به گزارش خبرنگار بین‌الملل ایسکانیوز، شرایط انسانی و غذایی در غزه به نقطه‌ای رسیده که صدای افکار عمومی جهانی و کارشناسان بین المللی را درآورده است. در روزهای اخیر در کشورهای مختلف مردم نیز با حضور در خیابان ها خواستار رسیدگی به اوضاع در این منطقه شده‌اند.

تحلیلگرانی همچون منصف خان که سابقه اجرایی در سازمان ملل داشته نیز با نوشتاری انتقادی معتقدند سازمان ملل در اعلام قحطی در نوار غزه کم کاری کرده است.

بیشتر بخوانید:

استقبال جهانی از به رسمت شناختن فلسطین توسط فرانسه/ آلمان با اقدام پاریس مخالفت کرد

منصف خان در مقاله‌ای در الجزیره با اشاره به اینکه چند کارشناس از جمله مایکل فخری-گزارشگر ویژه سازمان ملل در مورد حق غذا -، پدرو آروخو-آگودو- گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور بهداشت و آب آشامیدنی سالم - و فرانچسکا آلبانیزه -گزارشگر ویژه سازمان ملل و فعال حقوق بشر- یک سال پیش گفتند وقت آن رسیده است که سازمان ملل رسما اعلام کند که غزه دچار «قحطی» شده است، اما تاکنون این اتفاق نیفتاده است.

این مقام سابق سازمان ملل می‌گوید در ۹ ژوئیه ۲۰۲۴، دست کم ۱۱ کارشناس که توسط شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد مأمور شده بودند، در مورد قحطی در غزه بیانیه‌ای صادر کردند. اما با وجود این تاکنون این موضوع از سمت سازمان ملل رسمی اعلام نشده است.

او با تعجب می‌گوید: اگر همان کارشناسانی که قبلا (بیش از یک سال پیش) همگی با هم به این نتیجه رسیده بودند که در نوار غزه‌ی تحت محاصره، قحطی وجود دارد، چطور ممکن است که نهادهای رسمی سازمان ملل و مسئولان اصلی آن هنوز (تا ماه ژوئیه امسال) به این نتیجه نرسیده‌اند که وضعیت به مرحله پنجم (یعنی بالاترین سطح بحران غذایی) رسیده است؟ این در حالی است که بیش از چهار ماه از محاصره کامل و شدید غزه گذشته و شرایط کاملا بحرانی است.

گفتنی است معیارهای تعیین قحطی از سوی «آی‌پی‌سی» بسیار مشخص و ساده‌اند. طبقه‌بندی مرحله‌ای امنیت غذایی یکپارچه به اختصار «آی‌پی‌سی» نامیده می‌شود و یک نظام بین‌المللی استاندارد برای تحلیل و ارزیابی سطح ناامنی غذایی در مناطق مختلف جهان است.

این چارچوب، که توسط نهادهایی مانند سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو)، برنامه جهانی غذا و دیگر سازمان‌های بشردوستانه به‌کار گرفته می‌شود، بحران‌های غذایی را در پنج سطح طبقه‌بندی می‌کند: از مرحله یک (وضعیت حداقل) تا مرحله پنج (قحطی). مرحله پنجم تنها زمانی اعلام می‌شود که هر سه شاخص اصلی یعنی کمبود شدید غذا برای بیش از ۲۰ درصد خانوارها، سوءتغذیه حاد در بیش از ۳۰ درصد کودکان، و نرخ مرگ‌ومیر روزانه بیش از دو نفر در هر ده هزار نفر، به‌طور هم‌زمان برآورده شده باشند.

اگرچه این اعلام الزام قانونی ندارد، اما یک هشدار سیاسی مهم برای اقدام بشردوستانه جهانی تلقی می‌شود. با این حال، با وجود شواهد آشکار از گرسنگی گسترده و هشدارهایی مانند اعلامیه‌ی آنوروا در ۲۰ ژوئیه درباره‌ی در خطر بودن جان یک میلیون کودک در غزه، هنوز سازمان‌های بین‌المللی «قحطی» را اعلام نکرده‌اند. این در حالی است که تصاویر و گزارش‌ها از وضعیت انسانی فاجعه‌بار در غزه، یادآور وقایع هولناک تاریخ هستند و ادامه‌ی محاصره اسرائیل، شرایط را تا سطح ۵ ناامنی غذایی رسانده است.

نکته مهم است که اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی تصریح می‌کند که گرسنگی دادن به غیرنظامیان در درگیری‌های مسلحانه بین‌المللی، جنایت جنگی محسوب می‌شود. محاصره کامل غزه از دوم مارس که منجر به گرسنگی دادن به غیرنظامیان، در درجه اول نوزادان و کودکان شده است، کاملا در چارچوب ماده ۸ اساسنامه قرار می‌گیرد، به خصوص که این محاصره نتیجه یک سیاست عمدی و اعلامی است که ماه‌ها مانع از ارائه کمک‌های بشردوستانه می‌شود.

او اشاره می‌کند که ظاهرا توضیح عدم اعلام «قحطی» در غزه این است که داده‌های لازم مورد استفاده تحت طرح «آی‌پی‌سی» در دسترس نیست. این امر می‌تواند کاملا درست باشد زیرا اسرائیل از دسترسی روزنامه‌نگاران و برخی از امدادگران بشردوستانه به نوار غزه جلوگیری می‌کند. بنابراین، تحلیلگران این طرح توانایی جمع‌آوری داده‌های اولیه را ندارند، در حالی که برای حدود 30 موقعیت دیگر که نظارت می‌کنند، این قابلیت را دارند. اما وقتی شواهد فیزیکی به راحتی قابل مشاهده است، وقتی داده‌های قابل اعتمادی در دسترس است، ملاحظات بشردوستانه باید بر الزامات فنی غلبه کند.

با این حال، در فرهنگ امروزی سیستم سازمان ملل متحد که توسط دولت آمریکا که به شدت با آن مخالف است، تسخیر شده است، ملاحظات سیاسی بر حس وظیفه‌شناسی و الزامات حرفه‌ای غلبه می‌کند. کسانی که در رأس امور هستند می‌دانند چه چیزی درست است (یا امید می‌رود که اینطور باشد) و چه چیزی می‌تواند برای شخصیت و حرفه آنها کشنده باشد.

حملات شخصی و تحریم‌های اعمال‌شده توسط دولت ایالات متحده علیه کریم خان -دادستان کل دیوان کیفری بین‌المللی- و فرانچسکا آلبانیزه -گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد- یادآوری روشنی است که این مشاغل بدون خطر نیستند. در مورد آلبانیزه مأموریت او حتی یک «شغل» هم نیست، زیرا او آن را به صورت داوطلبانه انجام می‌دهد، که این امر، پایداری و شجاعت او را بیش از پیش مثال‌زدنی می‌کند.

به نظر این تلحلیگر مسلما رؤسای اجرایی سازمان ملل مانند آنتونیو گوترش –دبیرکل سازمان ملل- محاسبات پیچیده‌تری برای مقابله با آن دارند، که اقدامات تنبیهی برخی از قدرت‌ها علیه سازمانی که رهبری آن را بر عهده دارند، اصلی‌ترین آن است. همانطور که می‌گویند، «پول حرف اول را می‌زند» و ایالات متحده بزرگترین تأمین‌کننده مالی سیستم سازمان ملل است.

اما اکنون که کنگره آمریکا لایحه بی‌سابقه‌ای را برای قطع بودجه سیستم سازمان ملل تصویب کرده است، انجام ندادن کاری که برای محافظت از سازمان‌های مربوطه سازمان ملل در برابر خشم تلافی‌جویانه واشنگتن درست است، دیگر یک شانه خالی کردن قابل قبول نیست، اگر تا به حال چنین بوده باشد

او در اخر یاداور می شود که در این قحطی ساخته دست بشر، فلسطینی‌ها در میان سکوت کرکننده جهان از گرسنگی می‌میرند، در حالی که چندین تُن غذا در انتظار اجازه ورود به غزه، در سمت مصری مرز هدر می‌رود. سربازان اسرائیلی و مزدوران خارجی که توسط بنیاد بشردوستانه غزه استخدام شده‌اند، بیش از ۹۰۰ فلسطینی را که در جستجوی کمک در مکان‌های به اصطلاح توزیع کمک‌های بشردوستانه بودند، کشته‌اند.

همچنین طبق گزارش برنامه جهانی غذا، حدود ۹۰ هزار کودک و زن به درمان فوری سوءتغذیه نیاز دارند. وزارت بهداشت غزه گزارش داد که ۱۹ نفر در یک روز در ۲۰ ژوئیه بر اثر گرسنگی جان باختند و اوضاع بدتر از این هم در راه است.

خبرنگار: ماری ملکی

انتهای پیام/