینی‌اش، دونگ جون صورت گرفته است. هدف از این اقدام جلوگیری از تبدیل اختلافات یا سوءتفاهم‌ها به درگیری ناخواسته در هند و اقیانوس آرام عنوان شده است.

کارشناسان مدت‌هاست که از تماس‌های نظامی مستقیم بین دو ابرقدرت که نیروی دریایی آنها به طور گسترده در آسیا و اقیانوسیه فعالیت می‌کند، حمایت می‌کنند و می‌گویند که خطوط تلفن اضطراری بهترین راه برای جلوگیری از تشدید ناخواسته تنش‌ها است. با این حال، چنین تماس‌هایی با توجه به فراز و نشیب تنش‌ها بین دو کشور، نامنظم باقی مانده است.

مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی -یک اندیشکده مستقر در ایالات متحده- در ماه مه اعلام کرد که از سال 2017 تا 2021، بیش از ۹۰ کانال ارتباطی بین دولت‌های ایالات متحده و چین در طول دوره اول ریاست جمهوری ترامپ غیرفعال شده‌اند.

گفتنی است چین در سال ۲۰۲۲، در زمان ریاست جمهوری جو بایدن، رئیس جمهور وقت آمریکا، زمانی که نانسی پلوسی -رئیس وقت مجلس نمایندگان- از تایوان بازدید کرد، اندک ارتباطات خود با ارتش آمریکا را قطع کرد. تایوان جزیره خودمختاری است که پکن آن را استان خود می‌داند.

بر اساس تحلیل پولیتیکو بعید است نتایج فوری از توافق اخیر میان چین و آمریکا برای ایجاد کانال‌های ارتباطی نظامی حاصل شود. دولت بایدن موفق شده بود پکن را متقاعد کند که تا پایان سال ۲۰۲۴ گفتگوهای نظامی کلیدی را از سر بگیرد که مقامات نظامی عالی‌رتبه را در بحث‌های حضوری در مورد مسائل مورد علاقه متقابل به هم متصل می‌کرد.

به نوشته پولیتیکو مشخص نیست که چه میزان از تلاش‌های دولت بایدن در دوران ترامپ ادامه یافته است و وزارت دفاع نیز ماه گذشته از ارائه جزئیات در مورد ارتباطات نظامی فعلی ایالات متحده و چین خودداری کرد. اکنون نیز تلاش هگست برای بازسازی این کانال‌ها در حالی انجام می‌شود که پنتاگون در آستانه انتشار «استراتژی دفاع ملی» جدید است. سندی که به گفته تحلیلگران احتمالا تمرکز را از مقابله مستقیم با چین به سوی مأموریت‌های داخلی و منطقه‌ای تغییر خواهد داد.

توافق آمریکا و فیلیپین

گفتنی است هگست و گیلبرت تئودورو -وزیر دفاع ملی فیلیپین- نیز هفته گذشته در نشست وزیران دفاع اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (آ.سه.آن) در کوالالامپور، مالزی، از ایجاد «گروه ویژه فیلیپین» به‌عنوان گامی جدید در چارچوب همکاری‌های امنیتی دوجانبه پرده برداشتند. هداف از این اقدام مقابله با اقدامات قهری چین در دریای جنوبی چین و تقویت همکاری‌های دفاعی میان دو کشور بوده‌است.

هگست در کنفرانس خبری مشترک خود با تئودورو اشاره کرد که آمریکا و فیلیپین تمرکز ویژه‌ای بر منطقه اسکربورو شول دارند؛ منطقه‌ای که به یکی از نقاط تنش‌آفرین و درگیری‌های فزاینده میان نیروهای فیلیپینی و چینی تبدیل شده است.

در بیانیه‌ای از ناوگان اقیانوس آرام ایالات متحده نوشته شده‌است: «گروه ویژه فیلیپین که متشکل از تقریبا ۶۰ عضو ارتش است و توسط یک ژنرال تک ستاره یا افسر پرچم هدایت می‌شود، کارایی هماهنگی‌های دوجانبه را افزایش می‌دهد. اجرای عملیات و رزمایش‌ها را بهبود می‌بخشد و کمک‌های بشردوستانه و آمادگی برای واکنش به بلایا را تقویت می‌کند. این گروه شامل نیروهای رزمی جدید یا عملیات تهاجمی، استقرارهای یکجانبه یا پایگاه‌های نظامی دائمی نمی‌شود. گروه ویژه فیلیپین نشان‌دهنده تکامل مداوم اتحاد ۷۴ ساله فیلیپین و ایالات متحده است، زیرا هر دو کشور ما همچنان به حفظ یک منطقه هند-اقیانوسیه امن و مرفه ادامه می‌دهند».

این گروه ویژه تازه‌ترین ابتکار واشنگتن و مانیل برای مقابله با تلاش‌های پکن در جهت تثبیت ادعاهای خود بر چندین نقطه مورد مناقشه در دریای جنوبی چین است. تنش‌ها در حالی افزایش یافته که شناورهای گشت چین در چندین منطقه از این پهنه آبی برای جلوگیری از فعالیت کشتی‌های ماهیگیری فیلیپینی وارد عمل شده‌اند.

در همین حال، نیروهای آمریکایی، فیلیپینی و چینی در نزدیکی منطقه اسکربورو شول مستقر شده‌اند؛ جایی که پکن تلاش دارد آن را به‌عنوان «منطقه حفاظت‌شده طبیعی ملی» اعلام کند. فعالیت‌های اخیر چین شامل استقرار شناور علامت دهنده در داخل و خارج از این منطقه و اعزام مأموران امنیت دریایی بوده است.

دریای چین جنوبی و اقیانوس آرام یکی از حساس‌ترین و راهبردی‌ترین مناطق جهان به شمار می‌آیند و برای هر دو قدرت بزرگ، چین و ایالات متحده، اهمیتی حیاتی دارند. از دید پکن، این منطقه بخشی از حوزه نفوذ طبیعی و تاریخی چین است و کنترل آن نه‌تنها برای امنیت انرژی و تجارت دریایی بلکه برای تحقق جاه‌طلبی‌های ژئوپلیتیکی این کشور ضروری است. بسیاری از مسیر تجاری این کشور از مسیر دریای چین جنوبی عبور می‌کند و پکن تلاش دارد با ساخت جزایر مصنوعی، استقرار نیروهای نظامی و گسترش ادعاهای ارضی خود، حضور خود را در این مسیر تثبیت کند.

واشنگتن نیز در رقابت با این کشور و با استناد به اصول حقوق بین‌الملل، از متحدان منطقه‌ای خود مانند ژاپن، فیلیپین و استرالیا حمایت می‌کند تا مانع از گسترش نفوذ چین شود. علاوه بر این، موضوع تایوان بعدی حساس به این رقابت افزوده است؛ زیرا چین، تایوان را بخشی از قلمرو خود می‌داند و حضور نظامی آمریکا در اقیانوس آرام، به‌ویژه در اطراف تایوان، از نگاه پکن تهدیدی مستقیم برای تمامیت ارضی و امنیت ملی محسوب می‌شود.

خبرنگار: ماری ملکی

انتهای پیام/