به گزارش گروه علم و فناوری باشگاه خبرنگاران دانشجویی(ایسکانیوز)؛ آثار باستانی کشف شده در دهکده سقاره در نمایشگاهی در کنار قدیمیترین هرم مصر به نمایش گذاشته شدند که مجموعهای خیره کننده شامل 250 تابوت نقاشی شده -که مومیاییهایی تقریبا سالم را در خود نگه داشتهاند- و همچنین 150 مجسمه برنزی از خدایان باستانی است.
مقامات شورای عالی آثار باستانی مصر ادعا میکنند که یکی از تابوتها حاوی پاپیروسی است که به خوبی حفظ شده و با خط هیروگلیف نوشته شده است و احتمالا آیاتی از کتاب مردگان باشد.
در این مجموعه همچنین ظروف برنزی دیده میشود که در آئینهای ایزیس، الهه باروری و طبیعت، در اساطیر مصر باستان استفاده میشد. آنها با یک آلت موسیقی معروف به «سیستروم» همراه بودند که در مراسم پرستش الهه ایزیس استفاده میشد. به گفته مصطفی وزیری، دبیر کل شورای عالی آثار باستانی مصر، این آثار باستانی که پس از حفاریهای گسترده در سقاره کشف شده، مربوط به اواخر دوره، حدود 500 سال قبل از میلاد مسیح است.
این مجموعه حاوی مجسمههایی از خدایان آنوبیس، آمون، مین، اوزیریس، ایسیس، نفرتوم، باستت و هاتور است. مجسمه بیسر برنزی ایمهوتپ، معمار اصلی «هرم جوزر»، نیز جزو این مجموعه است. هرم جوزر یا هرم پلکانی سازهای باستانی در گورستان سقاره است که در سده ۲۷ام پیش از میلاد و به سال ۲۶۲۰ قبل از میلاد به عنوان مکانی برای به خاکسپاری فرعون جوزر توسط وزیرش ایمهوتپ ساخته شد. این هرم در مرکز مجموعه آرامگاهی بسیار بزرگی است که شامل سازههای آئینی و تزئیناتی نیز میشود. تصور میشود که این هرم، قدیمیترین هرم دنیا است.
کتاب مردگان چیست؟
کتاب مردگان نامی جدید برای متونی کهن است که در آیین خاکسپاری مصریان مورد استفاده قرار میگرفت. برای نخستین بار در دوران پادشاهی نوین مصر مصریان (حدود ۱۵۰ پیش از میلاد) از این متون استفاده شد و تا ۵۰ پیش از میلاد ادامه داشت. با توجه به اینکه مصریان باستان به زندگی پس از مرگ باور داشتند، نسخ مصوری از دستنوشتهها را، همراه با سایر وسایل مورد مصرف روزانه در کنار فرد درگذشته به خاک میسپردند تا راحتتر به زندگی بعدی بروند.
این دستنوشتههای نگارهدار مصری امروزه به نام کتاب مردگان یاد میشوند. این نسخ خطی مصور، اغلب به خط هیروگلیف یا کاهنی، تماما با لعاب رنگ و به ارتفاع بین ۲۵ تا ۵۰ سانتیمتر روی پاپیروس ترسیم شده و شامل اوراد، جادوها و مراسم بسیاری از زندگی و اساطیر مصر باستان است. اغلب بیشتر نسخههای کتاب مردگان مصری در موزه بریتانیا نگهداری میشوند.
در کتاب مردگان آمده است: هر گاه سیاره ناهید از میان صورت فلکی شکارچی با مدار بیضی شکل خود حرکت کند، زمان فاجعه بعدی فرا رسیده است. مصریان قدیم با توجه به مطالب کتاب مردگان معتقدند که بار پیش (بیش از ۹۰۰۰ سال پیش از میلاد) که سیاره ناهید از میان شکارچی حرکت کرد قطبهای زمین جابهجا شدند. البته دانشمندان چنین مسالهای را رد میکنند و معتقدند که خورشید سبب چنین عاملی شده است.
کلمه «کتاب» نزدیکترین اصطلاح برای توصیف مجموعه سحرهای جادویی است که برای کمک به سفر یک فرد مرده از این جهان به زندگی پس از مرگ به دست کاهنهای مختلف در طی یک دوره هزار ساله نوشته شده است. برخی از طلسمها که از کتاب استخراج شدهاند، قدمتشان به هزاره سوم قبل از میلاد باز میگردد. سایر سنتها نیز بعدا در طول تاریخ مصر ایجاد شده که مربوط به دوره سوم میانه (قرن ۱۱ تا ۷ قبل از میلاد) است. تعدادی از حاشیههای در این کتاب به طور جداگانه روی دیوارهای مقبرهها و تابوتها نوشته میشد، چراکه این کتاب به صورت عمومی در دسترس نبود. پاپیروسهای بر جای مانده، متنهای مختلف جادو را در خود جای دادهاند و در تصاویری که در آنها ترسیم شده است مقبرهها و آرامگاههای مختلفی به تصویر کشیده است.
کتاب مردگان بیشتر به خط هیروگلیف یا درباری روی توماری از پاپیروس نوشته شده و اغلب با تصاویر کوچکی که مردگان و سفر آنها به زندگی پس از مرگ را نشان میداد، به تصویر کشیده میشد. منشاء این آداب و رسوم به دوران مصر باستان برمیگردد و اولین متون تدفین، «متون هرمی» بود که برای اولین بار در هرم «پادشاه اوناس» از سلسله پنجم پادشاهان حدود ۲۴۰۰ سال قبل از میلاد استفاده شد.
با ظهور سلسله پنجم پادشاهان مصر نسخهای از کتاب مردگان به همسر فرعون اختصاص یافت، به دلیلس اینکه فقط از او محافظت کند و بعدها در طول تاریخ این کتاب توسعه یافت تا مورد استفاده کاهنان و بزرگان نیز قرار بگیرد.
در حال حاضر حدود ۱۹۲ طلسم شناخته شده در این کتاب شناسایی شده است. اگرچه یک نسخه خطی حاوی کل این طلسمها وجود ندارد، اما برخی از طلسمها برای دادن دانش معنوی به متوفی در زندگی پس از مرگ یا شاید شناخته شدن به وسیله خدایان هستند. طلسمهایی نیز برای محافظت از مردگان در برابر نیروهای خارجی وجود دارد که نتوانند به آنها آسیب برسانند.
سقاره کجاست؟
سقاره محلی در نزدیکی شهر ممفیس که مکانی برای به خاکسپاری مردگان در مصر باستان بوده و مردگان پایتخت –ممفیس- را در آنجا به خاک میسپردند. این مکان در برگیرنده هرمهای بسیاری، از جمله هرم پلکانی شاه جوزر است که شهرت جهانی دارد. مصطبههای بسیاری نیز در این محوطه وجود دارند. این منطقه که ابعادی برابر با ۷ در ۱٫۵ کیلومتر مربع دارد، در ۳۰ کیلومتری جنوب قاهره امروزی قرار گرفته است.
نام سقاره از نام قبیله «بنی سقار» که در آن محل زندگی میکنند، گرفته شدهاست. به غیر از هرم پلکانی، ۱۶ فرعون دیگر نیز در این منطقه برای خود هرم ساختند. مسئولان و درباریان بلندپایه از هر دورهای از تاریخ دودمانی مصر نیز آرامگاههایی برای خود در سقاره بر پا کردند. این ناحیه برای نزدیک به 3 هزار سال پذیرای مردم و بزرگان مصری برای به خاکسپاری بود و این سنت تا پس از به پایان رسیدن دوران فرعونی در مصر و آمدن دورههای بطلمیوسی و رومی ادامه داشت.
نظر شما