به گزارش گروه علم و فناوری باشگاه خبرنگاران دانشجویی(ایسکانیوز)؛ انسانها مدتهاست زندگی پس از مرگ را آرزو و تصور میکنند. به طور مثال، مصریان باستان به دلیل تشریفات خاص برای تشییع جنازه و اعتقادات خود در مورد زندگی پس از مرگ مشهورند. اما گفته میشود که روشهای حفظ تعمدی اجساد احتمالا ۳۵۰۰ سال زودتر از مومیاییهای مصر باستان ابداع شده بود. زیرا مومیاییهای مدفون شده بسیاری با گنجینهها و اشیای شخصی از سرتاسر جهان کشف شدهاند.
در بیشتر موارد، مطالعه روی این مومیاییها، باورها و فرهنگ انسانهای باستانی را در مناطق مختلف ارائه میدهند. مشاهده این مومیاییها و اشیایی که با آنها دفن شدهاند، نمادهای معنوی انسانهای گذشته و همچنین اعتقادات آنها در مورد زندگی پس از مرگ را آشکار میکند. همچنین کالبدشکافی انجام شده توسط دانشمندان امروزی کاملا فاش میکند که مردمان گذشته چه غذاهایی میخوردند، از چه بیماریهایی رنج میبردند و در نهایت چه چیزی باعث مرگ آنها شده است.
در ادامه به معرفی هفت مورد از عجیبترین مومیاییهای دنیا را و اسراری را که فاش کردهاند، میپردازیم:
اوتزی مرد یخی
زمانی که مومیایی «اوتزی مرد یخی» در سال 1991 در کوههای آلپ کشف شد، مقامات اتریشی در ابتدا تصور کردند که جسد متعلق به کوهنوردی است که به تازگی فوت شده است، زیرا کاملا سالم باقی مانده بود. اما پس از اینکه مرد یخی با عجله از یخچالهای طبیعی آلپ بیرون آمد، متوجه شدند که او متعلق به عصر مس است.
اوتزی در یک گذرگاه کوهستانی به ارتفاع 3 هزار و 210 متری بالاتر از سطح دریا در غرب اتریش کشف شد. او ۵ هزار و ۳۰۰ سال پیش زندگی میکرده است؛ یعنی در زمانی که اروپا برای اولین بار سلسله مراتب اجتماعی پیچیدهای را ایجاد میکرد. طبق تحقیقات انجام شده در سال 2013، اوتزی پس از شلیک تیر درگذشته و در آخرین لحظات از سر آسیب دیده است.
اوتزی اطلاعات بسیار زیاد و مفیدی را در مورد زندگی در اروپای عصر مس فاش کرد. ژنهای او نشان میدهد که او بومی اروپای مرکزی بوده است و محتویات معده او نشان میدهد که گوشت بز میخورده است. او در اواسط دهه 40 زندگیاش مبتلا به ورم مفاصل، تنگ شدن عروق و انگلهای روده بود، اما احتمالا برای درمان درد خود از طب سوزنی و گیاهان دارویی استفاده میکرد. ما حتی میدانیم که او چند روز قبل از قتلش ابزارهای شکارش را تیز کرده است. بعضی از کارشناسان حدس میزنند که او احتمال یک دعوا را پیشبینی کرده بود و بعضی دیگر معتقدند که این ابزار را برای انجام کارهای معمولی با خود حمل میکرده است.
مرد تولوند
مرد تولوند متعلق به جسد مردی است که در سال ۱۹۴۰ در باتلاقی در دانمارک پیدا شد و از قربانی کردن انسانها در زمان گذشته پرده برداشت. این مومیایی ارزشمند متعلق به مردی است که در عصر آهن در حدود ۴۰۵ قبل از میلاد (۲۳۰۰ سال پیش) میزیسته است. مطالعات نشان میدهد که او در آخرین روز زندگیاش غذایی حاوی جو و ماهی خورده و سپس به دار آویخته شده تا خفه شود. محققان گمان میکنند که مرگ او بخشی از یک قربانی آیینی بوده است، زیرا پس از مردنش به دقت چشمها و دهانش بسته شدهاند. بیشتر مردم در این دوره زمانی سوزاده میشدند، اما او در باتلاق دفن شده بود و این حدس «فرضیه قربانی شدن انسان» را قوت میبخشد.
مرد تولوند در زمان مرگ بین 30 تا 40 سال سن و حدود 163 سانتیمتر قد داشته است. او کلاهی از پوست گوسفند به سر و کمربند چرمی به کمر داشت و همچنان طناب دار به گردنش گره زده شده بود.
شاه توتعنخآمون
شاید هیچ مومیایی مشهورتر از مومیایی پسر پادشاه، شاه توت نباشد. این فرعون جوان بیش از 3000 سال پیش در سن 19 سالگی درگذشته است. کشف مقبره او در سال ۱۹۲۲ کشف بسیار مهمی به شمار میآمد، زیرا این مقبره برخلاف بسیاری از مقبرههای سلطنتی غارت نشده بود و مومیایی فرعون نوجوان در سه تابوت، از جمله تابوت ساخته شده از طلای جامد قرار داشت.
وسایل پرزرق و برقی که با او دفن شده، اطلاعاتی از تاریخ مصر باستان را به تصویر میکشد و نحوه مومیایی شدن او تغییرات فرهنگی در زمان مرگ او یعنی سال ۱۳۲۴ قبل از میلاد را روشن میکند. DNA این جسد نشان داد که او متعلق به خانوادهای سلطنتی بوده است. با استفاده از تجزیه و تحلیل DNA، دانشمندان دو مومیایی دیگر را شناسایی کردند که تصور میشود پدر و مادرش هستند، ولی نامشان هنوز مشخص نیست. مطالعه روی مومیایی توت فاش کرد که فرعون مبتلا به مالاریا و یک اختلال نادر استخوانی در پا بوده که احتمالا حرکت را برایش دشوار میکرده است. دانشمندان احتمال میدهند که او در اثر مالاریا یا عفونتی شبیه به آن مرده است.
شین ژوی
یکی دیگر از مومیاییهای مشهور «شین ژوی» یا «بانوی دای» است. این مومیایی برخلاف همه مومیاییها چرمی و خشک نیست، بلکه اندامهایش هنوز منعطف، پوستش نرم و موهایش هنوز پر است. این بانوی ثروتمند که در زمان سلسله هان در چین زندگی میکرد، در سال 1971 در یک مقبره که به طور استادانهای با خاک رس مهر و موم شده بود، کشف شد. شرایط دفن او محیطی تقریبا عاری از اکسیژن ایجاد کرده بود و تابوتش نیز برای کمک به حفظ جسد با مایع مومیایی پر شده بود، بنابراین در حالتی کاملا بکر کشف شد
این مومیایی که قدمتش به سال 168 قبل از میلاد برمیگردد، اکنون در موزه هونان در چین به همراه صدها مورد که همراه با بدن او دفن شدهاند، نگهداری میشود که شامل ستهای مجلل ظروف غذاخوری، آلات موسیقی و ابریشمهای نقاشی شده بسیار عالی است. باستانشناسان از سوابق موجود در مقبره حدس میزنند که شین ژوی همسر مارکیز دای، لی کانگ بود. مارکیز در همان نزدیکی به خاک سپرده شده بود و به غیر از آن، مقبرهای مربوط به یک مرد ۳۰ ساله در مجاورت آنها کشف شد که پسر این زوج یا برادر مارکیز باشد.
دانشمندان توانستند کالبدشکافی کاملی از مومیایی شین ژوی انجام دهند و این معاینه نشان داد که او در سن 50 سالگی بر اثر سکته قلبی درگذشته است.
مومیاییهای چینچورو
مومیاییهای چینچورو که در شیلی امروزی یافت شدند، یکی از قدیمیترین مومیاییهای شناخته شده در جهان هستند که قدمت آنها به 7000 سال پیش میرسد؛ یعنی 2000 سال زودتر از قدیمیترین مومیاییهای مصری.
این مومیاییها مانند مومیاییهای سلطنتی مصر باستان با دقت آماده شده بودند. اعضای داخلی بدن آنها برداشته و ماهیچههایشان از استخوان جدا شده بود. سپس اجساد با نی، مواد گیاهی و خاک رس مجددا مونتاژ شده بودند تا جایگزین اندامهای برداشته شده شوند. رنگ پوست سیاه یا قرمز بود. برای تکمیل درمان پس از مرگ، کلاهگیسهای موی انسان و ماسکهای گلی مجسمهسازی شده اضافه شدند.
مردم چینچورو که این مومیاییها را ساختند در صحرای آتاکاما زندگی میکردند و هیچ سوابق مکتوبی از خود برجای نگذاشتند، بنابراین مردگانی که با عشق حفظ شدهاند پنجرهای نادر به باورها و فرهنگ آنها باز میکند. شایان ذکر است، به گفته باستانشناسان، اهالی چینچورو همه را بدون در نظر گرفتن درجه اجتماعیشان مومیایی میکرد؛ حتی کودکانی که مرده به دنیا میآمدند.
کارشناسان مردمشناسی میگویند: به نظر میرسد اهالی چینچورو به همه انسانها احترام میگذاشتند؛ خواه در جامعه مشارکت داشتند، خواه نداشتند، و توجه ویژهای به کسانی داشتند که هرگز به تواناییهای خود دست نیافتهاند. در تصورات آنها، زندگی به عنوان یک مومیایی، شانس دومی برای زندگی دوباره است.
رامسس دوم
رامسس دوم که با نام رامسس بزرگ نیز شناخته میشود، 68 سال بر مصر حکومت کرد. این فرعون در طول زندگی خود (تقریبا از 1303 قبل از میلاد تا 1213 قبل از میلاد) لشکرکشیهای نظامی زیادی کرد تا بتواند قلمرو خود را گسترش دهد و پروژههای ساختمانی پیچیدهای را در امتداد رود نیل، از جمله یک مجموعه معبد عظیم ساخت که اکنون به نام رامسیوم شناخته میشود. بسیاری از آثار دوران سلطنت رامسس هنوز باقی مانده است، از جمله مجسمه گرانیتی 83 تنی پادشاه.
هنگامی که پادشاهی جدید مصر شروع به تزلزل در قرن یازدهم قبل از میلاد کرد، کشیشها مومیاییهای سلطنتی را در ظاهر برای محافظت در برابر غارتگران جابهجا کردند. بر اساس گزارش مرکز تحقیقات آمریکا در مصر، کاهنان قصد دیگری داشتند و میخواستند طلا و مواد خامی که همراه مومیاییها بود، بردارند. زیرا در آن زمان با کمبود ثروت مواجه شده بودند. پس رامسس دوم در تابوت سادهای در انبار مخفی مومیاییهای سلطنتی در دیر البهاری قرار گرفت که در سال 1881 دوباره کشف شد و گزارشی از سفرهای او روی تابوتهایش نوشته شد.
به گفته دانشمندان، رامسس دوم بیش از 180 سانتیمتر قد داشت. او عمر طولانیای داشت و در حدود 90 سالگی درگذشت. تحقیقات انجام شده در سال 2014 نشان میدهد که او یک بیماری استخوانی به نام هیپراستوز اسکلتی ایدیوپاتیک داشته که باعث سخت شدن رباطهای نزدیک ستون فقرات و کاهش انعطافپذیری او شده است.
دوشیزه یخی سیبری
دوشیزه یخی سیبری احتمالا زن مهمی در زمان خود بوده است. او عضوی از فرهنگ باستانی پازیریک و فرهنگ بزرگ سکایی سیبری بوده و در قرن پنجم قبل از میلاد زندگی میکرده است. آرامگاه او در سال 1993 در جمهوری آلتای روسیه کشف شد. او را در تابوت بزرگ کاج اروپایی با 6 اسب قربانی دفن کرده بودند.
مطالعات باستانشناسان نشان میدهد که این دوشیزه یا شاهزاده خانم «یوکاک» احتمالا حدود ۲۵ سالگی درگذشته است. اما نکته جالب در این است که او را با ذغال سنگ نارس مومیایی کرده بودند، مغز و چشمهایش را بیرون آورده و حدقههایش را با خز حیوانات پر کرده بودند. بدن او با یک روسری نمدی به ارتفاع یک متر و نقاشیهایی با طلا تزئین شده بود. او لباسی از پشم و موی شتری به تن داشت که به رنگ قرمز، قهوهای و زرد رنگ شده بود. باورنکردنیترین جزئیات، خالکوبیهای این مومیایی است که شامل آهو، پلنگ خالدار و آهوی جهنده با شاخهایی است که به شکل شاخههایی گلدار منشعب میشوند.
این مومیایی اسرار شگفتانگیزی را در مورد قوم پازیریک که بین قرنهای ششم و سوم قبل از میلاد زندگی میکردند، فاش کرد. به عنوان مثال، بلوز او از ابریشم وحشی ساخته شده بود که مشخص است تمام راه را از هند آمده باشد. همین امر نشان دهنده مسیرهای تجاری طولانی در این منطقه در حدود ۲۴۰۰ سال پیش است.
نظر شما