به گزارش گروه فرهنگی ایسکانیوز، امروز ۹ آذر برابر با ۳۰ نوامبر تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

بیشتر بخوانید:

۸ آذر؛ در تاریخ چه گذشت؟

رویدادها:

۴۸۹ پیش از میلاد - داریوش یکم اولین سازمان اطلاعاتی در جهان را ابداع کرد

پژوهشگران تحولات عهد باستان و عمدتا به استناد جلد سوم کتاب «مانه ثو Manetho» مورخ قرن سوم پیش از میلاد که درباره حکمرانی بیش از «دو ـ صد ساله» ایرانیان بر مصر است، داریوش بزرگ شاه ایرانیان از دودمان هخامنشی را مبتکر سازمانهای اطلاعاتی ـ امنیتی در جهان اعلام کرده و نوشته اند که داریوش در روز آذر (نهم آذر = سی نوامبر) در سال ۴۸۹ پیش از میلاد اندیشه تاسیس یک سازمان اطلاعاتی برای ایران را به اجرا گذارد. وی در پی تقسیم قلمرو دولت ایران به ساتراپی های متعدد (ایالت ـ استان) که شرح آنهارا در سنگ نبشته بیستون آورده است و انجام اصلاحات ازجمله ایجاد پستخانه، خزانه داری (گنزبرا = گنجور)، پلیس راه، ضرب سکه طلا (در جهان؛ معروف به داریک، دارا)، سیستم قضایی و سپاه جاویدان (ارتش دائمی) به اندیشه ایجاد یک سازمان اطلاعاتی مرکزی افتاد تا سوء مدیریت ها و تخلفات عمومی و نابخردی مقامات و عدم رضایت مردم از امور مستقیما و سریعا به او گزارش شود و به این سازمان (اعضای آن) گوش و چشم شاه می گفتند. حفظ جان و مال اتباع، جمع آوری مالیات و امضای احکام دادگاهها برای اجرا برعهده ساتراپ ها (محافظان ایالت = استانداران) بود ولی لازم بود که شاه شخصا از ضعف ها و کژروی های مقامات و احساس، عواطف و خواست درونی اتباع و وضعیت زندگانی آنان آگاه شود. ماموران اطلاعاتی ایران وقت از میان افرادی انتخاب می شدند که راستگویی، درست کرداری، حسن نیّت (پندار نیک) و وفاداری آنان قبلا ثابت شده باشد، سطح آگاهی های آنان بالا و توان کافی برای قضاوت داشته باشند. برخی از این ماموران، مخفی و پاره ای دیگر علنی بودند و به چشم خادمین به ملت نگریسته می شدند. برای شاه بررسی گزارش این ماموران در اولوّیت بود. ساتراپ های ایران (بمانند فرماندران ایالت های آمریکای معاصر) حق داشتن ارتش نداشتند، ولی پلیس و میلیشیا، بله.

 داریوش سه سال بعد درگذشت و پیش از وفات، فنیقیه (لبنان امروز و بخشی از سوریه) و جزیره قبرس را بر ساتراپی مصر اضافه کرد. [ماموران اطلاعاتی ایران در این ساتراپی مراقب فعالیت آتنی های ضد ایران هم بودند].

 فعالیت سیستم اطلاعاتی داریوش بزرگ تا پایان عصر هخامنشیان به همان صورت ادامه داشت و ساسانیان آن را به همان شکل تجدید کردند که در عصر خسروانوشیروان به اوج تکامل خود رسید و گزارش وضعیت دولتهای رقیب و متخاصم بر وظایف آن اضافه شد که الگوی سازمانهای اطلاعاتی امروز (قرن ۲۱) شده است که ماموران اطلاعاتی وضعیت زندگانی مردم (راضی بودن و ناراضی بودن و میزان فقر و اعتیاد و ...) و اوضاع اجتماعی ـ اقتصادی در کشورهای رقیب را هم گزارش می کنند و ...[نمونه آن؛ طرز کار جاسوسان روسیه در آمریکا بوده است که در سال ۲۰۱۰ در نیویورک و ... دستگیر و تبعید شدند. کار آنها زندگی در میان مردم و تهیه گزارش در این زمینه ها بود].

  شاه عباس یکم نیز چنان دستگاهی داشت و گاهی هم شخصا و با لباس مبدّل در ساعات شب به میان مردم می رفت تا از مشکلات روزمره آنان آگاه شود. برخی نوشته اند که رضاشاه هم در اوایل سلطنتش چنین می کرد ولی سندی در تایید این ادعا در دست نیست.

۱۹۷۱ - روزی که سه جزیره ایرانی در خلیج فارس به قلمرو کشور بازگردانده شد

 در پی توافق با شیخ شارجه، سی ام نوامبر سال ۱۹۷۱ (۹ آذر ۱۳۵۰) ناوگان ایران جزایر ایرانی ابوموسی، تُنب بزرگ و تُنب کوچک را به قلمرو کشور باز گردانید و تنها در یک جزیره مختصر مقاومتی صورت گرفته بود. در جزیره ابو موسی، برادر امیر شارجه از واحدها و مقامات ایرانی استقبال کرد. تنب بزرگ و تنب کوچک از هم ۱۲ کیلومتر فاصله دارند و تنب بزرگ در ۲۰ کیلومتری قشم واقع است.

 مجلس شورای ملی همان روز پس از استماع گزارش امیرعباس هویدا نخست وزیر وقت، با دادن رای اعتماد به او بر اقدام نیروی دریایی صحّه گذارد، ولی این اقدام در کشورهای عربی مخصوصا عراق با واکنش منفی رو به رو شد. ایران با اسناد و شواهد تاریخی، مالکیت بر این سه جزیره را که انگلستان بمانند سایر جزایر خلیج فارس از ایران جدا کرده بود به سازمان ملل ثابت کرد. انگلستان ۲۶ نوامبر ۱۹۷۰ (درست یک سال پیش از آن) نیروهای خود را از شرق سوئز از جمله خلیج فارس خارج ساخته بود که ایران فرصت یافت برخی جزایر خود را پس بگبرد. معارضه دودمانهای پس از صفویه با انگلستان بر سر سرزمین های ایرانی خلیج فارس هیچگاه متوقف نشد. مشکل ایران در دوران قاجارها، نداشتن قدرت دریایی موثر بود. ایران در دهه ۱۹۳۰ پس از خرید چند ناو از ایتالیا، انگلیسی هارا از چند نقطه خلیج فارس ازجمله «باسعیدو» در قشم بیرون راند.

 اقدام دولت وقت در احقاق حق ایران که ایرانیان را شاد و مشعوف ساخت در کشورهای عربی مخصوصا عراق با واکنش منفی رو به رو شد. دولت وقت عراق به علامت اعتراض، روابط سیاسی خود با ایران را قطع کرد. سوریه، لیبی، کویت، سعودی، ابوظبی و راس الخیمه به ایران اعتراض کردند. امیر راس الخیمه به انگلستان شکایت برد و دولتهای عراق، لیبی، الجزایر، یمن جنوبی (عدن) و کویت برضد ایران به شورای امنیت سازمان ملل شکایت بردند و شورا رسیدگی کرد و ایران با اسناد و شواهد تاریخی، مالکیت بر جزایر را که انگلستان بمانند سایر جزایر خلیج فارس از ایران جدا کرده بود ثابت کرد.

 انگلستان و از جمله خبرگزاری آن، رویترز، و برخی از رسانه هایش از همان زمان، چهار ـ پنج دهه پیش، از راه کینه جویی و نشان دادن خصومت خود نسبت به ایرانیان و جلب دوستی امارات، خلیج فارس را که از ۲۵ قرن پیش به این نام خوانده می شود «خلیج» و یا خلیج عربی می نویسند که نگارنده این تاریخ آنلاین به همین سبب، از تابستان سال۱۹۹۸ رویترز را تحریم کرده است.

۱۷۸۲ - پیش نویس قرارداد پاریس که پس از تصویب به صلح انگلستان و دولت نوپای ایالات متحده انجامید به امضاء رسید و انگلستان رسما استقلال ایالات متحده را که مهاجر نشین آن کشور بود برسمیت شناخت.

۱۹۱۳ - نخستین پمپ بنزین دنیا که با تلمبه (پمپ) کار می کرد درشهر پیتسبورگ ایالت پنسیلوانیای آمریکا آغاز بکار کرد . قبلا بنزین درحلب های فلزی فروخته می شد.

۱۹۱۸ - نیروهای دولت شکست خورده عثمانی در جنگ اول خاک ایران را ترک گفتند.

۱۹۳۹ - آغاز جنگ زمستان بین اتحاد جماهیر شوروی و جمهوری فنلاند.

۱۹۴۵ - ارتش شوروی منطقه دانتزیک (گدانسک) را ازدست آلمان خارج ساخت. دادن همین منطقه قدیمی آلمان (پروس) به لهستان در پایان جنگ جهانی اول که در آن آلمان شکست خورده بود سبب شد که هیتلر برای پس گرفتن آن در ۱۹۳۹ به لهستان لشکر بکشد و چون انگلستان و فرانسه تمامیت لهستان را تضمین کرده بودند، جنگ جهانی دوم اغاز شود.

۱۹۶۱ - شوروی درخواست عضویت کشور تازه استقلال یافته کویت به سازمان ملل را وتو کرد، زیراکه دولت عراق ـ دوست وقت شوروی مدعی مالکیت کویت شده بود.

۱۹۶۷ - استقلال کشور جمهوری خلق یمن از بریتانیا.

۱۹۸۲ - تریلر؛ پرفروش‌ترین آلبوم جهان در تمام دوران‌ها توسط مایکل جکسون منتشر شد

تریلر (به انگلیسی: Thriller، به معنی هیجان‌انگیز و دلهره‌آور) نام ششمین آلبوم استودیویی مایکل جکسون است که در ۳۰ نوامبر ۱۹۸۲ (۹ آذر ۱۳۶۱ ه.ش) منتشر شد. این آلبوم برندهٔ تعداد رکوردشکن ۸ جایزهٔ گرمی شد.

تریلر تنها یک سال پس از انتشارش، به پرفروش‌ترین آلبوم تاریخ موسیقی جهان تبدیل شد و هنوز هم این مقام را با اختلاف زیادی (تقریبأ ۶۰ میلیون نسخه) از دومین آلبوم پرفروش حفظ کرده‌است. فروش جهانی تریلر تا به امروز بیش از ۱۱۰ میلیون نسخه برآورد شده‌است. تریلر و آلبوم بهترین‌هایشان (۱۹۷۱–۱۹۷۵) از گروه ایگلز، با فروش ۲۹ میلیون نسخه، پرفروش‌ترین آلبوم‌های تاریخ موسیقی آمریکا نیز هستند.

روز جشن آذرگان

روز نهم هر ماه در آیین زردتشتی «آذر» یا «اَتر»(Atar) نام دارد؛ آذر ایزد ویژه ی همه ی آتش هاست و از احترام ویژه ای نسبت به سایر آخشیج ها (عناصر) برخوردار می باشد و «جشن آذرگان» جشنی دیگر از جشن های آتش است در گرامیداشت این آخشیج و ایزد منسوب به آن.

ابوریحان بیرونی در صفحه ۲۵۶ ترجمه ی آثارالباقیه درباره ی این جشن می آورد:

« ... روز نهم آذر عیدی است که به مناسبت توافق دو نام آذرجشن می گویند و در این روز به افروختن آتش نیازمند می باشند و این روز جشن آتش است و بنام فرشته ای که به همه ی آتش ها موکل است نامیده شده، زرتشت امر کرده در این روز آتشکده ها را زیارت کنند و در کارهای جهان مشورت نمایند ... »

در «فرهنگ جهانگیری»، «برهان قاطع»، «مروج الذهب مسعودی» و «المدخل فی صناعة احکام النجوم» از کیا کوشیار ابن لبان با شهری جیلی، این جشن را «آذرخش» نوشته اند.

در جشن های آتش مردم روی بام خانه ها آتش افروخته و آن روز را با شادی و شادمانی و پایکوبی و نیایش و فرآوری خوراک های ویژه و «آفرینگان خوانی» جشن می گیرند. نزد ایرانیان، جشن آذرگان از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و همچون نوروز و مهرگان بر آن ارج می نهاده اند.

در این روز آتشکده ها را آراسته و آذین بندی می کردند و در آن جایگاه مقدس مراسم ویژه ای برای جشن برگزار می کردند. نظافت و پاکیزگی، از جمله ستردن موی و چیدن ناخن در این روز نیک بود و معتقد بودند در این روز مشاوره و رایزنی درباره ی امور و دشواری ها به نتیجه ی مطلوب می انجامد.

آتش به طور عموم از روزگاران بسیار کهن تا به امروز مورد توجه همه ی اقوام روی زمین بوده و هر قوم و طایفه ای به شکلی آن را ستوده اند.

روز برزگداشت شیخ مفید

محمد بن محمد بن نعمان، معروف به شیخ مفید فقیه و متکلم مشهور شیعی است. حضرت ولی عصر (عج) در ابتدای نامه ی معروف که برای او صادر نمودند. او را به "شیخ مفید" ستودند. همچنین ابن الندیم در فن دوم از مقاله پنجم (الفهرست) که درباره متکلمین شیعه بحث می کند، از او به عنوان (ابن المعلم) یاد می کند و ستایش می نماید. او در سال ۳۳۸ متولد و در سال ۴۱۳ درگذشته است.

انتهای پیام/